Thị trường lan Việt Nam: Giá trị và thử thách

Ngành lan và những đóng góp tích cực

Từ lâu, thú chơi lan đã có một sức hút đặc biệt đối với nhiều người. Tuy nhiên, phải đến những năm gần đây thì phong trào chơi lan mới thực sự được đón nhận và lan tỏa rộng rãi bởi đông đảo người Việt.

Thú chơi này đã giúp con người kết nối, thỏa mãn niềm đam mê với thiên nhiên, điều mà chúng ta thường lãng quên trong nhịp sống hiện đại ngày nay. Với nhiều người chơi lan, vẻ đẹp hương sắc quyến rũ của loài hoa này đã giúp họ trút bỏ bộn bề, lo toan cuộc sống để có thể tìm về những phút giây yên bình hiếm có.

Nếu như ngày trước chơi lan chỉ đơn giản là một thú vui tao nhã thì giờ đây nó đã dần trở thành một ngành nghề chính thống, có chỗ đứng nhất định trên thị trường.

Với những thể hiện trong nhiều năm qua, không thể phủ nhận giá trị mà ngành lan mang lại. Nhiều người đến với lan đã làm giàu thành công, đem về nguồn thu nhập ổn định cho gia đình, cải thiện chất lượng cuộc sống, tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động.

Bên cạnh đó, các giao dịch lan đã góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển, tạo ra một “sân chơi” mới cho nhiều nhà đầu tư.

Không chỉ mang lại những giá trị tích cực cho những cá nhân chơi lan, ngành lan đã có nhiều đóng góp thiết thực cho xã hội.

Vượt qua những khó khăn, thách thức do tác động của dịch bệnh, thiên tai trong những năm vừa qua, cộng đồng những người yêu hoa lan đã tích cực góp sức trong việc ủng hộ cho công tác phòng chống dịch bệnh và hỗ trợ đồng bào khắc phục hậu quả thiên tai của Đảng và Nhà nước.

Ngành hoa lan, cây cảnh cũng được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác định là ngành làm giàu, ngành gắn với xây dựng Nông thôn mới và được ưu tiên trong quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

"Ngành lan, nhất là lan VAR trong thời gian vừa qua đã thu hút được nhiều nguồn lực xã hội quan tâm đầu tư. Đây là một ngành nghề có nguyên liệu, sản phẩm đầu ra, dịch vụ trung gian đều là nội địa nên khi ngành này phát triển không chỉ giải quyết được công ăn việc làm, mà còn thúc đẩy các ngành nghề phụ trợ phát triển theo. Và một tín hiệu rất mừng, là một lượng tiền lớn dành cho việc nhập khẩu các loại hoa cây cảnh khác đã giảm và chuyển vốn đầu tư vào hoa lan nội địa.

 Đây là lợi ích kép mà ít người để ý tới, nhưng đứng về mặt quản lý kinh tế vĩ mô thì nhà nước rất cần những ngành nghề nội địa phát triển theo hướng này...”, GS. TSKH Trần Duy Quý, Chủ tịch Trung ương Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam phân tích.

Có thể nói, với những thành tựu đạt được, ngành lan đã chứng minh được sức hút riêng và lợi ích mà nó mang lại cho toàn xã hội. 

Thách thức với ngành lan hiện nay

Trong thời gian gần đây, trước thực trạng thị trường lan phát triển bùng nổ thì cũng kèm theo đó là những vụ lừa đảo bán cây sai, thổi giá, trộm cắp cây hoa.

Hiện tại có thể thấy, sau những thăng trầm do hệ lụy từ phía các tội phạm lừa đảo mua bán lan thời gian qua thì đến nay ngành lan đã trở lại sự cân bằng vốn có.

Tuy nhiên, gần đây có không ít những cá nhân đã lợi dụng truyền thông, mạng xã hội để đưa ra những thông tin sai lệch, tiêu cực về thị trường lan nhằm định hướng dư luận, phá thị trường, gây mất niềm tin và sự đoàn kết trong cộng đồng những người yêu lan. 

Trước thực trạng đó, anh Lương Văn Long - chủ nhà vườn Linh Ngọc Hoa Lan chia sẻ: ‘‘Với sự sôi động của thị trường lan hiện nay, nhiều người đã không lựa chọn hướng cạnh tranh lành mạnh mà thay vào đó là những hành động mang tính quy chụp, gây ảnh hưởng lớn đến nhiều cá nhân và cả cộng đồng. Một số người có điều kiện kinh tế đã tập hợp lại với nhau, tạo thuyết âm mưu gây bất ổn cho ngành lan nhằm hạ giá hoa, ngấm ngầm mua cây trục lời và thâu tóm thị trường.

