Chuyển đổi số – động lực thúc đẩy báo chí Hải Phòng phát triển
Chuyển đổi số đã góp phần quan trọng trong việc thay đổi cách thức sản xuất nội dung báo chí tại Hải Phòng. Từ việc sử dụng các công cụ biên tập truyền thống, các cơ quan báo chí địa phương như Báo Hải Phòng, Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Phòng đã từng bước ứng dụng công nghệ số vào quy trình sản xuất tin, bài, video, podcast...
Thông qua các phần mềm biên tập hiện đại, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, đội ngũ phóng viên, biên tập viên có thể tiếp cận và xử lý thông tin nhanh chóng, chính xác hơn, từ đó tạo ra các sản phẩm báo chí chất lượng, hấp dẫn và mang tính thời sự cao.
Đặc biệt, bên cạnh đó, các nền tảng số như mạng xã hội (Facebook, YouTube, TikTok), website và ứng dụng di động đã trở thành những kênh phân phối nội dung quan trọng, giúp báo chí Hải Phòng tiếp cận được đông đảo bạn đọc, đặc biệt là thế hệ trẻ. Nhiều sản phẩm báo chí số như bản tin video, infographic, bản tin tiếng Anh... đã được đầu tư xây dựng để đáp ứng nhu cầu tiếp cận thông tin đa dạng của công chúng.
Báo Hải Phòng điện tử được nâng cấp giao diện, tối ưu tốc độ tải trang, tích hợp các chức năng tương tác thông minh, qua đó gia tăng trải nghiệm người dùng. Các chuyên mục mới, nội dung chuyên sâu, phản ánh kịp thời tình hình phát triển kinh tế - xã hội, đô thị thông minh, chuyển đổi số tại địa phương... cũng được đẩy mạnh.
Theo ông Phạm Văn Thép, Uỷ viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành Phố Hải Phòng cho biết: Báo chí Hải Phòng thời gian qua đã có những bước chuyển tích cực, từng bước thích ứng và khẳng định vai trò trong môi trường truyền thông số. Các cơ quan báo chí như Báo Hải Phòng, Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Phòng (nay hợp nhất thành Trung tâm Báo chí và Truyền thông thành phố), Cổng Thông tin điện tử thành phố, Chuyên đề An ninh Hải Phòng (Báo CAND), Tạp chí Cửa Biển… đã hiện đại hóa quy trình tác nghiệp, hướng tới mô hình tòa soạn hội tụ.
Nhiều đơn vị ứng dụng mạnh mẽ các công cụ CMS, phần mềm dựng phim, livestream sự kiện, sản xuất podcast, infographic, video ngắn và tăng cường hiện diện trên nền tảng số như Facebook, YouTube, TikTok, Zalo, app. Báo chí Hải Phòng dần chuyển từ truyền thông một chiều sang truyền thông tương tác, phát huy hiệu quả vai trò là kênh chính thống trong tuyên truyền các chính sách chuyển đổi số của thành phố, từ phát triển đô thị thông minh, dịch vụ công trực tuyến đến kinh tế số, xã hội số.
Vì vậy, để báo chí thực sự trở thành lực lượng tiên phong trong chuyển đổi số và phát triển bền vững, cần triển khai đồng bộ 5 nhóm giải pháp: xây dựng Trung tâm truyền thông số hiện đại, đa nền tảng; phát triển báo chí dữ liệu, phục vụ công dân số; đào tạo đội ngũ nhà báo thời đại số; đổi mới mô hình tài chính báo chí, thúc đẩy xã hội hóa nội dung số; và đồng hành cùng thành phố trong chiến lược phát triển bền vững.
Còn ông Phạm Văn Tuấn Giám đốc Trung tâm Báo chí và Truyền thông thành phố chia sẻ, trong kỷ nguyên số, công nghệ đang làm thay đổi căn bản mọi lĩnh vực của đời sống - và báo chí cũng không nằm ngoài guồng quay đó. Chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu để báo chí tồn tại, thích nghi và tiếp tục giữ vững vai trò định hướng, dẫn dắt dư luận xã hội.
