Trong bức thư chung đầy tính phản kháng ngày 21/4, hơn 100 trường đại học Mỹ chỉ trích chính quyền liên bang đang can thiệp thô bạo vào quyền tự chủ giáo dục, đe dọa cắt ngân sách, áp đặt giám sát chính trị và xâm phạm quyền tự do học thuật. Các trường cho biết sẵn sàng cải cách một cách xây dựng và không phản đối sự giám sát hợp lệ của chính phủ, tuy nhiên cũng sẽ không nhân nhượng trước các sức ép chính trị đi ngược với giá trị cốt lõi của giáo dục khai phóng.
Trong thư, các trường nhấn mạnh sẵn sàng đối thoại và cải cách vì lợi ích chung, nhưng kiên quyết phản đối mọi hình thức cưỡng ép, cắt giảm ngân sách nghiên cứu công cộng và thao túng học thuật.
Các trường cam kết tiếp tục là nơi mà sinh viên, giảng viên được tự do trao đổi quan điểm mà không bị kiểm duyệt hay trừng phạt.
Căng thẳng lên tới đỉnh điểm sau khi Đại học Harvard đệ đơn kiện chính quyền Trump, cáo buộc Nhà Trắng đe dọa cắt khoản tài trợ 2,2 tỷ USD, đình chỉ quy chế miễn thuế và áp đặt loạt yêu cầu cải cách “hà khắc”, trong đó có việc loại bỏ các chương trình về đa dạng và bình đẳng, hạn chế tự do biểu đạt trong khuôn viên trường.
Không chỉ Harvard, Nhà Trắng tiếp tục nhắm vào các trường đại học – Princeton, Cornell và Northwestern. Các trường này đều đã bị đóng băng hoặc đình chỉ quỹ. Nhà Trắng cũng gửi cho Havard một danh sách các thay đổi chính sách muốn trường thực hiện vào tháng 4/2025, yêu cầu "hợp tác ngay lập tức" nếu trường đại học này muốn "duy trì mối quan hệ tài chính của Harvard với chính phủ liên bang".
Danh sách bao gồm việc loại bỏ các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập của trường, cấm đeo khẩu trang trong các cuộc biểu tình ở khuôn viên trường, cải cách tuyển dụng và tuyển sinh dựa trên thành tích và giảm quyền lực của các giảng viên và quản trị viên "cam kết với chủ nghĩa hoạt động hơn là học bổng".
Giới học thuật Mỹ cảnh báo: đây là hồi chuông cảnh tỉnh về nguy cơ chính trị hóa giáo dục, đe dọa nền tảng học thuật độc lập – nơi từng là niềm tự hào toàn cầu của nước Mỹ.
