Từ đầu tháng đến nay, Quận 1 (TP. HCM) đã vận động 100 hàng, quán tại 10 phường treo biển hiệu hướng dẫn, hỗ trợ người dân dùng nhà vệ sinh. Đây là các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ như: cà phê Highlands, Trung Nguyên, King, Katinat, Thức; nhà hàng Dìn Ký, bia tươi Hozzizon... Thời gian tới, Quận 1 và các địa phương khác trên địa bàn thành phố sẽ tiếp tục vận động các hộ kinh doanh và thông tin mạng lưới nhà vệ sinh miễn phí để người dân, du khách dễ dàng tiếp cận. Bởi điều này mang lại ý ngĩa rất lớn cho cộng đồng và chính cơ sở kinh doanh.
Ý nghĩa đầu tiên của ý tưởng này là góp phần giải quyết tình trạng thiếu về số lượng và chất lượng nhà vệ sinh công cộng. TP. HCM là "đầu tàu" kinh tế của cả nước, tốc độ đô thị hóa nhanh khiến nơi đây rơi vào tình trạng "đất chật, người đông", cùng với sự phát triển đô thị chưa khoa học khiến các quỹ đất xây dựng công trình công cộng như nhà vệ sinh bị thiếu rất nhiều. Giải quyết vấn đề này rất khó, cần giải pháp lâu dài. Chính vì vậy, việc vận động các cơ sở kinh doanh dịch vụ cho du khách, người dân đi vệ sinh miễn phí là giải pháp tối ưu trước mắt.
Ý nghĩa thứ hai là tạo nên môi trường du lịch phát triển văn minh, thân thiện. Với những nhà hàng, khách sạn,... cho phép người dân sử dụng nhà vệ sinh miễn phí cũng là cách thu hút khách hàng. Cơ sở nào đóng góp cho lợi ích cộng đồng sẽ càng nhận được sự tin yêu của khách hàng. Tất nhiên, lợi ích kinh tế không phải là lý do chính để các cơ sở cùng góp phần xây dựng hệ thống nhà vệ sinh công cộng mà quan trọng là phát triển một xã hội sạch - đẹp. Chính vì thiếu nhà vệ sinh công cộng nên tại TP. HCM và nhiều thành phố khác xuất hiện các điểm vệ sinh tự phát khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Vấn đề này sẽ được giải quyết phần nào khi có sự tham gia của các nhà hàng, khách sạn, quán cà phê,...trong việc mở rộng nhà vệ sinh công cộng.
Tuy nhiên, các nhà vệ sinh miễn phí tại cơ sở kinh doanh chỉ phục vụ những người có nhu cầu chính đáng. Có nghĩa là chủ các cơ sở "có quyền" từ chối phục vụ những người muốn lợi dụng lòng tốt của chủ nhà, sử dụng nhà vệ sinh của họ để làm những việc không đúng. Ngoài ra, Quận 1 TP. HCM đã chỉ đạo các đơn vị tham mưu, xây dựng, ban hành các tiêu chí đánh giá và tổ chức đánh giá, chấm điểm nhà vệ sinh đối với cửa hàng, quán ăn, nhà hàng, khách sạn trên địa bàn. Những đơn vị nào có nhà vệ sinh sạch, đẹp, thái độ phục vụ thân thiện sẽ được tuyên dương. Điều này vừa tạo động lực cho các cơ sở cùng giải quyết tình trạng thiếu nhà vệ sinh công cộng vừa nâng cao trách nhiệm để nhà vệ sinh vận hành một cách an toàn, sạch sẽ.
Ở một khía cạnh khác, một số chuyên gia cho rằng, việc vận động các cơ sở kinh doanh, dịch vụ tạo điều cho người dân và du khách sử dụng nhà vệ sinh miễn phí chỉ là giải pháp trước mắt. Về lâu dài, việc xây dựng nhà vệ sinh phải nằm trong kế hoạch phát triển đô thị văn minh và được triển khai một cách hiệu quả. Mới đây, Bí thư Thành ủy TP. HCM - Nguyễn Văn Nên chỉ đạo đặt nhà vệ sinh công cộng lên đúng với nhu cầu thiết yếu, quan trọng để quan tâm đầu tư và quản lý. Riêng Quận 1, từ nay đến cuối tháng 4 tới cần rà soát, kiểm tra lại toàn bộ nhà vệ sinh trên địa bàn để tu sửa, đưa vào hoạt động đối với những công trình hư hỏng./.
