Cùng dự có lãnh đạo các bộ, ngành Việt Nam; Đại sứ Hoa Kỳ và Đại sứ các nước tại Việt Nam; đông đảo lãnh đạo doanh nghiệp hai nước. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và cựu Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Michael Froman tham dự trực tuyến.
Hội nghị do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội (AmCham) và Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Washington tổ chức.
Việt Nam - Hoa Kỳ đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện vào tháng 9/2023. Hơn một năm qua, hợp tác song phương được mở rộng trên tất cả các lĩnh vực quan trọng, mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt 110,8 tỷ USD, trong 10 tháng của năm 2024 đạt 110,9 tỷ USD. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ. Còn Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ hai, là thị trường xuất khẩu lớn nhất, một trong những nhà đầu tư hàng đầu tại Việt Nam.
Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam - Hoa Kỳ lần thứ 7 năm 2024 có chủ đề "Chính sách và hướng tiếp cận nhằm đảo bảo quan hệ thương mại mang lại lịch ích chung". Với mục tiêu thắt chặt mối quan hệ thương mại và kinh tế, hiện thực hóa khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ, các đại biểu thảo luận về chính sách, phương hướng mà Chính phủ và khu vực tư nhân cần thực hiện để đảm bảo quan hệ thương mại và đầu tư Việt Nam - Hoa Kỳ phát triển, đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả hơn.
Hội nghị tập trung thảo luận nhu cầu ban hành quy định hợp lý, khai thác tiềm năng của nền kinh tế số để thúc đẩy tăng trưởng, đầu tư đổi mới sáng tạo, giải quyết các nhu cầu an ninh năng lượng và phát triển với các hành động thực tế, duy trì năng lực cạnh tranh thông qua tăng năng suất và giảm rủi ro, cũng như củng cố khả năng huy động nguồn lực, sản xuất và chuỗi cung ứng.
Kinh tế Việt Nam có xu hướng phát triển mạnh mẽ
Hiện nay, bất chấp những biến động của kinh tế toàn cầu, Việt Nam đã vươn lên đứng thứ 35 trong Top 40 nước có quy mô kinh tế hàng đầu thế giới; Top 20 nước về thu hút đầu tư nước ngoài và Top 20 nước đứng đầu thế giới về kim ngạch xuất nhập nhẩu. Về chỉ số đổi mới sáng tạo, Việt Nam được xếp hạng 44/133 quốc gia, nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2023.
Nền kinh tế Việt Nam đã duy trì được sự ổn định, tăng trưởng GDP ở mức khá cao, năm 2023 đạt mức 5% và dự kiến năm 2024 đạt mức trên 7%.
Theo các ý kiến tại Hội nghị, Hoa Kỳ hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai, là thị trường xuất khẩu lớn nhất và là một trong những nhà đầu tư hàng đầu tại Việt Nam. Với Hoa Kỳ, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong mười đối tác thương mại lớn nhất. Kim ngạch thương mại hai chiều đạt kỷ lục 110,8 tỷ USD năm 2023 và tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024 với kim ngạch hai chiều 10 tháng đầu năm đạt 110,9 tỷ USD.
Việt Nam là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Hoa Kỳ, trong khi các doanh nghiệp và nhà đầu tư Hoa Kỳ đã có những đóng góp lớn vào sự phát triển và chuyển đổi của nền kinh tế Việt Nam. Tính đến tháng 10/2024, Hoa Kỳ có 1.400 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký gần 12 tỷ USD, đứng thứ 11/148 quốc gia, vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Ở chiều ngược lại, nhiều doanh nghiệp Việt Nam như FPT, Vinfast… cũng đang mở rộng hoạt động sang Hoa Kỳ, mang lại lợi ích chung đan xen.
Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công chia sẻ, sau 7 năm tổ chức thành công, Hội nghị đã trở thành một sự kiện được mong đợi hằng năm của cộng đồng doanh nghiệp hai bên.
