Sự kế tục chính trị bằng chiến tranh hoặc bằng con đường hòa bình đều bộc lộ những vấn đề bản chất, tính quy luật cần nắm bắt để vận dụng sáng tạo. Sự ràng buộc, chế ước, quy định lẫn nhau, cũng như sự tương tác qua lại và nhất là sự chuyển hóa lẫn nhau giữa chính trị với chiến tranh và hòa bình là một trong những điểm cốt lõi về lý luận.
Để phòng tránh, đánh trả địch tiến công hỏa lực, trước hết, cấp ủy, chính quyền địa phương phải thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, giáo dục cho nhân dân về ý thức cảnh giác, làm cho mọi tầng lớp nhân dân nhận thức đúng đắn yêu cầu nhiệm vụ của phòng tránh, đánh trả nhằm hạn chế được những tổn thất, thiệt hại do địch gây ra, góp phần đánh thắng các thủ đoạn, biện pháp tác chiến của địch.
Đối với các vụ xung đột biên giới mang tính phi vũ trang, cấp ủy, chính quyền địa phương phải bình tĩnh đánh giá, kết luận đúng tình hình; định ra chủ trương, đối sách, giải pháp xử lý thích hợp; tổ chức và chỉ đạo công tác thu thập bằng chứng, chứng cứ, tài liệu để đấu tranh trên lĩnh vực chính trị, đối ngoại với chính quyền và nhân dân nước láng giềng.
Khi địa phương xảy ra bạo loạn chính trị, bạo loạn vũ trang, cấp uỷ và chính quyền phải phát huy sức mạnh tổng hợp, huy động lực lượng tại chỗ, áp dụng các biện pháp tổng hợp xử lý kịp thời, giải quyết từ cơ sở, không để lây lan, kéo dài, không để xảy ra hậu quả nghiêm trọng.
Hoạt động quân sự, quốc phòng trong trạng thái này cần tập trung vào nhiệm vụ phòng, chống “diễn biến hòa bình”. Cấp ủy đảng, chính quyền các cấp phải thường xuyên tuyên truyền, giáo dục các tầng lớp nhân dân nêu cao tinh thần cảnh giác trước âm mưu phá hoại của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch.
Hoạt động tác chiến trong lòng địch và sau lưng địch diễn ra ở những địa bàn tạm thời bị địch chiếm đóng, nhằm giữ dân, giành dân; kìm chân, căng kéo, phân tán, làm giảm tốc độ tiến công của địch; giữ vững thế trận chiến tranh nhân dân của ta, góp phần dồn đẩy địch vào thế bị động, mất ổn định, sa lầy.
Nhìn tổng thể, xây dựng phương thức vận hành nền quốc phòng toàn dân gắn với lý luận và thực tiễn của vấn đề chiến tranh và hòa bình thể hiện ở sự chuyển từ phương thức vận hành nền quốc phòng toàn dân thời bình sang phương thức tiến hành chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc một cách thuận lợi. Khi có nguy cơ chiến tranh hoặc khi thực tế bước vào chiến tranh, nhất thiết phải nắm vững nguyên tắc chiến lược cơ bản về kết hợp chặt chẽ giữa đấu tranh vũ trang và phi vũ trang để thực hiện yêu cầu khách quan trên.
Phát triển phương thức đấu tranh vũ trang sẵn sàng đánh thắng chiến tranh xâm lược kiểu mới của địch là cực kỳ cần thiết, đòi hỏi phải triển khai đồng bộ nhiều nội dung cơ bản, trên nhiều lĩnh vực xã hội.
Xây dựng hậu phương chiến lược trong chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc trước hết phải giải quyết một trong những vấn đề mấu chốt là tạo nguồn bảo đảm. Điều đó đòi hỏi phải: “Kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng và an ninh, quốc phòng và an ninh với kinh tế”.
Trong phát triển nghệ thuật quân sự, sự đổi mới tư duy lý luận về phòng tránh - đánh trả nhằm chuẩn bị sẵn sàng đối phó với chiến tranh xâm lược kiểu mới của địch là một thành tựu quan trọng.
