Sáng 1/9, tại tỉnh Quảng Ninh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự lễ khánh thành tuyến đường cao tốc Vân Đồn – Móng Cái do tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn Sun Group phối hợp tổ chức.
Dự án có tổng chiều dài hơn 80km, tốc độ thiết kế 120km/h giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội tới TP Móng Cái chỉ còn 3 giờ, mở ra không gian phát triển mới cho Quảng Ninh và toàn bộ vùng đồng bằng sông Hồng.
Cùng dự có nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; nguyên Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng; Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, địa phương, các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh; các nhà đầu tư, tư vấn, nhà thầu thi công.
Tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái là tuyến cuối cùng được hoàn thành của tuyến đường cao tốc xuyên tỉnh Quảng Ninh với tổng chiều dài là 176km; chiếm 16,8% tổng chiều dài đường cao tốc hiện có của cả nước (176km/1046km). Tổng vốn đầu tư 43.836 tỷ đồng do vốn của tỉnh và các nhà đầu tư tư nhân trong nước, trong đó vốn đầu tư của tỉnh là 15.607 tỷ đồng, chiếm 35,5%, vốn các doanh nghiệp tư nhân là 28.229 tỷ đồng chiếm 64,5%. Toàn tuyến cao tốc được thiết kế với vận tốc 120 km/h.
Quá trình lập dự án, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thi công gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc như thể chế, cơ chế chính sách chưa được hoàn thiện; các cơ quan chức năng còn có ý kiến khác nhau; đường quốc lộ nhưng do địa phương, doanh nghiệp làm.
Các vấn đề kỹ thuật khác như vấn đề độ cao cầu, tĩnh không thông thủy cầu cũng mất nhiều thời gian thương lượng, trao đổi; vấn đề khai thác của nhà đầu tư thế nào khi địa phương cùng đầu tư; việc triển khai đoạn cuối của tuyến cao tốc trong điều kiện có dịch COVID-19, vấn đề giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn,...
Tuy nhiên, những khó khăn đó đã được tỉnh Quảng Ninh đề xuất và Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, các nhà tư vấn, nhà đầu tư, nhà thầu, hội đồng thẩm định nhà nước cùng nhau chung tay tháo gỡ, vận dụng sáng tạo, linh hoạt, hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật con đường đã được khánh thành và thông xe toàn tuyến kết nối 3 cửa khẩu quốc tế lớn nhất khu vực miền Bắc từ Lào Cai - Hà Nội -Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái và Lào Cai - Hà Nội - Lạng Sơn; 3 cửa khẩu: Lào Cai, Hữu Nghị và Móng Cái.
Tuyến đường cao tốc kết nối vùng dài nhất Việt Nam với tổng cộng 571,5km gồm: Hà Nội - Lào Cai 265km; Hà Nội - Hải Phòng 105,5km; Hải Phòng - Hạ Long 25 km; Hạ Long - Móng Cái 176km) đưa Quảng Ninh ngày càng trở thành điểm trung chuyển chiến lược trong khu vực Đông Á - Đông Nam Á, ASEAN - Trung Quốc, Khu vực hợp tác “hai hành lang một vành đai kinh tế” Việt - Trung, hợp tác liên vùng Vịnh Bắc Bộ mở rộng, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy liên kết vùng của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Vùng đồng bằng sông Hồng.
Trong không khí cả nước đang nỗ lực thi đua, lập thành tích, chào mừng 77 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2 /9, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất đến các đại biểu, nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh.
Thủ tướng khẳng định, việc hoàn thành tuyến đường cao tốc cuối cùng để kết nối vùng có những ý nghĩa quan trọng, thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về phát triển hạ tầng giao thông nhất là xây dựng hệ thống đường cao tốc; góp phần tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về giao thông; tạo động lực, không gian phát triển mới cho vùng trung du miền núi phía Bắc, vùng đồng bằng sông Hồng, trong đó có tỉnh Quảng Ninh; Thực hiện thành công mô hình hợp tác công tư về đầu tư phát triển hạ tầng ở một địa phương; Thúc đẩy sản xuất kinh doanh, thương mại, dịch vụ, du lịch, phát triển khu công nghiệp, khu đô thị nơi có đường cao tốc đi qua.
