Cùng với sự đằm sâu của vẻ đẹp trong bản chất và truyền thống, còn có những nét đẹp bộc lộ từ tác phong chính quy, mẫu mực của Quân đội ta, mà tiêu biểu nhất là từ người chiến sĩ danh dự...
Lấp lánh kiêu hùng
Có lẽ, trong tâm trí của nhiều người, nhất là những người thường theo dõi các phương tiện truyền thông đại chúng, luôn lấp lánh hình ảnh oai hùng của Đội trưởng Đội Danh dự QĐND Việt Nam trong trang phục chỉnh tề, tay mang kiếm lễ, đeo súng K59, dõng dạc chào, báo cáo lãnh đạo Đảng, Nhà nước ta khi tới thăm Bộ Quốc phòng, hay khi đón nguyên thủ, lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước sang thăm Việt Nam.
Khối đội hình chiến sĩ danh dự được tuyển chọn trăm người như một, cao lớn, oai vệ, uy nghiêm trong trang phục của các khối lục quân, hải quân và không quân, thực hiện nghi lễ đón khách với động tác đánh mặt đều như sóng. Đội hình duyệt đội ngũ thực hiện vác súng đi đều chuyển thành nâng súng đi nghiêm nhìn bên phải chào đều, đẹp, hùng tráng và thống nhất. Phía trước là Quân kỳ Quyết thắng bay phấp phới, lấp lánh những huân chương cao quý... Nét đẹp, sự chính quy, mẫu mực luôn được thể hiện trọn vẹn như vậy qua mỗi lần thực hiện nhiệm vụ đón khách của Đội Danh dự, thuộc Đoàn Nghi lễ Quân đội, Bộ Tổng Tham mưu.
Với chức năng, nhiệm vụ được giao, ngoài việc đón khách, chiến sĩ danh dự còn tham gia phục vụ nghi thức, nghi lễ trong các sự kiện chính trị trọng đại, lễ kỷ niệm lớn của đất nước, quân đội, các cơ quan Trung ương và địa phương... Ngoài ra, bộ đội danh dự còn có nhiệm vụ như những người lính cận vệ, ở gần nhất và bảo vệ nhanh nhất cho các nguyên thủ, lãnh đạo cấp cao, sẵn sàng tham gia xử lý những tình huống phát sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Đại tá Lê Văn Tân, Đoàn trưởng Đoàn Nghi lễ Quân đội, cho biết: “Do yêu cầu nhiệm vụ, mỗi năm đơn vị được giao chỉ tiêu tuyển chọn từ 100 đến 130 đồng chí. Ngoài các tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm, sức khỏe tốt, thì các chiến sĩ danh dự phải đạt chiều cao từ 1,8m trở lên, quân dung đẹp, ngoại hình cân đối”.
Vinh dự đặc biệt
Không chỉ được tuyển chọn với những đòi hỏi vô cùng khắt khe, các chiến sĩ danh dự còn trải qua quá trình huấn luyện với yêu cầu rất cao. Từng đảm nhiệm vị trí Đội trưởng Đội Danh dự QĐND Việt Nam từ năm 2003 đến 2007, vinh dự được đón nguyên thủ của nhiều nước tới thăm Việt Nam, Trung tá Hà Việt Khánh, Trưởng đoàn Danh dự (Đoàn Nghi lễ Quân đội), chia sẻ:
Để có thể báo cáo các nguyên thủ quốc gia với khẩu khí rõ ràng, mạch lạc, nội dung chính xác, vừa thể hiện được sự hùng mạnh của quân đội, vừa thể hiện được sự hiếu khách, đòi hỏi người đội trưởng phải tự vượt qua áp lực bằng quá trình rèn luyện nghiêm túc để có động tác thuần thục, bản lĩnh tâm lý vững vàng, trí nhớ tốt, khả năng nói tiếng Anh tốt; đồng thời rèn luyện từ hơi thở, giọng nói đến vóc dáng, quân dung, sao cho mỗi lời báo cáo vang lên như hội tụ được cả sự trang nghiêm, oai hùng và niềm tự hào, kiêu hãnh của QĐND Việt Nam.
Các chiến sĩ danh dự sau khi nhập ngũ vào đơn vị sẽ được huấn luyện, rèn luyện toàn diện các nội dung quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật, thể lực, đặc biệt là huấn luyện chuyên sâu về điều lệnh đội ngũ, nghiệp vụ nghi lễ, đáp ứng tốt nhất yêu cầu nhiệm vụ. Để đạt được điều đó, hằng ngày bộ đội danh dự phải dày công luyện tập từ kỹ thuật cá nhân đến toàn bộ đội hình; tổng duyệt trước mỗi nhiệm vụ, bảo đảm sự trang nghiêm, chính xác, chuẩn mực, không được phép xảy ra sai sót.
Với Binh nhất Nguyễn Cao Huy, chiến sĩ Đội Tiêu binh danh dự, Đoàn Danh dự (Đoàn Nghi lễ Quân đội), được trở thành chiến sĩ danh dự là niềm vinh dự đặc biệt. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Huy tích cực luyện tập với cường độ cao, nâng dần độ khó để hình thành kỹ năng thực hiện thuần thục, chuẩn xác từng động tác. Nguyễn Cao Huy chia sẻ: “Sau khi đáp ứng được yêu cầu về kỹ thuật cá nhân, chúng tôi được ghép đội hình để bảo đảm sự hiệp đồng thống nhất, đúng, đều, mạnh, đẹp”.
Ngoài Đoàn Nghi lễ Quân đội, ở các đơn vị cũng có các chiến sĩ sẵn sàng làm nhiệm vụ của đội danh dự. Đề cập đến công tác tuyển chọn, huấn luyện đội danh dự của đơn vị mình, Đại tá Lê Văn Dân, Trưởng phòng Quân huấn, Bộ Tham mưu, Quân đoàn 2, cho biết: Hằng năm, sau khi kết thúc huấn luyện chiến sĩ mới, quân đoàn tuyển chọn chiến sĩ có sức khỏe loại 1, chiều cao từ 1,7m trở lên, thể hình cân đối, đạo đức tốt, đưa về huấn luyện làm chiến sĩ danh dự tại Tiểu đoàn Vệ binh 46. Trong 3 tháng sau đó, các chiến sĩ được huấn luyện toàn diện, đặc biệt chuyên sâu về điều lệnh đội ngũ, điều lệnh quản lý bộ đội.
Tìm hiểu ở Đội Danh dự của Quân khu 3, chúng tôi được biết, quá trình huấn luyện của các chiến sĩ danh dự đòi hỏi rất khắt khe để bảo đảm chiến sĩ danh dự có thể đứng nghiêm từ 2 đến 3 giờ đồng hồ liên tục, kể cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đồng thời thuần thục, chính xác mọi động tác, có kỹ năng xử lý tốt các tình huống, phương pháp giao tiếp, ứng xử văn minh, trang nghiêm, lịch thiệp...
Có lẽ, khi chứng kiến các chiến sĩ danh dự thực hiện nhiệm vụ, cụm từ “chính quy, mẫu mực” là sự đúc rút ngắn gọn, trọn vẹn và chính xác nhất về họ.
“Đội Danh dự”! Đó không chỉ đơn thuần là tên gọi của một lực lượng, mà sâu xa hơn, đó là giá trị thiêng liêng, cao quý mà cán bộ, chiến sĩ đứng trong đội hình đó luôn có ý thức gìn giữ, phấn đấu phát huy để góp phần làm rạng danh, lan tỏa hình ảnh tốt đẹp của QĐND Việt Nam anh hùng.