Thách thức trong đào tạo nguồn nhân lực do quân đội đảm nhiệm (Phần 1)

Nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày càng cấp thiết, nhưng năng lực đào tạo của các cơ sở trong Quân đội vẫn còn khoảng cách so với yêu cầu thực tế. Trong khi đó, hệ thống cơ chế, chính sách hỗ trợ Quân đội tham gia đào tạo nguồn nhân lực dân sự còn thiếu đồng bộ, gây khó khăn trong triển khai và làm giảm hiệu quả thực tiễn. Những mâu thuẫn này đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ trong định hướng, tổ chức và cơ chế phối hợp nhằm phát huy tiềm năng sẵn có của Quân đội trong nhiệm vụ phát triển nguồn nhân lực cho đất nước.
the-hoc-nghe-voi-bo-doi-xuat-ngu-1742579665.jpg
Trang thiết bị đào tạo tại nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong Quân đội còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa. Ảnh: Internet

Mâu thuẫn giữa nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa với năng lực đào tạo, phát triển nguồn nhân lực ở các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự.

Nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam hiện nay rất lớn, cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu do yêu cầu đa dạng, đa tầng công nghệ và trình độ phát triển của các lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, quản lý... Trong khi nguồn cung nguồn nhân lực khá phong phú, nhất là nguồn cung lao động phổ thông, nhưng lại thiếu nguồn nhân lực đã qua đào tạo, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao. Chất lượng nguồn nhân lực thấp, cơ cấu đào tạo bất hợp lý làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả các hoạt động kinh tế - xã hội của đất nước, trực tiếp là sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Tuy nhiên, với tiềm năng, thế mạnh của các cơ sở đào tạo trong Quân đội được giao nhiệm vụ tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự, mới chỉ tập trung vào tiềm năng, thế mạnh hiện có, mà chưa chuyển mạnh sang đào tạo, phát triển nguồn nhân lực theo nhu cầu của thị trường lao động, việc làm và nhu cầu xã hội. Mâu thuẫn này đòi hỏi các cơ sở đào tạo trong Quân đội được giao nhiệm vụ tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phải nghiên cứu kỹ hơn nữa về mối quan hệ cung - cầu nguồn nhân lực trên thị trường lao động cũng như thực trạng nguồn nhân lực và khả năng, năng lực đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự để có định hướng, kế hoạch tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự đúng hướng, sát thực tế nhu cầu nguồn nhân lực của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nói riêng, nhu cầu xã hội nói chung.

Cơ chế, chính sách để Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá doanh nghiệp còn thiếu, chưa đồng bộ.

Thực tiễn Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đã đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới cho các cơ sở đào tạo trong Quân đội. Đó là yêu cầu hệ thống cơ chế, chính sách đồng bộ để các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự thực hiện nhiệm vụ. Hệ thống cơ chế đó gồm: cơ chế, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục; cơ chế, chính sách để cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đa dạng hơn; cơ chế, chính sách hợp tác, liên kết đào tạo với doanh nghiệp ở trong và ngoài Quân đội hay doanh nghiệp nước ngoài; cơ chế tài chính... Tuy nhiên, cơ chế, chính sách để Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự hiện có chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ. Bất cập này ảnh hưởng đến lộ trình, chương trình, thời gian đào tạo, đến chế độ, chính sách của người học và cơ sở đào tạo.

Để giải quyết mâu thuẫn này, các cơ quan chức năng cần tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách để Quân đội tham gia có hiệu quả vào quá trình đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Cơ chế, chính sách này phải phù hợp với pháp luật, chiến lược phát triển nguồn nhân lực, chiến lược phát triển giáo dục - đào tạo trong từng thời kỳ; phù hợp với quy định, hướng dẫn của các Bộ: Giáo dục và Đào tạo; Lao động, Thương binh và Xã hội; Quốc phòng; Tổng Cục giáo dục nghề nghiệp; phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các cơ sở đào tạo trong Quân đội được giao nhiệm vụ tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự.

Đại tá, PGS.TS. Trần Đăng Bộ - Thượng tá, TS. Hoàng Văn Phai