Trường THPT Hà Huy Tập được thành lập theo Quyết định số 1395VX/QĐ ngày 22/12/1975 của Chủ tịch UBHC tỉnh Nghệ An. Từ ngôi trường mang tên Cấp 3 vừa học vừa làm Vinh, qua 49 năm, các thế hệ cán bộ, giáo viên, học sinh đã xây dựng được ngôi trường lớn mạnh cả về quy mô, cơ sở vật chất và chất lượng dạy học. Từ những căn phòng học nhờ, những dãy nhà tranh vùng trũng với 8 giáo viên, 4 lớp và gần 200 học sinh, đến năm học 2024-2025 trường có 5 dãy nhà cao tầng khang trang, đầy đủ thiết bị với 52 lớp, 107 giáo viên và hơn 2600 học sinh. Trường nằm trong tốp đầu của giáo dục Nghệ An về chất lượng.
Để có được sự trưởng thành này, trong nhiều năm, các thế hệ cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường không ngừng nỗ lực vì mục tiêu chung là nâng cao chất lượng giáo dục. Đặc biệt từ khi thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018, trường THPT Hà Huy Tập kiên trì, bám sát mục tiêu, quan điểm “phát triển phẩm chất và năng lực người học thông qua nội dung giáo dục với những kiến thức, kỹ năng cơ bản, thiết thực, hiện đại; hài hoà đức, trí, thể, mĩ; chú trọng thực hành, vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học để giải quyết vấn đề trong học tập và đời sống”. Nói cách khác, học sinh được giáo dục toàn diện; rèn luyện cả về đạo đức - kiến thức - kĩ năng; cân bằng giữa học tập và trải nghiệm; hài hòa đức - trí - thể - mĩ.
Ưu tiên hàng đầu trong công tác của nhà trường là giáo dục đạo đức học sinh
Thông qua giáo dục chính khoá và các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm, theo các ngày chủ điểm trong năm học, các sự kiện, trường đa dạng hóa các hình thức giáo dục đạo đức, pháp luật cho học sinh.
Các em cùng xây dựng chương trình Mùa đông ấm, Xuân yêu thương gửi đến học sinh trường THPT Quỳ Châu; tham gia công tác tình nguyện ở làng trẻ SOS, trường Tiểu học Châu Hạnh 2 – Quỳ Châu, chăm sóc Nghĩa trang Liệt sĩ thành phố Vinh, tiếp sức mùa thi, hiến máu nhân đạo, ủng hộ đồng bào bị bão lũ miền Trung, các tỉnh phía Bắc...
Hàng năm học sinh được tham quan các di tích lịch sử, văn hóa của địa phương và đất nước: Bảo tàng Xô viết Nghệ An, Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên, Khu di tích quốc gia Truông Bồn, quảng trường Hồ Chí Minh, Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du, Khu lưu niệm cố Tổng Bí thư Hà Huy Tập, Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh), mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp (Quảng Bình); Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, Thành cổ Quảng Trị (Quảng Trị); Đại nội, trường Quốc học, lăng Tự Đức (Huế); Khu di tích quốc gia Lam Kinh (Thanh Hóa).
Nhà trường đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật để giáo dục đạo đức cho học sinh, điển hình như các chương trình Phiên tòa giả định xét xử vụ án vi phạm pháp luật về an toàn giao thông (phối hợp Tòa án, Viện kiểm sát, Công an thành phố Vinh), Cuộc thi trường học không ma túy (phối hợp VTV, Bộ Công an, Bộ GD&ĐT), Hội thi Rung chuông vàng giáo dục pháp luật Bình đẳng giới (phối hợp Sở LĐ-TB-XH).
Nhà trường làm tốt công tác phát triển Đảng trong học sinh (hàng năm có từ 10 đến 26 học sinh có kết quả học tập và rèn luyện tốt đã được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam).
Thông qua các hoạt động đó, học sinh tích có ý thức bảo vệ của công, chăm lo giữ gìn vệ sinh môi trường nên nhà trường luôn "Xanh - Sạch - Đẹp". Hầu hết các em có ý thức trong học tập, lễ phép với thầy cô, người lớn, quan hệ bạn bè tốt, chấp hành nội quy, nền nếp nhà trường tốt. Liên tục nhiều năm nhà trường không có học sinh vi phạm tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật.
Xác định dạy tốt học tốt là nhiệm vụ chính trị hàng đầu của nhà trường
Hàng năm, học sinh xếp loại học lực khá, giỏi đạt tỷ lệ cao. Kết quả học sinh giỏi cấp tỉnh luôn nằm trong tốp đầu của tỉnh (năm 2022 có 45 giải, năm 2023 có 37 giải, năm 2024 có 55 giải). Tỷ lệ tốt nghiệp THPT và đậu vào các trường đại học luôn nằm trong tốp đầu của tỉnh (nhiều năm nằm trong tốp 200 trường THPT có điểm thi đại học cao nhất cả nước). Trường có học sinh đạt điểm cao được UBND tỉnh tặng Bằng khen trong Lễ tôn vinh học sinh giỏi quốc tế, quốc gia và học sinh đạt điểm cao trong kỳ thi THPT quốc gia, thi tốt nghiệp THPT.
Chú trọng cả chất lượng đại trà và mũi nhọn, nhà trường ưu tiên, tạo điều kiện để học sinh phát huy tính sáng tạo, sở trường học tập. Điều đó thể hiện qua kết quả các hội thi cấp tỉnh và các sản phẩm dự thi cấp quốc gia. Cuộc thi Khoa học kĩ thuật cấp tỉnh học sinh trung học luôn đạt kết quả cao, trường có 2 dự án đạt giải quốc gia. Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc năm 2022 và 2024 có 2 học sinh đạt giải nhất, giải nhì cấp tỉnh, 1 học sinh đạt giải nhất Quốc gia. Hội khỏe Phù Đổng năm 2024 có 05 học sinh đạt giải HKPĐ cấp tỉnh, 02 học sinh đạt HCĐ HKPĐ toàn quốc.
