Thực hiện chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 8/12, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội thảo luận ở hội trường đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn Thủ đô.
Đóng góp ý kiến vào dự thảo Nghị quyết, đại biểu Tạ Đình Thi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Đoàn ĐBQH TP Hà Nội bày tỏ sự nhất trí cao việc trình Quốc hội thông qua Nghị quyết về thí điểm cơ chế đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô để kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, tạo điều kiện để Thủ đô phát triển bứt phá.
Đại biểu Tạ Đình Thi cũng đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ và thành phố Hà Nội trong việc chuẩn bị hồ sơ dự án Nghị quyết, thể hiện quyết tâm tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, tạo đột phá cho sự phát triển của Thủ đô. Với tình cảm và trách nhiệm với Thủ đô và để Nghị quyết thực sự phát huy hiệu quả, đại biểu Tạ Đình Thi góp ý vào việc phát triển các dự án thuộc lĩnh vực chiến lược mà Hà Nội có thế mạnh và tiềm năng, cụ thể:
Một là, lĩnh vực kinh tế tri thức, đổi mới sáng tạo và công nghệ cao. Hà Nội có lợi thế về hệ thống trường đại học, viện nghiên cứu, khu công nghệ cao Hòa Lạc. Nghị quyết cần có cơ chế đặc thù để thu hút các dự án đầu tư vào trung tâm nghiên cứu - phát triển (R&D), khởi nghiệp sáng tạo, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, công nghiệp văn hóa. Cần rà soát, bổ sung các tiêu chí ưu tiên đối với nhóm dự án này trong phạm vi điều chỉnh, đồng thời có chính sách về đất đai, hạ tầng kỹ thuật số, thu hút nhân tài đi kèm.
Hai là, lĩnh vực hạ tầng giao thông thông minh và logistics hiện đại. Để giải quyết căn cơ ùn tắc giao thông - một điểm nghẽn lớn của Thủ đô, cần ưu tiên các dự án giao thông công cộng khối lượng lớn (metro, BRT), hệ thống giao thông thông minh, trung tâm logistics đa phương thức kết nối các vùng. Cơ chế đặc thù cần cho phép linh hoạt trong lựa chọn nhà đầu tư, huy động vốn tư nhân và triển khai nhanh các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm.
Ba là, lĩnh vực đô thị thông minh, bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu. Các dự án về hệ thống quản lý nước thông minh, chống ngập úng, xử lý rác thải, năng lượng tái tạo, chỉnh trang đô thị xanh cần được xác định rõ trong nhóm dự án ưu tiên. Cơ chế về quy hoạch tích hợp và điều chỉnh linh hoạt cần hướng tới mục tiêu này, bảo đảm tính đồng bộ và bền vững.
Bốn là, lĩnh vực văn hóa - du lịch - thể thao chất lượng cao. Hà Nội có tiềm năng lớn về di sản văn hóa, thể thao. Cần có cơ chế đặc biệt để phát triển các dự án bảo tồn di sản gắn với phát triển du lịch, xây dựng các công trình văn hóa, thể thao đẳng cấp quốc tế (như Khu đô thị thể thao Olympic). Cơ chế lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, huy động vốn xã hội hóa cần được áp dụng mạnh mẽ cho nhóm này.
Để thực hiện tốt định hướng trên, đại biểu Tạ Đình Thi đưa ra một số kiến nghị:
Thứ nhất, rà soát, thu hẹp và làm rõ phạm vi dự án ưu tiên trong Điều 1, tập trung vào các lĩnh vực chiến lược nêu trên, tránh dàn trải. Cần bổ sung tiêu chí về hàm lượng công nghệ, đổi mới sáng tạo, tính lan tỏa vùng và tính bền vững.
Thứ hai, tăng cường cơ chế giám sát, kiểm toán và đánh giá tác động đối với các dự án được áp dụng cơ chế đặc thù, đặc biệt là các dự án sử dụng đất lớn, huy động vốn tín dụng lớn, nhằm bảo đảm an toàn tài chính, phòng chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực.
Thứ ba, nghiên cứu điều chỉnh thời hạn thí điểm để sơ kết sớm và kịp thời điều chỉnh và thể chế hóa những cơ chế hiệu quả vào Luật Thủ đô sửa đổi.
Thứ tư, cần tính toán kỹ trên cơ sở khoa học, thực tiễn và pháp lý đỗi với các quy định nhạy cảm như mở rộng điều kiện thu hồi đất, cưỡng chế và có cơ chế kiểm soát rủi ro chặt chẽ.
Đại biểu Tạ Đình Thi nhấn mạnh, việc thông qua Nghị quyết này là cần thiết để tạo đà phát triển mới cho Thủ đô. Tuy nhiên, chúng ta cần tập trung nguồn lực và cơ chế đặc thù vào những lĩnh vực then chốt, nơi Hà Nội có lợi thế cạnh tranh và tạo ra giá trị lan tỏa lớn. Có như vậy, Nghị quyết mới thực sự là công cụ đột phá, hiện thực hóa tầm nhìn xây dựng Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại".
