Biến hành lang giao thông thành hành lang kinh tế
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoá XV, sáng 10/6, Quốc hội tiến hành thảo luận về chủ trương đầu tư dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và dự án đường Vành đai 3 TP.HCM.
Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng khẳng định vai trò, vị trí quan trọng của cả hai dự án đối với hai vùng kinh tế trọng điểm của cả nước.
Các dự án này sẽ giải quyết được điểm nghẽn về quy hoạch không gian đô thị, về hạ tầng giao thông của Hà Nội và TP.HCM.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết thêm, mục đích các dự án lần này có sự thay đổi về cách tiếp cận.
Theo đó, phải đảm bảo được kết nối vùng, liên kết vùng, giảm ùn tắc, ô nhiễm; phải mở rộng được không gian phát triển cho hai thành phố và cho cả vùng; nâng cao được sức cạnh tranh và phải biến nó thành một động lực cho phát triển.
"Mục tiêu không chỉ để hình thành một tuyến hành lang giao thông mà phải biến nó thành một hành lang kinh tế.
Phải phát triển theo quy hoạch và thu hồi lại các giá trị địa tô tăng lên, đảm bảo giá trị địa tô được chia ra cho Nhà nước - nhà đầu tư - người dân, hài hòa lợi ích...", ông Dũng nói.
Về giải phóng mặt bằng, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT cho biết, lần này cần phải tập trung để đẩy nhanh tiến độ. Đồng thời, chính sách đền bù ở vùng giáp ranh sẽ có một hướng dẫn để đảm bảo không có khiếu kiện, quản lý chặt chẽ để không xảy ra tái lấn chiếm.
Vai trò của địa phương rất quan trọng
Về quy mô dự án, ông Dũng thông tin, đối với Vành đai 4 vùng Thủ đô, quy mô quy hoạch là 6 làn xe và Vành đai 3 TP.HCM quy mô 8 làn xe. Thiết kế như vậy là căn cứ vào nhu cầu và khả năng cân đối vốn của của giai đoạn 1.
Lý giải về việc chưa làm làn dừng khẩn cấp, ông Dũng cho hay, nếu làm thêm làn dừng khẩn cấp sẽ ảnh hưởng đến cân đối nguồn vốn. Trong quá trình lập dự án, thiết kế dự án cũng đã tính toán các điểm dừng phù hợp đảm bảo không bị ách tắc giao thông, đồng thời sẽ tăng cường điều hành giao thông minh để đảm bảo ATGT.
Về hình thức đầu tư, chủ trương đầu tư là xã hội hóa, kêu gọi các nguồn lực của xã hội để tham gia cùng Nhà nước.
Hiện Vành đai 4 vùng Thủ đô đã thu hút được các nhà đầu tư có tiềm năng, còn Vành đai 3 TP.HCM thì chưa. Đây là dự án có tính cấp bách, quan trọng, nếu trông chờ vào đầu tư tư nhân là rất khó, do đó đã chuyển sang đầu tư công.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT cũng làm rõ sự khác nhau về suất đầu tư giữa hai dự án; về nguồn vốn và khả năng hấp thụ vốn; về các cơ chế, chính sách trong quá trình thực hiện dự án để đảm bảo tiến độ; chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn di dời các công trình hạ tầng hay xây dựng, tái định cư; việc quản lý chặt chẽ quỹ đất ở hai bên đường từ quy hoạch cho đến quản lý, khai thác, đấu thầu, thu tiền về cho nhà nước...
"Trong việc này, vai trò của địa phương rất quan trọng", Bộ trưởng Dũng nhấn mạnh.
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, đa số ý kiến các bày tỏ tán thành sự cần thiết của việc đầu tư xây dựng dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội; dự án đường Vành đai 3 TP.HCM.
Các đại biểu đã đưa ra nhiều ý kiến về nhiều vấn đề quan trọng như: phạm vi và quy mô dự án, những vấn đề liên quan đến giải phóng mặt bằng, cân nhắc tính khả thi đầu tư dự án theo phương thức PPP, đánh giá hiệu quả các hình thức khai thác nguồn lực, quỹ đất có liên quan, việc phân cấp, phân quyền cho các bộ, ngành, địa phương, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan trong triển khai dự án...
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Ủy ban Kinh tế và các cơ quan liên quan nghiên cứu kỹ lưỡng, tiếp thu ý kiến các đại biểu, xây dựng báo cáo tiếp thu giải trình, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư trình Quốc hội xem xét thông qua.