Chủ tịch AmCham Joseph Uddo nhấn mạnh, với việc nâng cấp quan hệ vào năm ngoái và sự thay đổi chính quyền tại Hoa Kỳ, đây là thời điểm quan trọng và cơ hội tuyệt vời để cải thiện khung chính sách, thu hút thêm nhà đầu tư mới cũng như hỗ trợ các nhà đầu tư và doanh nghiệp hiện đang hoạt động tại Việt Nam tiếp tục phát triển. Việc giải quyết các vấn đề quan trọng được nêu tại hội nghị này sẽ cải thiện điều kiện kinh doanh, thúc đẩy khu vực tư nhân, bảo đảm phát triển kinh tế và xã hội, đồng thời đẩy mạnh thịnh vượng tại Việt Nam. Các nhà tài trợ lớn đều tin tưởng vào triển vọng phát triển của Việt Nam.
Ông Chip Kaye – Chủ tịch Tập đoàn Warburg Pincus cho rằng, Thủ tướng Phạm Minh Chính đang cùng các nhà lãnh đạo Việt Nam củng cố hạ tầng kinh tế, đẩy mạnh hội nhập và dẫn dắt nền kinh tế Việt Nam hướng tới sự tăng trưởng chưa từng có. Ông khẳng định những cam kết, tầm nhìn chiến lược và các chính sách phù hợp của Chính phủ trong cải thiện môi trường kinh doanh, xây dựng cơ sở hạ tầng, cải cách thể chế và thúc đẩy chuyển đổi số đã mở đường cho sự phát triển đáng ngưỡng mộ của Việt Nam và tạo môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài, mà các khoản đầu tư của Warburg Pincus là một minh chứng. Từ năm 2013 tới nay, Warburg Pincus đã có danh mục đầu tư 2 tỷ USD tại Việt Nam và sẵn sàng tiếp tục hợp tác, đầu tư tại Việt Nam.
Cụ thể hóa các dự án và sản phẩm để thúc đẩy hợp tác
Trong thành tựu kinh tế nói trên của Việt Nam, có đóng góp tích cực của các doanh nghiệp, các nhà đầu tư đến từ Hoa Kỳ. Các dự án đầu tư chất lượng cao của doanh nghiệp Hoa Kỳ đã góp phần giúp Việt Nam chuyển dịch cơ cấu kinh tế tích cực, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp dược phẩm, ngành viễn thông và cơ sở hạ tầng.
Việc nâng cấp quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ lên mức đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 09/2023 là cột mốc lịch sử trong quan hệ song phương; trong đó, trụ cột hợp tác kinh tế, thương mại tiếp tục là động lực quan trọng, đóng vai trò tiên phong thúc đẩy sự thịnh vượng chung giữa hai quốc gia.
Trên tinh thần đó, VCCI khuyến nghị cộng đồng doanh nghiệp hai nước thúc đẩy và duy trì quan hệ thương mại ổn định, hướng tới cán cân thương mại hài hòa, bền vững, cùng có lợi, đảm bảo tự do hoá thương mại, tính công bằng, khách quan, minh bạch cho hoạt động giao thương của hai nước.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác, mở rộng mạng lưới đối tác, chia sẻ thông tin và cùng nhau nghiên cứu phát triển các dự án chung, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, côngnghệ số, kinh tế tuần hoàn, năng lượng xanh.
Ông Công nhấn mạnh sự thành công của hội nghị không chỉ là cơ hội kết nối các doanh nghiệp hai nước, mà còn là diễn đàn để hai quốc gia cùng tìm ra những hướng đi mới, những cơ hội hợp tác tiềm năng và cách thức vượt qua các thách thức hiện nay, đặc biệt trong các lĩnh vực: thúc đẩy hương mại và đầu tư song phương; khai phá tiềm năng của kinh tế số; đảm bảo an ninh năng lượng và duy trì khả năng cạnh tranh.
Phát biểu ý kiến tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh thương mại là lĩnh vực hợp tác kinh tế lớn nhất, thành công nhất trong quan hệ hai nước. Hợp tác thương mại đi đôi với thúc đẩy quan hệ kinh tế, đầu tư; đầu tư của doanh nghiệp Hoa Kỳ vào Việt Nam đến nay vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng nhưng cũng là sự nỗ lực lớn mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước.
