Vàng miếng là vàng được dập thành miếng, có đóng chữ, chỉ số khối lượng, chất lượng và ký mã hiệu của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước cho phép sản xuất hoặc do Ngân hàng Nhà nước tổ chức sản xuất trong từng thời kỳ.
Theo Điều 10 Nghị định 24/2012/NĐ-CP, hoạt động mua, bán vàng miếng của các tổ chức, cá nhân chỉ được thực hiện tại các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng.
Theo đó, doanh nghiệp, tổ chức tín dụng muốn kinh doanh mua, bán vàng miếng phải đáp ứng các điều kiện theo quy định.
Cụ thể, đó phải là doanh nghiệp thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật; Có vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng trở lên; Có kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh mua, bán vàng từ 2 năm trở lên…
Tổ chức tín dụng phải có vốn điều lệ từ 3.000 tỷ đồng trở lên; Có đăng ký hoạt động kinh doanh vàng; Có mạng lưới chi nhánh tại Việt Nam từ 5 tỉnh, thành trở lên.
Cũng theo quy định hiện hành, mua, bán vàng miếng tại tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp không có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng sẽ bị phạt tới 20 triệu đồng.
Do đó, khi mua vàng miếng, cá nhân, tổ chức cần kiểm tra nơi dự định mua có đủ điều kiện kinh doanh mua, bán vàng miếng hay không.
Bên cạnh đó, một trong những điểm cần lưu ý là khi đi mua vàng ngày 'Vía Thần Tài', người mua nên lấy hóa đơn đầy đủ. Đây là giấy tờ chứng thực giao dịch của người mua với cửa hàng.
Ngoài ra, việc lấy hóa đơn, có ghi rõ số seri (đối với vàng miếng) in trên miếng vàng còn giúp người mua có thể bán vàng dễ hơn khi cần. Trường hợp mua phải vàng giả, hóa đơn cũng sẽ là bằng chứng chứng thực giao dịch cho người mua.
Về hành vi đẩy giá vàng trong ngày 'Vía Thần Tài', Khoản 4 Điều 12 Nghị định 24/2012/NĐ-CP quy định, doanh nghiệp, tổ chức tín dụng kinh doanh mua, bán vàng miếng có trách nhiệm niêm yết công khai tại địa điểm giao dịch về giá mua và giá bán vàng miếng.
Theo đó, nếu cá nhân bán vàng không niêm yết công khai giá mua, bán vàng miếng sẽ bị phạt tiền từ 30 - 50 triệu đồng, tổ chức vi phạm sẽ bị phạt mức gấp đôi, đến 100 triệu đồng theo khoản 3 Điều 24 Nghị định 88/2019/NĐ-CP.
Ngoài ra, theo Điều 13 Nghị định 109/2013/NĐ-CP, người có hành vi tự ý tăng giá vàng lên cao để “chặt chém” khách trong ngày 'Vía Thần Tài' sẽ bị phạt nặng.
Cụ thể, nếu tổng giá trị vàng bị đẩy giá đến 50 triệu đồng sẽ bị phạt tiền từ 1 - 5 triệu đồng. Trường hợp tổng giá trị vàng bị đẩy giá trên 500 triệu đồng, sẽ bị áp dụng mức phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng.