Đối với những người còn mông lung trên con đường kinh doanh lan, tôi có lời khuyên với họ rằng bên cạnh trau dồi kĩ thuật để chăm hoa tốt, cần phải kinh doanh minh bạch, gắn bó, đoàn kết để chia sẻ kĩ thuật, nguồn cây, con giống với nhau, cùng nhau xây dựng niềm tin tạo nên một cộng đồng ngành lan phát triển bền vững. Hơn hết, trước những thủ đoạn tinh vi nhắm vào thị trường lan, anh chị em nên cẩn trọng, sáng suốt khi chọn lọc thông tin để tránh “sập bẫy”.

Bên cạnh đó, anh Long cũng mong muốn có thể đưa lan đến trưng bày ở những địa điểm di tích lịch sử của nước ta để lan tỏa vẻ đẹp hoa lan Việt. Được biết, thời gian qua, anh cùng các anh em đã đưa lan đến di tích Đền Hùng và khu tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Những bông lan đầu tiên đã khoe sắc tại đây, tạo điều kiện cho du khách chiêm ngưỡng. 

Anh Nguyễn Tấn Sơn - chủ vườn Lan Rừng Dầu Tiếng cũng chia sẻ: “Đối với tôi, nghề nào cũng có thắng và có thua, lúc thất bại thì phải chấp nhận. Cái gì am hiểu thì mình làm, không nên vội chạy theo người khác một cách mù quáng. Muốn làm ăn phát đạt, thu về lợi nhuận cao thì phải nghiên cứu và tìm ra giải pháp, chứ chỉ “cào bàn phím” thì chẳng giải quyết được gì. Tôi cũng mong muốn sự đồng lòng chung tay của những người yêu hoa lan Việt Nam để bảo vệ ngành nghề của chúng ta.”

Không thể phủ nhận rằng, trong thời gian qua, những người yêu lan đã tạo ra một cộng đồng văn minh, có sự gắn kết lớn từ địa phương đến cả nước, mọi người cùng chia sẻ, giúp đỡ nhau vượt qua nhiều giai đoạn thăng trầm của thị trường lan.
Trước những biến động của các mô hình đầu tư tài chính và thị trường sinh vật cảnh, đây được xem là cơ hội lớn cho người chơi lan để vực dậy niềm đam mê, thu hút đông đảo anh chị em cùng tham gia ngành lan khi những cơn sóng tài chính đã tạm dừng.

Là một doanh nhân gặt hái được nhiều thành công trong nhiều lĩnh vực, anh Nguyễn Thành Nhơn - ông chủ một vườn lan lớn ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chia sẻ: “Đối với tôi, cái tâm là thứ quyết định phần lớn trong công việc kinh doanh của mình. Dù là bất động sản hay kinh doanh lan, tôi luôn nỗ lực hết mình để làm việc bằng chữ tín. Từ đó, mình sẽ hoàn thành được những mục tiêu bản thân đề ra”.

Khi được hỏi về lời khuyên trong việc kinh doanh lan, anh Nhơn cho biết trước tình trạng nhiều người lừa đảo, bán sai cây, sai giống như hiện nay, anh xác định khi cây về vườn của mình thì phải là cây đã xổ hoa, có bằng chứng bán đúng cây và cam kết rõ ràng khi giao dịch. Cũng theo anh Nhơn, khi mua lan thì cần xác định “mua” chữ tín của người bán chứ không chỉ là mua cây.
Nói về lý do tại sao vẫn quyết định đầu tư tại thời điểm thị trường trầm lắng như hiện tại, anh chia sẻ: “Theo tôi, dịch bệnh diễn ra khiến mọi thứ đều lắng xuống chứ không chỉ riêng ngành lan. Tôi xem đó là cơ hội để mình đầu tư, sưu tầm thêm nhiều mặt hoa hơn. Tôi cũng mong rằng điều này sẽ tạo sức bật để phát triển vườn trong tương lai”. 

Thời gian tới, bên cạnh các hoạt động chuyên môn, cộng đồng anh chị em chơi lan mong muốn có thể chủ động phối hợp cùng các cơ quan hữu quan đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, cũng như kịp thời phản bác những thông tin xấu độc gây nhiễu loạn thị trường và thường xuyên cảnh báo những hành vi lừa đảo gây thiệt hại cho người tiêu dùng.