Cảm ơn các doanh nghiệp Hoa Kỳ đã phát huy vai trò cầu nối quan trọng, thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ lên tầm cao mới, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc lại cách đây gần 80 năm, ngày 16/2/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có thư gửi Tổng thống Harry Truman bày tỏ mong muốn hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ, Việt Nam xác định đi lên xã hội chủ nghĩa dựa trên 3 trụ cột chính: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Xuyên suốt quá trình đó lấy con người là trung tâm, chủ thể, động lực, nguồn lực của sự phát triển; không hy sinh công bằng, tiến bộ, an sinh xã hội, môi trường lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Thực hiện đường lối đó, Việt Nam từ đất nước nghèo nàn, lạc hậu, đổ nát sau chiến tranh, sau gần 40 năm đổi mới, đến nay đã vươn lên đứng thứ 34 trong các nền kinh tế trên thế giới; có Hiệp định FTA với trên 65 nền kinh tế trên thế giới. Kim ngạch thương mại năm 2024 ước sẽ đạt gần 800 tỷ USD; hiện có hơn 400 tỷ USD đầu tư nước ngoài, năm nay cố gắng thu hút 40 tỷ USD, giải ngân vốn đầu tư FDI phấn đấu đạt hơn 25 tỷ USD. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng lên… Đây là sự nỗ lực của Việt Nam, có sự giúp đỡ bạn bè quốc tế, trong đó có các doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Chia sẻ về 6 nhiệm vụ trọng tâm, 3 đột phá chiến lược để đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới, giàu mạnh và thịnh vượng, Thủ tướng cho biết, Việt Nam đang tập trung vào các dự án lớn mang tính "xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái" như hệ thống đường cao tốc, đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam, tuyến đường sắt kết nối các nước trong khu vực, tái khởi động dự án điện hạt nhân, các cảng biển lớn, khai thác không gian vũ trụ, không gian biển… Đồng thời ưu tiên phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, tận dụng thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ tư….
Theo Thủ tướng, Việt Nam đang tập trung thúc đẩy đổi mới để bay cao, sáng tạo để vươn xa, hội nhập để phát triển; tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng chính sách ổn định, ngày càng thông thoáng, minh bạch, tiệm cận với thông lệ quốc tế, nỗ lực chuẩn bị các điều kiện và tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư quốc tế, trong đó các doanh nghiệp Hoa Kỳ. Đồng thời đề nghị Hoa Kỳ xóa bỏ một số rào cản, cấm vận đối với Việt Nam, sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam, tạo điều kiện cho hai nước, doanh nghiệp hai nước hợp tác phát triển, vì lợi ích chung của hai nước, nhân dân hai nước.
Với quan điểm "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", "cùng lắng nghe và thấu hiểu, chia sẻ tầm nhìn và hành động, cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển, cùng chung niềm vui, hạnh phúc và niềm tự hào", Thủ tướng đề nghị doanh nghiệp hai nước hỗ trợ nhau tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng mới, góp phần mở rộng chuỗi cung ứng toàn cầu tại Việt Nam. Các doanh nghiệp Hoa Kỳ quan tâm phát triển những dự án đầu tư quy mô lớn hơn, có sức lan tỏa mạnh mẽ hơn để tạo đột phá trong hợp tác đầu tư giữa hai nước.