Việc hoàn thành tuyến đường cao tốc cuối cùng phục vụ tái cơ cấu nền kinh tế nói chung và các tỉnh thành có tuyến cao tốc đi qua, hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế xanh, phát triển nhanh, phát triển bền vững; Nâng cao năng lực, quản lý, điều hành của các cán bộ, nhân viên liên quan đến công trình, dự án đường bộ cao tốc và của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh - cơ quan nhà nước có thẩm quyền; góp phần nâng cao đời sống tinh thần, vật chất của nhân dân nơi có đường cao tốc đi qua, và góp phần xây dựng khu vực phòng thủ về quốc phòng, an ninh; phòng tuyến hợp tác kinh tế quốc tế ở khu vực biên giới; Các doanh nghiệp đầu tư, thiết kế, giám sát, nhà thầu, có thêm nhiều kinh nghiệm khi tham gia xây dựng đường cao tốc; Quảng Ninh khi có đường cao tốc, có sân bay, có bến cảng thì tự nó sẽ phát triển và vươn lên mạnh mẽ.
Thủ tướng chỉ rõ 9 ý nghĩa và 8 bài học, trong đó nhấn mạnh, Trung ương, Chính phủ, các Bộ ngành tin tưởng và giao cho địa phương là cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện việc xây dựng đường cao tốc và thiết kế công cụ để kiểm tra giám sát, kiểm soát quyền lực. Địa phương phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, lợi ích của vùng, của đất nước; đồng thời cũng phải tranh thủ được sự giúp đỡ của Chính phủ, các Bộ, ngành, các địa phương.
"Con đường này ta gọi là con đường cao tốc của khát vọng và niềm tin, và từ tuyến đường này thì ta rút ra được bài học là: Nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ lòng dân. Trung ương phải mạnh dạn phân cấp phân quyền cho địa phương, đồng thời phải thiết kế các công cụ giám sát, kiểm tra, đôn đốc và thực hiện quản lý nhà nước một cách nghiêm túc chống tham nhũng, tiêu cực. Các địa phương phải phát huy tính tự lực, tự cường, tự vươn lên từ bàn tay khối óc, chân trời, cửa biển mảnh đất của mình, không trông chờ ỷ lại;
Đẩy mạnh hơn nữa hợp tác công tư; phát triển hạ tầng giao thông là rất quan trọng trong lúc này, các nhà đầu tư nhà tư vấn nhà tài trợ, nhà thầu phải luôn luôn tuân thủ pháp luật và phải luôn luôn vượt qua mọi khó khăn, tranh thủ được sự ủng hộ của nhân dân, việc này là rất quan trọng, nhân dân mà không ủng hộ thì không giải phóng mặt bằng được, nhân dân mà không nhường chỗ cho dự án thì không làm được và ngược lại chính quyền phải chăm lo đời sống vật chất cho nhân dân làm sao chỗ ở mới phải bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ" - Thủ tướng nhấn mạnh.
Đẩy mạnh hợp tác công tư để phát triển hạ tầng giao thông là rất cần thiết trong điều kiện nguồn lực nhà nước còn hạn chế (với tuyến cao tốc của Quảng Ninh, các doanh nghiệp đã đóng góp 64,5% tổng vốn đầu tư, Quảng Ninh chỉ có 35,5%. Các nhà đầu tư phải tuân thủ pháp luật, có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, kiên trì, kiên quyết thực hiện nhất là khi gặp khó khăn, phức tạp liên quan đến giải phóng mặt bằng, cơ chế chính sách.
Tranh thủ được sự ủng hộ của nhân dân trong việc giải phóng mặt bằng, nhất là việc bảo đảm cuộc sống của nhân dân ít nhất phải bằng hoặc cao hơn nơi ở cũ. Tạo được sự tự tin, trưởng thành của đội ngũ cán bộ, công nhân viên của địa phương khi được giao nhiệm vụ.
Về công việc thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu, Quảng Ninh tiếp tục hoàn thiện các hồ sơ thủ tục để quản lý tuyến cao tốc 176km theo qui định của pháp luật. Các bộ ngành khẩn trương hoàn thiện các thủ tục theo qui định của pháp luật.
Thủ tướng đề nghị tỉnh Quảng Ninh tiếp tục phát huy và nhân rộng các mô hình, cách làm hay trong huy động nguồn lực đầu tư để ngày một hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng trên địa bàn tỉnh, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp tiếp tục phối hợp, chung tay với các Bộ ngành và các địa phương trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
Trong quá trình triển khai thực hiện, thực tiễn có các vướng mắc, chưa phù hợp với điều kiện đặc thù và thực tiễn, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các giải pháp tháo gỡ, báo cáo các bộ, ngành trung ương có liên quan để xem xét, đề xuất báo cáo Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết, nhằm mục tiêu đưa Quảng Ninh phát triển nhanh hơn, toàn diện hơn, bền vững hơn, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của khu vực kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước./.
