Theo Đề án kiểm soát khí thải phương tiện do Sở Xây dựng TP.HCM soạn thảo, hệ thống ANPR sẽ được lắp đặt tại tất cả lối ra vào vùng phát thải thấp, đối chiếu biển số với dữ liệu đăng kiểm quốc gia để xác định tiêu chuẩn khí thải. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt tự động, thông báo gửi đến chủ phương tiện qua email, VNeID hoặc bưu điện.
Lộ trình triển khai cụ thể như sau, giai đoạn 2026 – 2032, lắp đặt 58 camera tại các điểm ra vào trung tâm, nút giao quan trọng và khu vực có mật độ giao thông cao.
Từ sau 2032, sẽ mở rộng lên khoảng 200 camera trên toàn thành phố, vị trí cụ thể dựa trên kết quả đo lường ô nhiễm không khí.
Một số tuyến đường trọng điểm được đề xuất lắp đặt gồm: TP Thủ Đức: Phạm Văn Đồng, Võ Văn Ngân, Kha Vạn Cân, Trường Thọ.
Gò Vấp – Phú Nhuận – Tân Bình: Nguyễn Thái Sơn, Hoàng Minh Giám, Trường Sơn (sân bay Tân Sơn Nhất), Trần Quốc Hoàn, Hoàng Văn Thụ, Út Tịch, Cách Mạng Tháng Tám (ngã tư Bảy Hiền).
Tân Phú – Tân Bình – quận 11 – quận 6: Âu Cơ, Lũy Bán Bích, Thoại Ngọc Hầu, Hòa Bình, Hương Lộ 2.
Quận 8 – Bình Tân – Bình Chánh: Kinh Dương Vương (từ Bến Phú Định), Tân Hòa Đông, Võ Văn Kiệt (đoạn Hương Lộ 2 → Nguyễn Văn Linh), Nguyễn Văn Linh.
Hệ thống ANPR sẽ tự động đối chiếu thông tin biển số với cơ sở dữ liệu đăng kiểm, từ đó xác định phương tiện có đáp ứng chuẩn khí thải hay không. Với những trường hợp vi phạm, thành phố sẽ xử phạt nguội, gửi thông báo đến chủ xe qua email, ứng dụng VNeID hoặc bưu điện.
Đối với huyện Cần Giờ, thành phố dự kiến áp dụng phân vùng kiểm soát riêng. Các phương tiện có khí thải dưới chuẩn sẽ bị hạn chế lưu thông trên tuyến đường Rừng Sác, đoạn từ phà Bình Khánh đến đường Duyên Hải vào cuối tuần.
Giải pháp này vừa nhằm khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng thân thiện môi trường, vừa giúp cộng đồng dần làm quen với việc chuyển đổi sang xe ít phát thải, mà không gây xáo trộn đột ngột đời sống kinh tế – xã hội vốn phụ thuộc nhiều vào xe máy.
Theo lộ trình, ô tô không đạt Mức 4 và xe máy, xe gắn máy dưới Mức 2 sẽ không được lưu thông ở Cần Giờ vào ngày cuối tuần. Người vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP, bao gồm cả hình thức trừ điểm giấy phép lái xe.
Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết việc lắp đặt camera ANPR được thành phố tham khảo từ nhiều mô hình quốc tế. Song song đó, TP sẽ xây dựng cơ chế phân loại và quy định xử phạt rõ ràng đối với phương tiện không đạt chuẩn.
Từ năm 2027, TP.HCM sẽ tiến hành kiểm định khí thải xe máy và ban hành quy định phân loại phát thải. Giai đoạn đầu, các hoạt động chủ yếu tập trung vào tuyên truyền, vận động người dân; sau đó mới áp dụng xử phạt hành chính.
Trong tương lai, hệ thống ANPR sẽ không chỉ hoạt động độc lập mà còn kết nối với hơn 900 camera điều hành giao thông hiện có, tạo kho dữ liệu dùng chung, giúp tiết kiệm chi phí vận hành và giảm thiểu nguy cơ tiêu cực.
