Trong văn bản gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính, Công ty CP Tập đoàn Trường Hải (THACO) đã chính thức kiến nghị được đứng ra đầu tư tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam thay cho Nhà nước. Dự án này có tổng mức đầu tư lên tới 1.713.548 tỷ đồng (tương đương 67,34 tỷ USD), là một trong những dự án hạ tầng lớn nhất lịch sử Việt Nam. Trường hợp Nhà nước tự thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, tổng vốn đầu tư của dự án giảm xuống còn 1.562.000 tỷ đồng (khoảng 61,35 tỷ USD).
Trong đó, THACO cam kết huy động 20% vốn bằng nguồn tự có và phát hành cổ phần, tương đương 12,27 tỷ USD, phần còn lại sẽ vay tín dụng trong và ngoài nước. Đặc biệt, doanh nghiệp đề xuất Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm, tài sản đảm bảo là chính công trình của dự án.
Dự án dự kiến chia làm 2 giai đoạn, với giai đoạn đầu ưu tiên tuyến Hà Nội - Hà Tĩnh và TP. HCM - Nha Trang; giai đoạn sau sẽ nối tiếp đoạn Hà Tĩnh - Nha Trang, hoàn thành toàn tuyến trong 7 năm.
Trước đó, doanh nghiệp VinSpeed (thuộc Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng) cũng từng bày tỏ mong muốn đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao này. Cả hai ông lớn đều nhận thức rõ mức độ rủi ro cực cao, khi có đến 98% các tuyến đường sắt cao tốc trên thế giới lỗ nặng, chỉ 2% có lãi. Chưa kể sau 30 năm vận hành, hệ thống còn cần tái đầu tư hàng chục tỷ USD để bảo trì.
Chấp nhận “lấy lỗ làm lãi”, điều mà các doanh nghiệp hướng đến chính là khai thác quỹ đất phụ cận các ga tàu để phát triển khu đô thị và dự án bất động sản theo mô hình đô thị TOD (Transit Oriented Development).
Được biết, dự án có 23 nhà ga trải dài tại các thành phố, trung tâm hành chính lớn - những khu đất “vàng” đầy tiềm năng.
Theo Bộ Xây dựng, nguồn thu từ khai thác đất quanh ga có thể đạt tới 22 tỷ USD, bao gồm: 17 tỷ USD từ đấu giá, phát triển bất động sản; 5 tỷ USD từ quảng cáo, dịch vụ thương mại.
“Chúng tôi cam kết phát triển các mô hình TOD một cách mẫu mực, với mức giá hợp lý nhằm đáp ứng nhu cầu ở và sinh hoạt của đại bộ phận người dân Việt Nam. Bên cạnh đó, do yêu cầu đảm bảo an toàn, an ninh quốc gia, THACO đề xuất Nhà nước sẽ sở hữu một số cơ sở vật chất và đảm nhiệm một phần công việc trong quản lý, vận hành. Trong trường hợp đặc biệt vì lý do an ninh quốc gia, THACO cam kết sẽ giao Nhà nước toàn quyền sử dụng toàn bộ dự án để phục vụ đất nước” - ông Trần Bá Dương - Chủ tịch HĐQT THACO Trần Bá Dương chia sẻ.
