Khi AI lên ngôi, EQ trở thành lợi thế
Trong kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo, những phẩm chất mang tính con người — như lòng thấu cảm, sự nhạy bén với cảm xúc — đang trở thành “vũ khí” mềm giúp người lao động tạo dấu ấn khác biệt đối với những cỗ máy vô cảm. Khái niệm kỹ năng mềm vì thế ngày càng được nhấn mạnh trên thị trường việc làm tại châu Âu, đặc biệt là Pháp.
Khác với các kỹ năng chuyên môn, kỹ năng mềm là những phẩm chất liên quan đến ứng xử, giao tiếp và khả năng làm việc với con người. Nổi bật trong số đó là trí tuệ cảm xúc – yếu tố ngày càng được giới chuyên gia nhắc đến.
“Đó là khả năng hiểu và kiểm soát cảm xúc của chính mình – đồng thời cũng thấu hiểu cảm xúc, điểm mạnh, điểm yếu của người khác”, ông Stéphane Broutin – chuyên gia huấn luyện tư vấn và tác giả cuốn 12 Chìa khóa để huấn luyện các nhà tư vấn, giải thích.
Theo ông Eric Gras, chuyên gia về thị trường lao động tại nền tảng tuyển dụng trực tuyến Indeed của Pháp, dù công nghệ đang chi phối mạnh mẽ, không phải công ty nào cũng nhận thức rõ tầm quan trọng của những phẩm chất “mềm” như vậy:
“Rất nhiều doanh nghiệp và công ty Pháp chưa thực sự coi trọng kỹ năng cảm xúc. Nhưng trên thực tế, chúng lại là yếu tố sống còn cho sự phát triển sự nghiệp cá nhân cũng như của công ty về lâu dài", Gras nhấn mạnh.
Biết thể hiện cảm xúc – một kỹ năng tưởng dễ mà khó
Dù là trong quan hệ với khách hàng hay trong giao tiếp hằng ngày với đồng nghiệp, việc biết lắng nghe, thấu hiểu cảm xúc người khác là yếu tố then chốt. Nhưng thực tế, nhiều chuyên gia – dù rất giỏi chuyên môn – lại có xu hướng “né tránh” những cảm xúc không dễ chịu.
“Họ thường chọn cách né tránh cảm xúc, nhất là những cảm xúc tiêu cực. Họ quen xử lý mọi việc bằng lý trí, phân tích logic. Nhưng trong môi trường làm việc, nhất là khi tiếp xúc với khách hàng, khả năng hiểu người khác mới là điều cốt lõi”, ông Broutin chia sẻ từ kinh nghiệm nhiều năm làm việc với các chuyên viên tư vấn.
"Thay vì kìm nén hay phớt lờ cảm xúc, việc gọi tên, diễn đạt cảm xúc một cách có ý thức chính là cách giúp rèn luyện trí tuệ cảm xúc. Chỉ cần nói ra cảm xúc của mình, hiệu quả đã rất rõ rệt. Nhiều người kể rằng, chỉ cần họ có thể gọi đúng tên cảm xúc của mình, họ đã kiểm soát nó tốt hơn nhiều", Broutin nói.
Lợi thế cạnh tranh bền vững – chứ không chỉ là xu hướng
AI đang thay đổi cục diện thị trường lao động – và trí tuệ cảm xúc nhờ đó được đưa về đúng vị trí vốn có của nó: trung tâm của thành công. Nhưng thực ra, cú hích lớn đã đến từ đại dịch Covid-19.
“Từ sau đại dịch, trí tuệ cảm xúc trở thành yếu tố then chốt: hoặc giúp bạn thành công, hoặc khiến bạn tụt lại”, ông Eric Gras nhận xét.
“Những công ty cổ súy cho sự ganh đua nội bộ, đặt nhân viên vào thế cạnh tranh lẫn nhau có thể thu lợi trong ngắn hạn. Nhưng về lâu dài, những doanh nghiệp biết trau dồi kỹ năng mềm cho đội ngũ mới là người thắng cuộc".
Đừng quên thể hiện ngay trong CV
Dù nhiều nhà tuyển dụng hiện nay đã dùng bài kiểm tra tình huống để đo lường kỹ năng mềm, thì bản CV – hồ sơ cá nhân – vẫn là nơi đầu tiên để ứng viên thể hiện sự “tinh tế” của mình.
“Hãy chứng minh rằng bạn không chỉ làm tốt việc cá nhân, mà còn là một đồng đội đáng tin cậy”, chuyên gia từ Indeed khuyên.
“Những dự án nhóm, hoạt động cộng đồng, các lần hợp tác hiệu quả với đồng nghiệp – tất cả nên được nhấn mạnh. Tuy nhiên, cũng đừng... quá tay mà ghi cả những lần bạn mang bánh croissant đến văn phòng nhé!”
