Chiều 3/6, trả lời báo chí tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ về hiện tượng tại một số dự án nhà ở xã hội đang triển khai, nhiều đối tượng trung gian, cò mồi lợi dụng sự khan hiếm của nhà ở xã hội để bán kiếm tiền chênh lệch, dẫn tới sự gia tăng áp lực về chi phí với người lao động, người thu nhập thấp, đồng thời làm giảm sút niềm tin của họ vào chính sách nhân văn về nhà ở xã hội, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết: Vừa qua các quy định liên quan đến chính sách về nhà ở xã hội được quan tâm với nhiều chính sách ưu đãi, tạo điều kiện cho người thu nhập thấp tiếp cận nhà ở xã hội tốt.
Bên cạnh việc ban hành các chính sách ưu đãi, Quốc hội, Chính phủ cũng đã ban hành văn bản quy định pháp luật xác định rõ đối tượng thụ hưởng và điều kiện, tiêu chí công khai minh bạch rõ ràng để người thu nhập thấp được hưởng ưu đãi, tránh bị trục lợi chính sách.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, liên quan về chính sách nhà ở xã hội quy định đối tượng mua nhà ở xã hội ưu tiên người có công với cách mạng, theo quy định của pháp luật; người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân; cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức; các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ; hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, về điều kiện được mua nhà ở xã hội, đối tượng nêu trên phải đáp ứng ứng đủ các điều kiện, đó là chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng diện tích bình quân <10m2/người; về cư trú phải có đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc xác nhận đăng ký tạm trú và giấy xác nhận đóng bảo hiểm xã hội từ 1 năm trở lên tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; về thu nhập phải không thuộc diện nộp thuế thu nhập cá nhân ≤ 11 triệu đồng sau khi giảm trừ gia cảnh còn 4,4 triệu đồng/người. Mỗi hộ gia đình, cá nhân chỉ được giải quyết hỗ trợ mua nhà ở xã hội một lần.
Về trình tự tiếp nhận hồ sơ mua nhà ở xã hội, chủ đầu tư có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, lập danh sách người dự kiến mua nhà ở xã hội gửi Sở Xây dựng. Sở Xây dựng có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan liên quan (UBND huyện, cơ quan thuế, tài nguyên môi trường) kiểm tra danh sách các đối tượng dự kiến được giải quyết mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Sở Xây dựng có trách nhiệm cập nhật danh sách người được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội lên Cổng thông tin điện tử của Sở Xây dựng và Bộ Xây dựng để các cơ quan có liên quan có thể kiểm tra, giám sát về đối tượng, điều kiện cũng như đảm bảo mỗi đối tượng chỉ được hỗ trợ nhà ở xã hội 1 lần. Sau khi xác định danh sách được mua sẽ tiến hành bốc thăm mua nhà ở xã hội.
Quy định công khai minh bạch, tránh trục lợi trong thực thi chính sách, đảm bảo chính sách đến với đúng đối tượng thụ hưởng.
Thời gian qua, một số dự án ở một số địa phương như Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Đà Nẵng, Đắk Lắk... có hiện tượng có đối tượng trung gian cò mồi lợi dụng sự khan hiếm của nhà ở xã hội rao mua, bán nhà ở xã hội nhằm trục lợi. Hành vi này là vi phạm quy định pháp luật.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, thời gian qua Bộ Xây dựng đã có nhiều văn bản yêu cầu các địa phương nơi xảy ra hiện tượng này cần thanh tra, kiểm tra, rà soát để làm rõ vấn đề báo chí nêu, từ đó có giải pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời.
“Nếu phát hiện thấy sai phạm phải thu hồi, nếu bán cho không đúng đối tượng”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nói.
Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt tăng cường đầu tư phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới. Sau khi Thủ tướng phê duyệt đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, các bộ, ngành đã tích cực tham gia để cùng các địa phương triển khai. Một trong những giải pháp thúc đẩy việc này là yêu cầu các địa phương triển khai thực hiện tốt đề án theo chỉ tiêu từng địa phương, tăng nguồn cung, đáp ứng nhu cầu nhà ở xã hội
Yêu cầu địa phương công bố công khai các điều kiện, tiêu chuẩn, đối tượng mua nhà ở xã hội. Tổ chức quản lý chặt chẽ, theo dõi việc mua bán nhà ở xã hội. Đề nghị địa phương thanh tra, kiểm tra, giám sát xử lý vi phạm mua bán nhà ở xã hội trên địa bàn, cương quyết có giải pháp khắc phục khi phát hiện có trường hợp mua, bán nhà ở xã hội không đúng đối tượng thì phải thu hồi nhà ở xã hội để đảm bảo đúng đối tượng chính sách.
Với doanh nghiệp và chủ đầu tư khi thực hiện các dự án về nhà ở xã hội phải xác định đúng các đối tượng, điều kiện, tiêu chí, quy định về nhà ở xã hội đề ra, đặc biệt trường hợp nắm bắt thông tin về việc mua, bán nhà ở xã hội của dự án mình không đúng, ví dụ mua sau 5 năm mới được bán mà nếu bán trước thì phải kiểm tra và có giải pháp...
