Theo Bộ GD&ĐT, Luật Giáo dục 2019 xác định việc bồi dưỡng kiến thức văn hóa theo định hướng nghề nghiệp là bộ phận quan trọng trong hệ thống giáo dục tại các trường chuyên biệt. Mục tiêu là phát triển phẩm chất, năng lực học sinh dân tộc thiểu số ở một số môn học, đồng thời đảm bảo giáo dục toàn diện, tạo nguồn tuyển sinh vào đại học, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương và đất nước.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có văn bản quy phạm pháp luật riêng quy định cụ thể nội dung chương trình bồi dưỡng văn hóa cho học sinh dân tộc tại các trường dự bị đại học. Điều này gây khó khăn cho việc tổ chức giảng dạy thống nhất giữa các trường.
Trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng, phát triển nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là từ vùng dân tộc thiểu số, miền núi càng trở nên cấp thiết. Các trường dự bị đại học đóng vai trò là nơi tạo nguồn, đào tạo đội ngũ học sinh dân tộc có đủ khả năng học tập tại các trường đại học trên cả nước, nhiều chuyên ngành khác nhau.
Việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 44/2021/TT-BGDĐT, kèm theo chương trình bồi dưỡng kiến thức dự bị đại học, được kỳ vọng là nền tảng bảo đảm chất lượng, đồng bộ, có tính chiến lược dài hạn trong đào tạo, đồng thời cụ thể hóa chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước.
Dự thảo Thông tư lần này có một số điểm mới nổi bật như:
Bổ sung môn Tin học thành môn bắt buộc trong chương trình bồi dưỡng kiến thức văn hóa.
Tổ hợp môn học được xây dựng linh hoạt hơn, cho phép học sinh lựa chọn theo năng lực và định hướng nghề nghiệp.
Tăng thời lượng học cho các môn cốt lõi, như Toán (8 tiết/tuần), Ngữ văn (7 tiết/tuần).Tăng cường nội dung thực hành, thí nghiệm, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI).
Cụ thể, học sinh dự bị đại học sẽ được bồi dưỡng kiến thức ba môn văn hóa theo tổ hợp đã dùng để xét tuyển, bao gồm các môn: Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Tin học, Công nghệ – cùng với Tiếng Anh và Tin học. Trong đó, môn Tin học chính thức được đưa vào nhóm các môn bồi dưỡng kiến thức văn hóa.
Các tổ hợp môn được thiết kế phù hợp với lựa chọn đa dạng của học sinh dân tộc:
Tổ hợp không có Tiếng Anh và Tin học;
Tổ hợp có Tiếng Anh hoặc Tin học;
Tổ hợp có cả Tiếng Anh và Tin học.
Thời gian học chương trình dự bị đại học là một năm học, với tối thiểu 28 tuần thực học. Hiệu trưởng các trường dự bị đại học quyết định kế hoạch năm học và tổ chức ôn tập, thi cuối khóa cùng các hoạt động khác. Chương trình được xây dựng linh hoạt, trong đó 70% nội dung và thời lượng là bắt buộc; 30% còn lại do nhà trường chủ động thiết kế theo nhu cầu học sinh và điều kiện thực tế.
Một số điểm mới trong Dự thảo Thông tư sửa đổ
Tin học trở thành môn học bắt buộc.
Tổ hợp môn đa dạng, cho phép học sinh chọn có hoặc không có Tiếng Anh, Tin học.
Tăng thời lượng các môn Toán: 8 tiết/tuần, Ngữ văn: 7 tiết/tuần.
Tăng cường thực hành, thí nghiệm, ứng dụng công nghệ, nhất là AI.
Chương trình linh hoạt: 70% nội dung bắt buộc, 30% do nhà trường xây dựng.
