Doanh nghiệp Việt chủ động ứng phó với thuế quan của Mỹ
Dù lạc quan trước nhiều tín hiệu tích cực từ các cuộc đàm phán giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam vẫn đang chủ động xây dựng các kịch bản để thích ứng với chính sách thuế quan mới dự kiến sẽ được công bố trong thời gian tới.
Thông tin về cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mở ra những kỳ vọng tích cực cho thương mại song phương. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn thận trọng, chờ đợi các quy định chi tiết để xác định cụ thể tác động đến từng mặt hàng xuất khẩu.
Theo giới chuyên gia, trong trường hợp các mặt hàng nông sản được điều chỉnh giảm thuế từ mức dự kiến 46% xuống còn 10-20%, đây sẽ là tín hiệu tích cực cho nhiều ngành hàng chủ lực. Tuy nhiên, để duy trì sức cạnh tranh, doanh nghiệp Việt buộc phải cơ cấu lại giá thành, điều chỉnh chiến lược sản xuất và đàm phán giá phù hợp với thị trường.
Nhiều doanh nghiệp đã chủ động chuẩn bị phương án điều chỉnh tổ chức sản xuất, cắt giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm nhằm duy trì đơn hàng và giữ vững thị phần tại thị trường Mỹ – vốn là một trong những thị trường lớn và có sức tiêu thụ cao nhất thế giới.Trong khi đó, ngành điều – một trong những ngành chế biến xuất khẩu mạnh của Việt Nam – cũng đang theo sát diễn biến chính sách thuế. Việt Nam hiện chiếm hơn 80% tổng sản lượng điều nhân xuất khẩu toàn cầu. Nhờ hệ thống máy móc chế biến hiện đại, ngành điều trong nước đã cơ bản chuyển đổi từ lao động thủ công sang sản xuất công nghiệp, giúp nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.
Mỹ hiện nhập khẩu khoảng 80% điều nhân từ Việt Nam, và nguyên liệu này đóng vai trò quan trọng trong chuỗi chế biến thực phẩm tại Mỹ. Do đó, nếu mức thuế suất với điều được ấn định ở mức 20%, dù thấp hơn so với con số 46% ban đầu, ngành điều vẫn phải đối diện với những tác động lớn. Các doanh nghiệp kỳ vọng có thể tiếp tục đàm phán để có một cơ chế thuế hợp lý hơn, thậm chí là duy trì mức thuế 0% như trước đây.
Bên cạnh đó, ngành cà phê và các mặt hàng nông – lâm – thủy sản khác cũng đang gấp rút chuẩn bị cho những thay đổi. Theo đại diện Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm không phải là trở ngại lớn, đặc biệt với các mặt hàng như cà phê Robusta – vốn có nguồn gốc rõ ràng từ Việt Nam.Cùng lúc, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng ba kịch bản tăng trưởng và xuất khẩu nông – lâm – thủy sản để ứng phó với mức thuế đối ứng từ Mỹ. Cụ thể, nếu thuế áp dụng ở mức 10%, tăng trưởng toàn ngành vẫn duy trì khoảng 4%. Trường hợp mức thuế là 20%, kim ngạch xuất khẩu có thể giảm khoảng 6,2 – 6,5 tỷ USD trong nửa cuối năm 2025. Với kịch bản xấu nhất – thuế suất 46% – con số này có thể lên đến 12,3 tỷ USD.
Đại diện Cục Thủy sản cũng lưu ý, nếu Mỹ áp thuế cao với thủy sản, các mặt hàng chủ lực như tôm, cá tra, cá ngừ sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể. Tuy nhiên, do chưa có mức thuế cụ thể, việc đánh giá tác động vẫn đang được theo dõi sát.
Trong bối cảnh hiện tại, sự phối hợp nhịp nhàng giữa nỗ lực ngoại giao của Chính phủ và chủ động chiến lược từ phía doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam thích ứng linh hoạt, giữ vững thị phần xuất khẩu tại thị trường Mỹ và các thị trường lớn khác.
