Tiếp nhận tác phẩm “Những sườn đồi ở Deli Ibrahim” của vua Hàm Nghi

Mới đây, tại Hà Nội, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trang trọng tổ chức Lễ tiếp nhận tác phẩm hội họa “Những sườn đồi ở Deli Ibrahim (Algiers)” của vua Hàm Nghi, do Tiến sĩ Amandine Dabat - đại diện gia đình vua trao tặng.

Bức tranh sơn dầu “Những sườn đồi ở Deli Ibrahim (Algiers)” được vua Hàm Nghi sáng tác vào năm 1908, mô tả quang cảnh đồng quê gần nhà ông ở Algiers trong một buổi chiều khi hoàng hôn buông xuống. Trong tranh, nhà vua sử dụng các gam màu trầm buồn, có yếu tố hoài niệm, thể hiện cảm xúc thương nhớ quê hương, đất nước và ẩn chứa khát vọng vươn lên thoát khỏi tình cảnh bị lưu đày.

a1-le-tiep-1731538944.jpg
Lễ tiếp nhận tác phẩm hội họa của Vua Hàm Nghi: “Những sườn đồi ở Deli Ibrahim (Algiers)”.

Bức tranh được Tiến sĩ lịch sử nghệ thuật Amandine Dabat (37 tuổi, là chắt gái của công chúa Như Lý - con gái vua Hàm Nghi) đại diện gia đình vua Hàm Nghi trao tặng Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, với mong muốn công chúng Việt Nam và du khách quốc tế có cơ hội được chiêm ngưỡng tác phẩm nghệ thuật của vị Hoàng đế bị lưu đày ngay tại Việt Nam - quê hương của ông.

Phát biểu tại Lễ tiếp nhận, ông Nguyễn Anh Minh - Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết: Việc tiếp nhận và trưng bày bức tranh có ý nghĩa rất lớn đối với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam nói riêng và với nền mỹ thuật Việt Nam nói chung. Bức tranh không chỉ bổ sung, làm giàu thêm cho bộ sưu tập của Bảo tàng, mà còn là nguồn tư liệu quý giá cho các nhà nghiên cứu lịch sử mỹ thuật cận, hiện đại Việt Nam cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20.

anh-2-aphat-1731539021.jpg
TS, Nhà nghiên cứu lịch sử nghệ thuật Amandine Dabat phát biểu tại buổi lễ.

Nhân dịp này, Ban Tổ chức giới thiệu cuốn sách “Hàm Nghi: Hoàng đế lưu vong - Nghệ sĩ ở Alger” của Tiến sĩ Amandine Dabat (Nhà xuất bản Khoa học xã hội). Cuốn sách là một công trình nghiên cứu về cuộc đời và sự nghiệp của vua Hàm Nghi, trong vai trò một vị vua yêu nước và là một nghệ sĩ tài hoa trong thời gian ông sống lưu vong tại Pháp và Algieria. 

Sách có 71 trang tác phẩm mỹ thuật, 12 trang sản phẩm điêu khắc, 68 trang ảnh tư liệu, thư từ được dịch từ bản gốc tiếng Pháp Hàm Nghi - Empereur en exil, artiste à Alger, Nhà xuất bản Sorbonne ấn hành năm 2019.

a3-minh-anh-1731539104.jpg
Ông Nguyễn Anh Minh - Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam phát biểu tại buổi lễ.

Vua Hàm Nghi (1871-1944), tên húy là Nguyễn Phúc Minh, tự hiệu Ưng Lịch, lên ngôi năm 1884, là hoàng đế thứ tám của vương triều Nguyễn. Sau khi kinh thành Huế thất thủ năm 1885, vua Hàm Nghi rời khỏi kinh thành và ban Chiếu Cần Vương, kêu gọi hào kiệt, sĩ phu và nhân dân yêu nước đứng lên giành lại độc lập, tự do cho dân tộc. 

Năm 1888, vua bị thực dân Pháp bắt và đưa đi lưu đày ở Algiers (thủ đô Algeria) năm 1889. Ông sống tại một biệt thư trên khu đồi El Biar, cách thủ đô Algiers khoảng 12 km, vẫn giữ theo phong tục nước nhà cho đến khi qua đời tháng 1 năm 1944. 

a4-trao-tang-minh-anh-1731539145.jpg
TS, Nhà nghiên cứu lịch sử nghệ thuật Amandine Dabat trao tặng bức tranh của vua Hàm Nghi cho đại diện Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam là ông Nguyễn Anh Minh.

Trong thời gian bị lưu đày, nhà vua theo học hội họa và điêu khắc, theo đuổi trường phái Ấn tượng và Hậu Ấn tượng. Trước khi tạ thế, ông đã để lại một gia tài đồ sộ về nghệ thuật bao gồm 91 bức tranh và các tác phẩm điêu khắc khác. Nhiều tác phẩm của ông được giới nghệ thuật biết đến qua các cuộc đấu giá và triển lãm tại Pháp.

Nguyễn Liên