Tuy nhiên, hành trình này không ít thách thức: cạnh tranh gay gắt từ mạng xã hội, nguy cơ tin giả, áp lực kinh tế từ mô hình truyền thống, cùng khoảng cách số giữa các nhóm độc giả. Nhưng đây cũng là cơ hội để báo chí bứt phá - nhờ ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, nội dung số đa nền tảng và kết nối tương tác mạnh mẽ với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà là đổi mới toàn diện tư duy, tổ chức và cách làm báo. Điều quan trọng là chúng ta không đánh mất giá trị cốt lõi: đạo đức nghề nghiệp, tính chính xác, trách nhiệm xã hội và tính nhân văn.
Theo đó, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, giúp báo chí Hải Phòng nâng cao chất lượng nội dung, mở rộng kênh truyền thông và nâng cao hiệu quả tuyên truyền. Vì vậy, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong báo chí không chỉ giúp nâng cao chất lượng nội dung mà còn tạo ra sự tương tác hai chiều giữa cơ quan báo chí và công chúng, từ đó nâng cao hiệu quả tuyên truyền, đáp ứng yêu cầu đặt ra của bối cảnh chuyển sổi số của báo chí nói chung và báo chí Hải Phòng hiện nay.
Quan tâm đào tạo nguồn nhân lực báo chí số
Chuyển đổi số đòi hỏi đội ngũ làm báo phải không chỉ giỏi nghiệp vụ mà còn thông thạo công nghệ. Hải Phòng đã quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số cho phóng viên, biên tập viên thông qua các lớp tập huấn chuyên đề, hội thảo chuyên môn về báo chí đa phương tiện, sử dụng AI trong truyền thông, kỹ năng sản xuất nội dung cho mạng xã hội...
Một số cơ quan báo chí còn chủ động hợp tác với các công ty công nghệ để cập nhật kiến thức và công nghệ mới, xây dựng chiến lược nội dung số bài bản và dài hạn.
Thách thức và giải pháp đặt ra trong bối cảnh chuyển đổi số của báo chí Hải Phòng hiện nay
Một là, khó khăn về hạ tầng và tài chính. Dù đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, quá trình chuyển đổi số của báo chí Hải Phòng vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là về hạ tầng kỹ thuật, nguồn vốn đầu tư công nghệ và mô hình kinh doanh phù hợp trong môi trường số hóa.
Hai là, giải pháp phát triển bền vững. Để thúc đẩy chuyển đổi số báo chí một cách hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan báo chí, chính quyền địa phương và doanh nghiệp công nghệ. Một số giải pháp trọng tâm bao gồm:
Thứ nhất, xây dựng chiến lược chuyển đổi số tổng thể cho từng cơ quan báo chí, gắn với mục tiêu phát triển thành phố thông minh.
Thứ hai, tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ, nâng cấp phần mềm quản trị nội dung, hệ thống phân tích dữ liệu người dùng.
Thứ ba, đa dạng hóa nguồn thu từ nội dung số như thu phí thuê bao, quảng cáo thông minh, hợp tác truyền thông thương hiệu.
Thứ tư, khuyến khích sáng tạo nội dung số, áp dụng các công cụ AI, AR/VR trong sản xuất tin bài, hình ảnh.
Thứ năm, hỗ trợ chính sách từ thành phố, bao gồm hỗ trợ tài chính, đào tạo, ưu đãi thuế cho các đơn vị báo chí chuyển đổi số.
Có thể nói chuyển đổi số là xu thế không thể đảo ngược và báo chí Hải Phòng không nằm ngoài guồng quay đó. Với định hướng đúng đắn, sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan báo chí và sự hỗ trợ từ chính quyền, ngành báo chí Hải Phòng hoàn toàn có thể phát triển theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng thành phố Hải Phòng thông minh, văn minh và bền vững.