Nhấn mạnh nguồn lực bắt đầu từ tư duy, tầm nhìn; động lực bắt nguồn từ đổi mới, sáng tạo; sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, doanh nghiệp, người đứng đầu Chính phủ đề nghị các doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư tài chính, chuyển giao khoa học công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, chia sẻ kinh nghiệm quản trị cho Việt Nam, nhất là trong các lĩnh vực kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; các dự án công nghệ cao, điện tử, bán dẫn, đổi mới sáng tạo; năng lượng tái tạo, năng lượng mới; trung tâm tài chính, xây dựng kết cấu hạ tầng, vận tải, hậu cần, logistic, hoạt động nghiên cứu và phát triển…
Trên tinh thần "đã nói là phải làm, đã cam kết là phải thực hiện, đã thực hiện là phải có kết quả cân đong đo đếm được", Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp Hoa Kỳ sẽ có các chương trình, dự án cụ thể, mang lại lợi ích của người dân, doanh nghiệp và quan hệ hai nước.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn sẵn sàng đón tiếp và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài trong đó có doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, lắng nghe và đối thoại để thúc đẩy hơn nữa hợp tác ngày càng thực chất, hiệu quả. Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, doanh nghiệp hai nước sẽ là nguồn sức mạnh khai phá tiềm năng không giới hạn đó, để quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ mang tư duy mới, tầm nhìn mới, động lực mới; tạo nên giá trị mới, mang lại lợi ích chung thiết thực hơn nữa cho cả hai bên.
Việt Nam cũng đang tập trung triển khai các dự án lớn mang tính "chuyển đổi trạng thái, xoay chuyển tình thế" như nhà máy điện nguyên tử, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, các sân bay, cảng biển lớn, hệ thống đường bộ cao tốc, phát triển cả 5 loại hình giao thông vận tải, các trung tâm trung chuyển quốc tế…; bảo đảm cung ứng đủ điện; xây dựng các trung tâm dữ liệu quốc gia; khai thác các không gian phát triển mới như không gian vũ trụ, không gian ngầm, không gian biển…
Thủ tướng đề nghị doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục tăng cường hợp tác, đầu tư vào Việt Nam trong những lĩnh vực ưu tiên nói trên. Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị phía Hoa Kỳ khẩn trương xem xét công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường và bãi bỏ các hạn chế liên quan xuất khẩu công nghệ cao với Việt Nam, vì lợi ích chung của cả hai đất nước và nhân dân hai nước, trong đó có việc khắc phục hậu quả chiến tranh, bom mìn, chất độc da cam tại Việt Nam.
Theo Thủ tướng, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, với nhiều vấn đề toàn cầu mà không một quốc gia đơn lẻ nào có thể giải quyết được, không quốc gia nào an toàn nếu quốc gia khác vẫn còn chiến tranh, xung đột, mất mát. Cùng với đó là nhiều vấn đề an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, già hóa dân số, cạn kiệt tài nguyên…
Những vấn đề trên đây có tác động, ảnh hưởng sâu rộng, toàn diện đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, mọi quốc gia, mọi người dân trên thế giới. Vì vậy, cần có tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận mang tính toàn dân, toàn diện, toàn cầu, đề cao chủ nghĩa đa phương, kêu gọi đoàn kết quốc tế. Thủ tướng mong Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục cách tiếp cận này và cộng đồng doanh nghiệp hai nước tích cực hợp tác, tham gia giải quyết các vấn đề nói trên.
Thủ tướng nhắc lại quan điểm nguồn lực bắt đầu từ tư duy, tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ đổi mới, sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, doanh nghiệp; "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ" giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, "cùng lắng nghe và thấu hiểu, cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động, cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển, cùng chung niềm vui, hạnh phúc và niềm tự hào".
Một lần nữa cảm ơn sự có mặt của các đại biểu và đề nghị tăng cường hợp tác, hỗ trợ với Việt Nam trong góp ý hoàn thiện chính sách, dành nguồn vốn ưu đãi, đào tạo nhân lực chất lượng cao, chuyển giao công nghệ tiên tiến, nâng cao năng lực quản trị hiện đại, Thủ tướng cho rằng sự có mặt này sẽ càng ý nghĩa hơn nếu biến thành các chương trình, dự án, sản phẩm cụ thể và hiệu quả cân đong đo đếm được, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người dân, đóng góp cho quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ, cho hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.
Hội nghị thượng đỉnh là dịp tháo luận kịp thời về các chính sách và phương hướng mà cả chính phủ và khu vực tư nhân cần thực hiện để đảm bảo quan hệ thương mại và đầu tư đôi bên cùng có lợi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
