Thạc sĩ, Luật sư Phúc An, Trưởng chi nhánh TP. HCM – Văn phòng Luật sư hãng luật Lê Phong sẽ giải đáp một số khía cạnh pháp lý quan trọng liên quan đến thưởng Tết. Qua đó cung cấp cái nhìn rõ ràng hơn về quyền lợi và trách nhiệm của cả người lao động và người sử dụng lao động trong bối cảnh dịp lễ quan trọng này.
PV: Thưa bà Phúc An, theo quy định của pháp luật, thì doanh nghiệp có bắt buộc phải thưởng Tết cho người lao động hay không?
- “Theo Điều 104 Bộ luật Lao động 2019, thưởng được định nghĩa là khoản tiền hoặc tài sản hoặc các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh và mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Pháp luật không quy định doanh nghiệp bắt buộc phải thưởng Tết. Thưởng Tết chỉ mang tính tự nguyện hoặc được thực hiện theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, hoặc quy chế nội bộ của doanh nghiệp”.
Ngoài ra, bà An cũng chia sẻ thêm: “Thứ nhất, căn cứ theo Khoản 1 Điều 90 Bộ Luật Lao động 2019 quy định rõ, tiền lương là số tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động theo thỏa thuận để thực hiện công việc, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác cho nên tiền thưởng Tết không được xem là tiền lương.
Thứ hai, căn cứ theo Khoản 2 Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, đối với người lao động đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là mức lương và phụ cấp lương theo quy định của pháp luật về lao động. Các khoản tiền thưởng, bao gồm thưởng Tết, không thuộc tiền lương tháng làm căn cứ tính BHXH. Do đó, khoản này không chịu các khoản trích nộp BHXH, bảo hiểm y tế hay bảo hiểm thất nghiệp.”
PV: Thưa bà, một số lượng lớn người lao động thắc mắc rằng, trong trường hợp người lao động không làm đủ một năm, vậy họ có được nhận thưởng Tết không?
- Tương tự như vấn đề thưởng Tết tháng 13, Pháp luật không quy định cụ thể về việc người lao động làm việc chưa đủ 1 năm có được thưởng Tết hay không. Tiền thưởng Tết là khoản không bắt buộc doanh nghiệp phải chi trả cho người lao động. Nếu trong hợp đồng lao động giữa người lao động và doanh nghiệp có thỏa thuận về tiền thưởng Tết thì dù chưa làm đủ 1 năm vẫn được nhận tiền thưởng Tết. Ngoài ra, quy chế nội bộ của doanh nghiệp cũng có thể quy định các tiêu chí để được nhận thưởng (thâm niên, hiệu quả công việc, thời gian làm việc trong năm) và phương pháp tính thưởng nếu người lao động làm việc chưa đủ một năm.
PV: Có đọc giả đưa ra giả thiết rằng, nếu doanh nghiệp phá sản hoặc giải thể phòng ban, thanh lý hợp đồng với người lao động trước Tết, người lao động sẽ được hưởng những quyền lời gì?
- Trong trường hợp, doanh nghiệp không còn khả năng tài chính (như trong trường hợp phá sản) hoặc giải thể các phòng ban, thanh lý hợp đồng với người lao động trước Tết, người lao động sẽ gặp khó khăn để có thể được hưởng khoản này. Tuy nhiên, nếu có sự thỏa thuận hoặc quy định rõ ràng về việc thưởng Tết trong hợp đồng lao động, quy chế nội bộ, thỏa ước lao động tập thể thì người lao động vẫn có thể được nhận thưởng Tết ngay cả khi doanh nghiệp phá sản, giải thể hoặc thanh lý hợp đồng với người lao động. Vì thế, để hạn chế những rủi ro khi rơi vào hoàn cảnh như trên, người lao động cần phải đọc và thảo luận thật kĩ về các điều khoản ghi trong hợp đồng lao động để đảm bảo quyền lợi của mình.
