Làng Hành Thiện

Bác sĩ Đặng Vũ Lạc, hay còn gọi là Đốc Lạc, là người làng Hành Thiện, phủ Xuân Trường. Ông cũng là người đầu tiên mở bệnh viện tư lớn nhất toàn Đông Dương.

Đồng chí Trường Chinh là một trong những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một chiến sỹ cộng sản kiên cường, một nhân cách lớn, nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và cách mạng Việt Nam, luôn xuất hiện như một ngọn cờ ở những bước ngoặt của cách mạng Việt Nam.

Cụ Đặng Đức Cường (1859-1925) quê tại làng Hành Thiện, phủ Xuân Trường, nay thuộc xã Xuân Hồng, Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Cụ làm Tổng đốc tỉnh Hải Dương, tòng nhất phẩm. Được phong hàm Thái tử Thiêu bảo (do cụ từng dạy Vua và dạy con vua), phong Hiệp biện đại học sĩ (một tước cho người học vị tuy không cao nhưng được coi như một trí thức lớn?).

Cụ Nguyễn Tất Tái là một danh y của cả vùng Đồng bằng Bắc Bộ trong nhiều thập niên đầu thế kỷ XX. Cụ sinh ra ở làng Hành Thiện, phủ Xuân Trường (nay thuộc xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường) tỉnh Nam Định, được mệnh danh là "ông thánh coi mạch" của Việt Nam. 

Nguyễn Xuân Phiêu (1856-1936) quê tại làng Hành Thiện, phủ Xuân Trường, nay thuộc xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Ông là trường hợp rất hiếm của thời phong kiến nói chung, nhà Nguyễn nói riêng được triều đình bổ làm quan khi không có bằng cấp.

Cán bộ cải cách nếu mang tư tưởng tiểu nông, khi gặp phải địa phương như Hành Thiện rất dễ nghĩ ai cũng là địa chủ ? Làng Hành Thiện quê tôi nay thuộc xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Đây là mảnh đất người đông nhưng đất rất chật. Dù được quy hoạch rất đẹp và riêng phần đất thổ cư thì mỗi hộ đều bằng nhau tăm tắp (bằng đúng 1,5 sào Bắc Bộ, tức 540 m2). Thế nhưng đâu phải ai cũng có nhà, vườn trong thời kỳ trước CCRĐ.

Có thể nói, những sai lầm trong cải cách ruộng đất (CCRĐ) năm 1953 ở nước ta là nghiêm trọng, đau xót. Song, thành tựu của một cuộc Cách mạng giành chính quyền về tay nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta cũng đã phải đổ biết bao máu xương của cả dân tộc ta mới có được. Điều đó cũng lại không thể phủ nhận. "Cải cách ruộng đất là một cuộc vận động lớn trong quá trình đấu tranh cách mạng của nhân dân ta chống đế quốc và phong kiến dưới sự lãnh đạo của Đảng. Cuộc vận động ấy cǎn bản đã thắng lợi, nhưng chúng ta đã phạm một số sai lầm nghiêm trọng; qua sửa sai những sai lầm đó đã được sửa chữa và những thành quả của cải cách ruộng đất đã được giữ vững và phát huy thêm." (trích NQ 14 của BCH Trung ương, khoá 2).