Để có được kết quả, thành tích trên, đội ngũ cán bộ giáo viên không ngừng cố gắng đổi mới phương pháp dạy học, nghiên cứu khoa học để đáp ứng yêu cầu của chương trình 2018 và sự phát triển của công nghệ số. Hiện nay trường có 78 thạc sĩ, 76 giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, 2 cô giáo được phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú, nhiều thầy cô giáo được tặng bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch UBND tỉnh,… được tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, cấp tỉnh. Công tác chuyển đổi số được áp dụng mạnh mẽ, hầu hết giáo viên nhà trường sử dụng và khai thác tốt thiết bị dạy học hiện đại, khai thác kho dữ liệu để có bài dạy sinh động và hiệu quả.
Xây dựng môi trường thuận lợi để học sinh trải nghiệm, hướng nghiệp và rèn luyện kỹ năng
Xác định hướng nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm của chương trình GDPT cấp THPT, ngay từ đầu các năm học, nhà trường tổ chức tọa đàm tư vấn lựa chọn tổ hợp môn học theo định hướng nghề cho học sinh lớp 10. Từ chương trình tư vấn, học sinh và phụ huynh có thông tin đầy đủ, chính xác để chọn tổ hợp môn học phù hợp năng lực, định hướng nghề, hạn chế tình trạng học lệch khối, chuyển lớp chuyển khối cho người học.
Với chương trình GDPT 2018, hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp được trường tổ chức bài bản, quy mô, đa dạng như cho học sinh tham quan cơ sở sản xuất kinh doanh (Nhà máy gạch Granit Trung Đô, công ty Vận tải xăng dầu, vườn hoa cây cảnh Nghi Ân, Trạn điện Hưng Đông…), tham quan cơ sở đào tạo (Trường Đại học Vinh, trường CĐ nghề Việt Nam - Hàn Quốc…); sân khấu hóa các chủ đề (Trình diễn trang phục tái chế, Trình diễn trang phục nghề nghiệp..), tổ chức ngày hội (hội chợ Xuân 2024, hội thi cắm hoa 2024, hội diễn văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo,…), tổ chức cuộc thi (Rung chuông vàng, Đồ họa..), các chương trình huấn luyện ngắn (Chương trình lái xe an toàn, chương trình cứu nạn cứu hộ, chương trình phòng cháy chữa cháy…). Những hành trình nhiều điểm đến của học sinh (như trải nghiệm khu du lịch sinh thái Thung lũng hoa Phủ Quỳ - Thái Hòa, Nghệ An, Khu du lịch Anh Phát - Thanh Hóa, các điểm đến tại Quảng Trị, Thừa Thiên Huế…) không chỉ có ý nghĩa giáo dục đạo đức mà còn là hoạt động trải nghiệm chủ đề khám phá bản thân, bảo vệ cảnh quan.
Dưới sự quản lý của Đoàn Thanh niên, các đội nhóm, CLB của học sinh hoạt động sôi nổi, hiệu quả như CLB Truyền thông V2Media, CLB tiếng Anh, CLB Ghi ta, CLB Bóng rổ, CLB Cầu lông, CLB Bóng đá, CLB STEM, nhóm nhảy Freaky Crew… Có thể kể đến một vài thành tích của các CLB như CLB bóng rổ đạt Vô địch giải tứ hùng các trường THPT trên thành phố năm 2022 và vô địch giải bóng rổ THPT 30/4 tỉnh Nghệ An năm 2023; Nhóm nhảy Freaky Crew đạt giải nhì liên hoan nhóm nhảy thành phố Vinh năm 2022 và đạt giải nhất tại Hội thi nhảy Flashmob và dân vũ “Khoảnh khắc thanh xuân” do Thành đoàn Vinh tổ chức năm 2024, học sinh đạt giải trong Cuộc thi vẽ tranh hưởng ứng cuộc vận động “Tự hào một dải non sông” năm 2024...
Sau mỗi hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp, học sinh trường THPT Hà Huy Tập được rèn luyện trở thành những con người năng động, sáng tạo, bản lĩnh và tự tin, các em sở hữu nhiều tố chất cần thiết để thích nghi và trưởng thành trong xã hội hiện đại.
Để kiên trì theo đuổi mô mình giáo dục toàn diện cho người học và đạt được kết quả trên, nhà trường tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ, sự quản lý của BGH cũng như các tổ chức đoàn thể trong mọi hoạt động; phát huy tính tự giác, tiên phong tích cực, gương mẫu của cán bộ, giáo viên, nhân viên trên mọi lĩnh vực công tác kết hợp với việc tăng cường kiểm tra, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân kịp thời; xây dựng và giữ gìn tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động; tranh thủ sự ủng hộ, quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo các cấp, các ngành, các lực lượng xã hội về vật chất cũng như tinh thần; đặc biệt nhà trường nhận được sự đồng thuận, quan tâm, phối hợp chặt chẽ từ phụ huynh.
Tất cả những điều đó, đã tạo nên sức mạnh để tập thể cán bộ, giáo viên, học sinh trường THPT Hà Huy Tập giữ vững, phát huy hơn nữa những thành tích tốt đẹp của lịch sử vẻ vang và chuẩn bị sẵn sàng chào mừng kỉ niệm 50 năm thành lập trường (1975-2025).
