Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dự và trao quà tặng các cựu chiến binh Tiểu đoàn 59, Trung đoàn 803, bộ đội chủ lực Liên khu 5, đơn vị làm nên Chiến thắng Đồn Nhất-Hải Vân Quan cách đây 70 năm.
Dự hội thảo có PGS, TS Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao và các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Lê Khánh Hải, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước; Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Huỳnh Chiến Thắng, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam; Trung tướng Thái Đại Ngọc, Tư lệnh Quân khu 5; TS Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng. Cùng dự có các đồng chí: Thượng tướng Lê Chiêm, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Đỗ Căn, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam; Thượng tướng Ngô Minh Tiến, Phó tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam; lãnh đạo các địa phương, các vị lão thành cách mạng, nhân chứng lịch sử, các nhà khoa học.
Phát biểu chỉ đạo tại hội thảo, Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh cho biết, Chiến thắng Đồn Nhất-Hải Vân Quan khẳng định chủ trương đúng đắn của Trung ương Đảng, sự vận dụng sáng tạo của Liên khu ủy và đảng bộ các cấp trên chiến trường Liên khu 5 về phát huy vai trò của bộ đội chủ lực, tạo nên lực lượng cơ động trên các chiến trường, chiến đấu giành thắng lợi, đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đi đến thành công. Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhấn mạnh, những tham luận và ý kiến được trình bày tại hội thảo nhằm bổ sung những thông tin, tư liệu để khẳng định sâu sắc giá trị của chiến công; tôn vinh và tri ân công lao của cán bộ, chiến sĩ đã làm nên chiến thắng; góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với công cuộc đổi mới đất nước do Đảng khởi xướng và lãnh đạo. Những bài học kinh nghiệm rút ra từ Chiến thắng Đồn Nhất-Hải Vân Quan mà hội thảo đã chỉ rõ cần được vận dụng vào thực tiễn hoạt động của các cơ quan, đơn vị, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân. Đồng thời, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị và các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền về Chiến thắng Đồn Nhất-Hải Vân Quan để bồi dưỡng, giáo dục tinh thần yêu nước, hun đúc niềm tự hào dân tộc trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân.
Báo cáo đề dẫn hội thảo, Thiếu tướng, TS Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự khẳng định: Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Liên khu 5 là chiến trường nằm sâu trong vùng sau lưng địch, xa Trung ương, xa hậu phương chiến lược của ta. Dưới sự lãnh đạo của Liên khu ủy và cấp ủy đảng các cấp, quân và dân trên địa bàn đã phát huy truyền thống “trung dũng, kiên cường”, khắc phục khó khăn, nêu cao tinh thần “tự lực, tự cường”, vừa chiến đấu vừa xây dựng, bảo đảm chiến đấu giành chiến thắng để củng cố thế trận, phát triển lực lượng, góp sức vào thắng lợi cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc.
Ban tổ chức hội thảo đã nhận được gần 30 tham luận của các nhà khoa học có uy tín, các đồng chí tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp và cán bộ Tiểu đoàn 59 qua các thời kỳ cùng lãnh đạo các đơn vị, địa phương. Nội dung các tham luận thống nhất khẳng định: Chiến thắng Đồn Nhất-Hải Vân Quan để lại dấu ấn ý nghĩa trong tiến trình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trên chiến trường Quảng Nam-Đà Nẵng, khẳng định sự phát triển vượt bậc về trình độ đánh công kiên của bộ đội chủ lực Liên khu 5; khẳng định sức mạnh thế trận chiến tranh nhân dân trên địa bàn; là biểu tượng về tinh thần khắc phục khó khăn, anh dũng chiến đấu giành chiến thắng của quân và dân Liên khu 5, để lại những kinh nghiệm quý về tổ chức lực lượng, xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, vận dụng vào xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng... Từ những kết quả nghiên cứu, hội thảo đã cung cấp những luận cứ khoa học, góp phần xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý chí độc lập, tự chủ và khát vọng hòa bình cho quân và dân ta.
Chiều cùng ngày, Ban tổ chức hội thảo tổ chức cắt băng khánh thành, dâng hương tại Khu di tích Chiến thắng Lệ Sơn và Di tích Chiến thắng Đồn Nhất-Hải Vân Quan (TP Đà Nẵng); viếng nghĩa trang liệt sĩ; thăm, tặng quà các gia đình chính sách trên địa bàn TP Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam; tổ chức lễ giới thiệu cuốn sách "Tiểu đoàn 59-Anh hùng của lòng dân" do Ban liên lạc Cựu chiến binh Tiểu đoàn 59 phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật thực hiện.
