Liệu có sự sống trên Sao Hỏa? Câu hỏi tưởng như đơn giản, nhưng đã gây khó khăn cho các nhà khoa học trong suốt nhiều thập kỷ. Giờ đây, một nghiên cứu cho thấy tín hiệu đáng mừng, khi chỉ ra một phần của Hành tinh Đỏ có thể từng tồn tại sự sống trong hàng tỷ năm.
Thông qua nghiên cứu kỹ lưỡng các hình ảnh do vệ tinh Mars Reconnaissance Orbiter ghi lại, các nhà khoa học đã xác định được lớp trầm tích chứa đất sét nằm ở Ladon, khu vực cận trung tâm, nằm tại phía nam của đường xích đạo trên Sao Hỏa.
Lý do việc tìm thấy đất sét là đáng mừng, bởi chúng cho thấy sự hiện diện lâu dài của nước. Cụ thể là đất sét hình thành trong điều kiện pH trung tính với lượng nước bốc hơi tối thiểu. Nhóm nghiên cứu cho rằng nước đã từng chảy đến khu vực này từ 3,8 tỷ năm đến 2,5 tỷ năm trước. Đây là khoảng thời gian khá lớn trong lịch sử hình thành và phát triển của Sao Hỏa.
Các nhà nghiên cứu cho rằng lớp đất sét ban đầu hình thành xung quanh vùng đất cao hơn, trước khi chúng bị xói mòn bởi các kênh nước và dịch chuyển xuống cùng hạ lưu, vào bên trong một hồ ở lưu vực và phía Bắc của thung lũng.
Trong số các lớp trầm tích, nhiều lớp có tông màu sáng, đầy màu sắc, và có độ lún tương đối thấp. Chúng đều chứa đất sét trong một diện tích kéo dài khoảng 200 km. Theo Catherine Weitz, nhà khoa học cấp cao tại Viện Khoa học Hành tinh ở Arizona, đây có thể là bằng chứng cho thấy một hồ nước từng xuất hiện trong lưu vực.
"Sự hiện diện của hồ nước và lớp đất sét cho thấy một môi trường mà lẽ ra sẽ thuận lợi cho sự sống vào thời điểm đó", bà Catherine Weitz chia sẻ thêm. "Bên cạnh đó, đất sét cũng là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng ổn định cho môi trường xung quanh, đặc biệt là hệ thực vật. Đặt nước, chất dinh dưỡng và các điều kiện ổn định lại với nhau, cơ hội sống sót của các sinh vật sẽ tăng lên đáng kể".
Mặc dù không phải là bằng chứng chính xác về sự sống trên Sao Hỏa, song đây được xem là những gợi ý quý giá những điều kiện có thể, hoặc từng hỗ trợ sự cho sự sống trên hành tinh Đỏ. Dựa vào những yếu tố địa chất còn sót lại, loài người hoàn toàn có thể xây dựng và phát triển những kế hoạch khả thi, hướng tới mục tiêu định cư lâu dài.
Cách đây không lâu, chúng ta từng biết rằng có băng trên Sao Hỏa, nhưng việc tìm kiếm nước ở dạng lỏng vẫn đang là một chặng đường gian nan. Nghiên cứu trên đây đã ủng hộ thêm cho luận điểm cho rằng hồ nước và những con sông trải dài từng là một phần của cảnh quan trên Sao Hỏa - và có thể chúng đã mang lại sự sống cho hành tinh này.