Đổi mới đào tạo trong quân đội theo hướng đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa (Phần 1)

Đây là một trong những giải pháp quan trọng, liên quan đến nhiều vấn đề, đòi hỏi các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự phải quan tâm giải quyết và tiến hành thường xuyên; phải trở thành nền nếp, phong trào thi đua nhằm khơi dậy, phát huy tinh thần sáng tạo, tính tích cực của các lực lượng liên quan.
nghien-cuu-1744800425.jpg
Ưu tiên đào tạo nhân lực cho các ngành công nghiệp nền tảng, công nghệ cao theo đơn đặt hàng xã hội. Ảnh: VOV

Bởi vì, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực theo nhu cầu xã hội đòi hỏi cơ sở đào tạo phải có sự chuẩn bị chu đáo, đầy đủ các yếu tố bảo đảm cho ngành nghề, lĩnh vực phù hợp chương trình đào tạo. Quá trình này không phải một sớm, một chiều là có được, mà phải chuẩn bị lâu dài. Bên cạnh đó, vấn đề lợi ích và giải quyết hài hòa các mối quan hệ lợi ích, nhất là lợi ích kinh tế cũng không phải đơn giản. Thực tế cho thấy, ở đâu không giải quyết hài hòa, hợp lý lợi ích kinh tế, ở đó mất đoàn kết, gây dư luận xấu, ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự. Để hiện thực hoá giải pháp này, cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự cần tiến hành mấy biện pháp sau:

Nguồn nhân lực Việt Nam đang trong tình trạng thừa nguồn nhân lực chất lượng thấp, nguồn nhân lực chưa qua đào tạo, hoặc do đào tạo vượt quá nhu cầu sử dụng… nhưng thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao, nguồn nhân lực ở một số ngành nghề, lĩnh vực mà các cơ sở đào tạo ít quan tâm hoặc do người học không muốn học. Trong khi đó, Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự chủ yếu dựa vào tiềm năng, thế mạnh, số cơ sở đào tạo chuyển sang đào tạo theo nhu cầu xã hội chưa nhiều, hiệu quả thấp. Vì vậy, các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự cần chuyển mạnh sang đào tạo theo nhu cầu của thị trường lao động để nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự và hiệu quả Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Để chuyển sang đào tạo, phát triển nguồn nhân lực theo nhu cầu thị trường lao động, trước mắt đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị Trung ương sáu khóa XIII, các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự cần nghiên cứu thị trường lao động, sớm có dự báo nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đặc biệt là “nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành công nghiệp nền tảng, công nghiệp ưu tiên, công nghiệp mũi nhọn thông qua tăng cường chính sách đặt hàng đào tạo”. Bởi nghiên cứu thị trường lao động, dự báo nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 có vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạch định chính sách, định hướng đào tạo, kết nối cung - cầu nguồn nhân lực, phân bổ và sử dụng các nguồn lực... Xử lý tốt quan hệ cung - cầu nguồn nhân lực, dự báo sớm, chính xác nhu cầu thị trường lao động là nhân tố bảo đảm hiệu quả đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự sát với nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đặt ra. Vì vậy, để nâng cao chất lượng, hiệu quả Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự khi chuyển sang đào tạo, phát triển nguồn nhân lực theo nhu cầu thị trường lao động, tất yếu phải làm tốt công tác nghiên cứu thị trường lao động, sớm đưa ra dự báo nguồn nhân lực; trong đó, tập trung giải quyết tốt một số vấn đề như:

- Các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự chủ động nghiên cứu, sớm đưa ra dự báo chính xác ngành nghề, lĩnh vực, số lượng, chất lượng và cơ cấu nguồn nhân lực cần đào tạo. Tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị Trung ương sáu khóa XIII đang đặt ra yêu cầu mới về nhu cầu nguồn nhân lực. Mặt khác, Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế khu vực và thế giới, sẽ tạo điều kiện cho lao động Việt Nam có cơ hội làm việc ở nước ngoài thông qua các chương trình hợp tác quốc tế về xuất, nhập khẩu lao động. Song, việc lao động Việt Nam vào thị trường lao động thế giới ngày càng đòi hỏi khắt khe với tiêu chuẩn cao hơn cả về trí lực và thể lực; xuất khẩu lao động của Việt Nam cũng sẽ gặp phải sự cạnh tranh về nguồn cung lao động từ nhiều quốc gia khác. Thực tế đó, đòi hỏi quân đội phải đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu thị trường lao động, dự báo nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực ở trong và ngoài nước về số lượng, chất lượng, cơ cấu và ngành nghề, lĩnh vực đào tạo, làm cơ sở khoa học định hướng đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự ở các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

- Các cơ sở đào tạo trong Quân đội tham gia đào tạo, phát triển nguồn nhân lực dân sự cần hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng liên quan trong nghiên cứu thị trường lao động, dự báo nhu cầu nguồn nhân lực trong nước và thế giới, nhất là ở các thị trường đang tiếp nhận lao động Việt Nam.

Đại tá, PGS.TS. Trần Đăng Bộ - Thượng tá, TS. Hoàng Văn Phai