Chúng ta quan niệm rằng trung thu là tết của thiếu nhi nhưng không chỉ riêng thiếu nhi mà các bậc phụ huynh, các bạn trẻ thanh thiếu niên đều rất hồ hởi, phấn khởi để chào đón một mùa Tết Trung thu trọn vẹn đầy màu sắc. Và để hòa chung với không khí vui tươi, hào hứng tưng bừng phấn khởi tạo ra là cơ hội cho các bạn trẻ cùng các cháu thiếu nhi được giao lưu, gặp mặt, vui chơi phá cỗ và cùng tham gia những trò chơi dân gian, múa hát sum vầy cùng gia đình...
Ngày ấy trước mấy ngày tối nào cũng thế, trong ngõ nhà tôi trẻ con tụ tập rất là đông để rước đèn và đốt những cái dây tự làm bằng nhân hạt bưởi... Chúng tôi lấy hạt bưởi bóc vỏ lấy nhân rồi đem xâu vào một cái sợi dây thép sau đó đem phơi khô từ 2 - 3 tuần trước để khi đến đêm Trung Thu sẽ đem ra đốt.
Bọn con gái thì khoe nhau những chiếc mũ vương miện tự làm lấy bằng những tờ giấy màu hay giấy bạc của vỏ bao thuốc lá. Lũ con trai thì khoe nhau những chiếc mặt nạ tự vẽ lấy hay những cái đầu sư tử được bố mẹ mua cho ở trên chợ Hàng Mã...
Tối đến chúng tôi thường đi vòng quanh trong ngõ, gõ trống và hát nghêu ngao, tay cầm những cái đèn lồng, đèn ông sao hay đèn cù trong có thắp ngọn nến gọi là đi “rước đèn”, đứa nào không cẩn thận chỉ cần nghiêng một cái là những cái đèn đó cháy như bó đuốc ngay.
Ngày đó chúng tôi thường hay vừa đi “rước đèn” vừa hát bài mà chúng tôi rất yêu thích đó là bài :
“Chiếc đèn ông sao, sao năm cánh tươi màu…”
Rồi cứ như thế cho đến đúng hôm rằm có lẽ là vui nhất, tất cả ai có cái gì đều đem ra cửa bày trên một chiếc mâm để trên cái bàn nhỏ gọi là bày cỗ để ngắm trăng. Những đứa trẻ vui sướng với những trò chơi của mình cho đến khi tối muộn trăng lên là quây quần cùng nhau phá cỗ.
Mâm cỗ Trung thu bao gồm các loại trái cây sẵn có của mùa thu như na, bưởi, chuối, hồng, mía... được bày biện công phu và cắt tỉa khéo léo, dưới ánh sáng trăng của mùa thu lũ trẻ đùa vui nhộn nhịp đã tạo nên khung cảnh một đêm tết Trung thu rất lung linh, huyền ảo.
Người lớn chia quà Trung thu, bánh nướng và bánh dẻo cho trẻ con và cùng nhau hát hò ngắm trăng, kể những câu chuyện cổ tích về chị Hằng chú Cuội thật sôi động và hấp dẫn, còn bọn trẻ con chúng tôi ngồi chăm chú yên lặng để nghe...
Tôi còn nhớ mang máng sự tích chú Cuội trên cung trăng mà ngày xưa người lớn hay kể trong lúc phá cỗ Trung thu cho trẻ con nghe, đó là :
“Ngày xửa, ngày xưa, chú Cuội có một cây đa quý có thể cải tử hoàn sinh. Một hôm Cuội đi vắng, cây đa quý của chú bị bật gốc và bay lên trời. Chú Cuội tiếc quá bèn bám vào rễ cây để kéo lại nhưng không được và bị bay lên cung trăng cùng với cây đa của mình...”.
Cho nên khi nhìn lên mặt trăng người ta có thể thấy rõ hình một cây đa có người ngồi dưới gốc và trẻ em ngày ấy tin rằng đó là hình chú Cuội ngồi gốc cây đa. Bởi thế ngày rằm tháng Tám là ngày trăng sáng nhất và người ta có thể nhìn thấy hình ảnh cây đa, chú Cuội rõ nhất.
Và người kể thường hay kết thúc bằng một câu ca dao :
“... Chú Cuội ngồi gốc cây đa
Để trâu ăn lúa gọi cha ời ời...”
Ngày nay tết Trung thu không còn như ngày xưa nữa, mọi cái tuy rằng đầy đủ hơn nhưng cái không khí đã hoàn toàn khác.
Đường xá đông đúc chật trội, thành phố ồn ã nhiều xe cộ và nhà cao tầng, những trò chơi dân dã cũng mất dần đi và thay vào đó là những thứ trò chơi điện tử hiện đại.
Cứ nhớ đến Trung thu ngày ấy bao kỷ niệm tuổi thơ như chợt ùa về, đâu đó vẫn đầy ắp những cảm xúc thật khó quên!
