Hơn 16 triệu người Việt đối mặt nguy cơ không có lương hưu vào năm 2030

Theo báo cáo của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), việc mở rộng diện bao phủ pháp lý an sinh xã hội hiệu quả ở Việt Nam vẫn còn gặp nhiều thách thức. Hệ quả là vào năm 2030, có 16,4 triệu người (79%) người cao tuổi có nguy cơ không được hưởng bất kỳ khoản trợ cấp nào.
0156-ece4cad39aa959f700b8-1655887052.jpg
Ảnh minh họa

Báo cáo của ILO nhấn mạnh: Số người hưởng hưu trí ở Việt Nam vẫn còn thấp. ILO ước tính có khoảng 8,3 triệu trong số 10,1 triệu người cao tuổi không được hưởng một khoản trợ cấp nào vào năm 2017, chiếm tới 83% tổng số người trên 60 tuổi.

Nếu không có một chiến lược tham vọng nhằm mở rộng diện bao phủ hưu trí, thì việc có ít người tham gia đóng bảo hiểm hiện nay sẽ dẫn tới diện bao phủ hưu trí hạn chế trong tương lai.

Năm 2017, hơn 41,1 triệu người không tham gia bảo hiểm xã hội trong khi chỉ có khoảng 13,8 triệu người đóng bảo hiểm xã hội. Điều này có nghĩa là chỉ có 25,1% tổng lực lượng lao động đóng bảo hiểm xã hội và có thể hưởng hưu trí khi về già. Đặc biệt, phụ nữ và lao động phi chính thức nhiều khả năng sẽ không được bảo vệ đầy đủ khi về già.

Ngoài khoảng trống đáng kể về diện bao phủ, các chế độ từ chương trình có đóng góp thường thấp hơn so với tổng lương và như vậy không đủ để đảm bảo đời sống đầy đủ khi về già.

Việc mở rộng các cơ chế hưu trí tài trợ từ nguồn thuế là chìa khóa cho việc thu hẹp khoảng trống bao phủ, ILO cho biết. Nếu không mở rộng đáng kể các cơ chế lấy từ nguồn thuế thì trong số 20,7 triệu người trên tuổi về hưu theo luật vào năm 2030, có 16,4 triệu người - hay 79% người cao tuổi có nguy cơ không có khoản trợ cấp nào.

Già hoá dân số nhanh chóng

Thách thức được ILO chỉ ra là tốc độ già hóa dân số nhanh chóng. Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển dịch cơ cấu dân số thuộc nhóm nhanh nhất trên thế giới. Hiện nay, Việt Nam vẫn còn là một quốc gia có dân số trẻ với tỷ lệ phụ thuộc của người già là 6,6%. Tuy nhiên, số người trên 60 tuổi dự kiến sẽ tăng từ 9,1 triệu người vào năm 2015 lên tới 33 triệu người vào năm 2105.

Phương Nam