Phía sau trải nghiệm đầy rủi ro
Nhiều năm trở lại đây, phố cà phê đường tàu đọc tuyến đường sắt Trần Phú, Phùng Hưng và Lê Duẩn đã trở thành điểm đến vô cùng nổi tiếng, thu hút sự quan tâm, đề cử của đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước.
Đối với du khách đến Hà Nội, phố cà phê đường tàu là trải nghiệm mới lạ với những góc trang trí bắt mắt cùng cảm giác hồi hộp khi ngồi cạnh đường ray, đặc biệt vào các khung giờ tàu chạy qua. Song, tại các quán cà phê này, bàn ghế được đặt sát mép đường ray tàu hỏa đi qua. Cũng tức là, du khách ngồi nhâm nhi cà phê chỉ cách đường tàu vài chục centimet.
Thực tế chính quyền địa phương đã có nhiều giải pháp nhằm bảo đảm an toàn hành lang đường sắt tại khu vực này, điển hình là lệnh cấm vào năm 2019. Song, tới nay, khu vực này vẫn tiếp tục chứng kiến sự quá tải khi lượng người đổ về đông, nhiều khách nước ngoài không ngần ngại đứng sát đường ray để chụp ảnh hoặc ngồi uống cà phê, thậm chí tạo dáng bất chấp đoàn tàu đang đến gần.
Điều đáng quan ngại là nhiều quán cà phê dù đã được yêu cầu đóng cửa, di dời trước đó, nhưng vẫn lén lút hoạt động, bày ghế ngồi ngay sát mép đường ray phục vụ khách khi không có lực lượng chức năng xuất hiện. Thêm nữa, các biểm cấm đi lại và cảnh báo tai nạn dù được bố trí dày đặc nhưng cũng không ngăn được tâm lý “chẳng sao đâu” của dòng người đông đúc mỗi ngày. Thậm chí, tình trạng này còn nở rộ hơn, nhộn nhịp hơn sau mỗi đợt kiểm tra.
Các vi phạm tái diễn liên tục cho thấy sự thờ ơ đáng báo động đối với vấn đề an toàn giao thông đường sắt. Cảnh tượng du khách thản nhiên ngồi uống cà phê, tạo dáng chỉ cách đoàn tàu đang lao tới vài bước chân không chỉ tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng, mà còn đặt ra câu hỏi nhức nhối về ý thức chấp hành pháp luật và trách nhiệm của cả cộng đồng.
Đáng nói, mới đây, một nam du khách nước ngoài trong lúc mải quay video bằng điện thoại đã bị trượt chân ngã về phía đoàn tàu đang tiến đến. Đoạn clip ghi lại tình huống này ngay lập tức lan truyền mạnh trên mạng xã hội, khiến nhiều người phẫn nộ vì sự chủ quan, bất chấp an toàn của những du khách có mặt tại đây.
Tuy nhiên, tối 14/6, tức chỉ sau 1 ngày xảy ra vụ việc, khi lực lượng chức năng đến kiểm tra đột xuất, hàng quán vẫn mở và hàng trăm du khách vẫn có mặt vui chơi tại phố cà phê đường tàu. Nói cách khác, trải nghiệm cà phê đường tàu vô hình trung đã trở thành một “trò chơi sinh tử” không hơn không kém.
Cần chấm dứt thái độ thỏa hiệp với nguy hiểm
Theo số liệu thống kê của Phòng CSGT Công an TP Hà Nội, chỉ trong vòng một tháng (từ 15/5 đến 14/6), lực lượng chức năng đã xử lý hơn 70 trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông đường sắt với tổng số tiền phạt gần 60 triệu đồng. Trong đó có tới 68 trường hợp vi phạm dừng, đỗ xe trong phạm vi an toàn đường ngang; 2 trường hợp cố tình vượt qua đường ngang khi đèn và chuông cảnh báo đã hoạt động; 1 trường hợp gây hư hỏng cần chắn đường ngang, một hành vi cực kỳ nguy hiểm có thể gây hậu quả khôn lường.
Những con số trên phản ánh một thực tế đáng buồn rằng dù đã có nhiều chiến dịch truyền thông, cảnh báo và xử lý, tình trạng vi phạm trật tự an toàn giao thông đường sắt vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm, thậm chí còn có xu hướng tái diễn mạnh mẽ hơn vào mùa du lịch cao điểm.
Đại diện đơn vị phụ trách trực tiếp địa bàn quận Hoàn Kiếm, nơi có tuyến đường sắt chạy qua, cho biết, trong thời gian qua, mặc dù lực lượng chức năng đã nỗ lực xử lý, tuy nhiên thực tế khó khăn hiện nay đó là lực lượng cơ sở còn thiếu và mỏng, không đủ để tuần tra, ngăn chặn được 24/7 đối với các vi phạm trên phố “cà phê đường tàu”. Đặc biệt là vào thời điểm cuối tuần, lực lượng bị giàn mỏng ra cho phố đi bộ và lượng du khách tăng cao. Cũng chính bởi vậy, không ít người dân sinh sống tại khu vực này mở dịch vụ ăn uống không có ý thức chấp hành, vẫn lén lút đưa du khách vào trải nghiệm phố cà phê đường tàu.
Về lâu dài, để giải quyết tận gốc vấn đề phố cà phê đường tàu, không thể chỉ trông chờ vào các đợt ra quân kiểm tra, xử lý mang tính thời điểm. Lực lượng chức năng cần tiếp tục duy trì công tác tuần tra, nhưng song song với đó là triển khai các biện pháp bền vững như siết chặt việc cấp phép kinh doanh tại khu vực ven đường sắt, rà soát và quản lý chặt hoạt động buôn bán.
Đáng nói, vấn đề đảm bảo an toàn không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà đòi hỏi sự đồng hành từ cộng đồng. Người dân và du khách cần ý thức rõ rằng, trải nghiệm du lịch chỉ thực sự có giá trị khi nó không đặt tính mạng ai vào vòng nguy hiểm. Tạo dựng một môi trường du lịch an toàn, văn minh ở Thủ đô cần bắt đầu từ chính điều đó, từ tôn trọng quy định và tuân thủ cảnh báo.
Trước đó, ngày 7/3, Sở Du lịch Hà Nội cũng đã gửi công văn đến các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, vận chuyển khách du lịch, không giới thiệu hay tổ chức tour đưa khách đến khu vực phố đường tàu. Các doanh nghiệp này cũng được yêu cầu tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân viên về nguy cơ tai nạn giao thông có thể xảy ra khi khách đến khu vực kể trên.
Chúng ta đã chứng kiến đủ những vụ việc “suýt chút nữa” thành tai nạn hay “may mắn thoát chết trong gang tấc”. Nhưng nếu chỉ trông chờ vào may mắn thì tương lai không xa, một vụ tai nạn thương tâm thực sự sẽ xảy ra. Và lúc đó, mọi biện pháp đều trở nên muộn màng.
Phát triển du lịch an toàn, bền vững phải bắt đầu từ việc thượng tôn pháp luật và bảo vệ sự sống. Bất kể mô hình “trải nghiệm độc lạ” nào cũng sẽ tồn tại rủi ro khó có thể tránh khỏi. Do đó, mạnh tay can thiệp không chỉ để xử lý vi phạm, mà còn để gìn giữ trách nhiệm với cộng đồng, với du khách và với chính danh tiếng của du lịch Việt Nam./.
