Là tuyến đầu phòng thủ ven biển phía Đông Bắc, là thành phố Cảng lớn nhất miền Bắc, Hải Phòng không chỉ là điểm tựa kinh tế, mà còn là chiến lũy kiên cường trong suốt chiều dài kháng chiến và phát triển của đất nước. Trong gió bão của lịch sử, mảnh đất “đầu sóng ngọn gió” ấy đã chứng kiến, đã chịu đựng và đã viết nên những trang sử đẫm máu nhưng rực rỡ vinh quang.
Một thế kỷ trùng trùng biến động
Từ khi được người Pháp tách khỏi Hải Dương để lập thành tỉnh riêng năm 1887, rồi trở thành thành phố Hải Phòng vào năm 1888, mảnh đất này đã mang trên mình một sứ mệnh lớn. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, nhân dân Hải Phòng đã giành lại chính quyền trong vòng mười ngày, đặt dấu chấm hết cho bộ máy tay sai thực dân và phát xít.
Tháng 11 năm 1946, Hải Phòng chính thức nổ súng, mở màn cho cuộc kháng chiến chống Pháp. Những trận đánh đẫm máu tại Nhà hát Lớn, đường số 5, sân bay Cát Bi đã đi vào sử sách như những biểu tượng sáng ngời của tinh thần chiến đấu anh dũng. Chỉ trong vòng 25 phút rạng sáng 7/3/1954, 32 chiến sĩ đã đốt cháy 59 máy bay Pháp, tạo cú hích tinh thần lớn lao trước chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử.
Ngày 13/5/1955, sau 300 ngày thực hiện Hiệp định Geneva, những tên lính Pháp cuối cùng rút khỏi bến Nghiêng – Đồ Sơn. Hải Phòng chính thức hoàn toàn giải phóng – trở thành thành phố cuối cùng ở miền Bắc giành lại độc lập, mở đầu cho hành trình kiến thiết hoà bình.
Điểm tựa của miền Bắc – Hậu phương của Tổ quốc
Trong những năm tháng đầu sau hoà bình, Hải Phòng không chỉ tái thiết nhanh chóng mà còn mở rộng vòng tay đón hàng vạn học sinh miền Nam tập kết. Câu khẩu hiệu “Tất cả vì học sinh miền Nam thân yêu” không chỉ là lời hiệu triệu, mà đã trở thành hiện thực trong từng bữa ăn, giấc ngủ, trang sách và tiếng cười của những đứa trẻ xa quê. Những con người Hải Phòng ngày ấy đã nhường cơm, sẻ áo, gói ghém yêu thương gửi trọn cho tương lai đất nước.
Từ năm 1961, với sự ra đời của Đoàn tàu không số tại bến K15, Hải Phòng lại một lần nữa bước vào chiến trường mới – cuộc chiến đường biển. Những con tàu thầm lặng vượt sóng gió, đưa vũ khí, nhu yếu phẩm vào Nam, tạo nên “Đường Hồ Chí Minh trên biển” huyền thoại. Trong 13 năm, hàng trăm chuyến tàu vượt qua vòng vây, góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại 1975.
Không chịu khuất phục, Hải Phòng còn là tâm điểm của chiến tranh phá hoại khi Mỹ tiến hành phong tỏa cảng biển và đánh bom dã man. Nhưng nơi đây vẫn trụ vững. Quân dân Hải Phòng đã chiến đấu hơn 4.000 trận, bắn rơi 317 máy bay Mỹ, trong đó có 5 pháo đài bay B52, và đốt cháy 28 tàu chiến.
Danh hiệu “Thành phố Cảng Trung dũng – Quyết thắng” không chỉ là biểu tượng, mà là hiện thân của khí chất con người nơi đây – kiên cường, sáng tạo, không bao giờ lùi bước.
Từ những vết bom đến khát vọng bay xa
Ngày nay, Hải Phòng không chỉ là thành phố cảng hiện đại với hạ tầng bứt phá, kinh tế năng động, mà còn là trung tâm hội nhập quốc tế mạnh mẽ của khu vực phía Bắc. Trên nền ký ức bi tráng của thế kỷ trước, Hải Phòng đã và đang viết tiếp bản hùng ca mới – bản hùng ca của đổi mới, phát triển, khát vọng vươn ra biển lớn.
Những nhà máy, những cây cầu, những khu công nghiệp, những đô thị thông minh… nối tiếp nhau mọc lên, như minh chứng cho một Hải Phòng đang bừng tỉnh trong ánh bình minh hiện đại.
Nhìn lại chặng đường đã qua, không khỏi nghẹn ngào và tự hào. Mỗi dấu chân của người dân thành phố Cảng là một lời thề son sắt với Tổ quốc. Mỗi công trình, mỗi thành tựu hôm nay là lời tri ân sống động dành cho những thế hệ đã ngã xuống vì màu cờ sắc áo.
