Sau hai ngày được cải thiện nhờ tác động của không khí lạnh tăng cường kèm mưa rào và gió Đông Bắc, chất lượng không khí tại Hà Nội những ngày giữa tháng 12 tiếp tục có xu hướng xấu trở lại. Khi cường độ gió suy yếu, khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm giảm mạnh, khiến bụi mịn tích tụ gần mặt đất, đặc biệt trong các khung giờ sáng sớm và chiều tối.
Theo số liệu quan trắc, nhiều khu vực trên địa bàn Thủ đô ghi nhận chỉ số chất lượng không khí (AQI) tăng lên ngưỡng kém. Trong điều kiện xuất hiện lớp nghịch nhiệt – hiện tượng thường gặp vào mùa đông – các hạt bụi mịn bị “giữ lại” trong tầng không khí thấp, làm gia tăng mức độ ô nhiễm và kéo dài thời gian ảnh hưởng.
Không chỉ là hiện tượng cục bộ, tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội còn được phản ánh qua các bảng xếp hạng quốc tế. Dữ liệu từ hệ thống theo dõi chất lượng không khí toàn cầu cho thấy, có thời điểm Hà Nội nằm trong nhóm các đô thị ô nhiễm nhất thế giới, với chỉ số AQI ở mức kém, tiềm ẩn nguy cơ tác động xấu tới sức khỏe cộng đồng nếu tiếp xúc ngoài trời trong thời gian dài.
Các trạm quan trắc trong thành phố cho thấy mức độ ô nhiễm có sự khác biệt giữa các khu vực, song nhìn chung đều phản ánh xu hướng gia tăng nồng độ bụi mịn. Tại một số điểm giao thông lớn và khu vực đông dân cư, AQI thường xuyên vượt ngưỡng trung bình, ảnh hưởng rõ rệt tới nhóm đối tượng nhạy cảm như trẻ em, người cao tuổi và người mắc bệnh hô hấp, tim mạch.
Từ góc độ chuyên môn, các chuyên gia môi trường nhận định, ô nhiễm không khí tại Hà Nội vào mùa đông không chỉ xuất phát từ yếu tố khí tượng mà còn liên quan chặt chẽ đến các nguồn phát thải đô thị như giao thông, xây dựng, hoạt động công nghiệp và sinh hoạt dân cư. Khi điều kiện thời tiết bất lợi kéo dài, những nguồn phát thải này càng bộc lộ rõ tác động tiêu cực.
Trước thực trạng đó, chính quyền thành phố đã triển khai nhiều biện pháp nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí, trong đó tập trung vào việc siết chặt quản lý các công trường xây dựng, hạn chế hoạt động đào đường, vỉa hè trong thời điểm nhạy cảm, đồng thời yêu cầu các cơ sở giáo dục điều chỉnh hoạt động ngoài trời khi chất lượng không khí ở mức xấu. Đây được xem là những giải pháp cần thiết trong ngắn hạn để giảm thiểu tác động tức thời tới sức khỏe người dân.
Tuy nhiên, về lâu dài, bài toán ô nhiễm không khí tại Hà Nội đòi hỏi các giải pháp mang tính hệ thống và bền vững hơn, từ quy hoạch đô thị, phát triển giao thông xanh, kiểm soát chặt chẽ nguồn phát thải đến nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ môi trường. Chỉ khi các giải pháp này được triển khai đồng bộ và nhất quán, chất lượng không khí của Thủ đô mới có thể được cải thiện một cách căn cơ, đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị bền vững và bảo vệ sức khỏe người dân.
