Tại tọa đàm khoa học “Nhận diện và tháo gỡ những vướng mắc của chính quyền cấp xã trong bối cảnh vận hành chính quyền địa phương hai cấp” do Học viện Hành chính và Quản trị công tổ chức, lãnh đạo một số xã, phường cho biết, cán bộ cấp xã hiện phải kiêm nhiệm nhiều mảng công tác vốn thuộc các sở, trong khi mỗi phòng chỉ được bố trí một phó phòng theo Nghị định 150/2025.
Nhiều cán bộ bắt đầu làm việc từ 6h sáng đến 20h tối, thậm chí 22h mới hoàn thành công việc. Ông Nguyễn Mạnh Tiến, Trưởng Ban Xây dựng Đảng phường Tây Hồ (Hà Nội) cho rằng, việc sắp xếp bộ máy theo mô hình mới đang phát sinh vướng mắc, đặc biệt khi vai trò của cấp xã vừa mang tính chất cấp xã, vừa mang tính chất cấp huyện.
Bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy phường Long Biên (Hà Nội) nêu thực tế việc tinh gọn từ 12 phòng ban cấp huyện xuống còn 3 phòng cấp xã khiến một trưởng phòng và một phó phòng phải phụ trách nhiều lĩnh vực khác nhau, từ tài chính, đất đai, đô thị đến y tế, giáo dục…
Ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) cho biết, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vẫn còn nhiều bất cập: thể chế, chính sách, pháp luật chưa đồng bộ; khối lượng công việc cấp xã hơn 1.065 nhiệm vụ; chất lượng nguồn nhân lực chưa đồng đều; việc bố trí chuyên môn đào tạo chưa phù hợp vị trí việc làm; hạ tầng công nghệ phục vụ chuyển đổi số còn hạn chế.
Bộ Nội vụ đang xây dựng báo cáo trình Bộ Chính trị để bổ sung cấp phó cho xã, phường, với quy định khung số lượng và giao quyền cho UBND tỉnh quyết định tùy đặc thù địa bàn. Đồng thời, Bộ sẽ đề xuất sửa đổi Nghị định 150/2025 và thay thế Nghị định 33/2023 để phù hợp thực tiễn và tinh thần phân quyền, phân cấp.
PGS.TS Lê Minh Thông, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, kiến nghị rà soát lại các nhiệm vụ, chỉ giao cấp xã những việc sát dân; xã hội hóa dịch vụ công; trao thực quyền về nhân sự và ngân sách cho địa phương. TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cũng cho rằng chính quyền cấp xã cần có nguồn thu và chi riêng để thực hiện cải cách bộ máy.
Kết luận tọa đàm, GS.TS Nguyễn Quốc Sửu, Phó Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công, khẳng định Học viện sẽ tham mưu, xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ cấp xã, đồng hành cùng địa phương tháo gỡ vướng mắc và kiến nghị hoàn thiện chính sách, pháp luật để vận hành hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
