Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, ngày 9/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về báo cáo Công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật.
Theo các Đại biểu Quốc hội, tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo dưới mọi hình thức đã và đang diễn biến phức tạp, cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý để đấu tranh, phòng, chống.
Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai khẳng định, năm 2025, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các bộ ngành, địa phương, công tác phòng chống tội phạm đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Công tác chỉ đạo, điều hành và triển khai quyết liệt kịp thời. Chính phủ, Bộ Công an và các ngành địa phương đã chủ động nhận diện tình hình, đề ra các biện pháp phù hợp, nhiều loại tội phạm nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng tiếp tục được kiềm chế. Tổng số vụ phạm tội về trật tự xã hội đã giảm 12,18% so với cùng kỳ. Nhiều chuyên án lớn về ma túy, tín dụng đen, buôn lậu, tham nhũng, kinh tế, chức vụ được triệt phá.
Các cơ quan chức năng đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh chuyển đổi số, kết nối cơ sở dữ liệu dân cư, góp phần phát hiện từ sớm, từ xa, xử lý nhanh hành vi phạm tội. Tỉ lệ điều tra, khám phá án hình sự đạt mức rất cao 81,32%, vượt chỉ tiêu của Quốc hội giao. Công tác tuyên truyền pháp luật và phòng ngừa xã hội được triển khai đồng bộ; phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, các mô hình tự quản tiếp tục được phát huy hiệu quả.
Theo đại biểu những kết quả trên thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm, sự hy sinh thầm lặng của lực lượng thực thi pháp luật và sự đồng lòng ủng hộ của Nhân dân.
Bên cạnh kết quả đạt được, đại biểu cho rằng, còn một số nhóm vấn đề quan ngại và quan tâm đặc biệt. Đó là tội phạm trên không gian mạng và tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn biến hết sức phức tạp, hình thức ngày càng tinh vi, lừa đảo đầu tư trực tuyến, chiếm đoạt tài sản ngân hàng, giả mạo cơ quan nhà nước, thiệt hại kinh tế ngày càng lớn. Tội phạm liên quan đến thanh thiếu niên gia tăng, xu hướng tội phạm hóa trong giới trẻ, trở thành vấn đề xã hội đáng báo động.
Các vụ việc bạo lực học đường, cố ý gây thương tích, đặc biệt là tình trạng bị lôi kéo tham gia đường dây lừa đảo, đánh bạc qua mạng. Tội phạm ma túy, tín dụng đen, tội phạm có tổ chức chưa được đẩy lùi, hoạt động ngày càng tinh vi, lợi dụng mạng xã hội để tổ chức mua bán. Đặc biệt số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy đã tăng đến 28,34%, cho thấy tình hình kiểm soát ma túy còn nhiều thách thức.
Để đáp ứng yêu cầu tình hình mới, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh kiến nghị hoàn thiện thể chế pháp luật về công nghệ cao; hoàn thiện pháp luật về an ninh mạng, dữ liệu cá nhân, tài sản ảo, tiền ảo, sớm ban hành các quy định đồng bộ, rõ ràng, nhằm phòng ngừa và xử lý tội phạm công nghệ cao, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong dẫn độ, thu hồi tài sản, điều tra xuyên biên giới.
Cùng với đó, xây dựng lực lượng chuyên trách mạnh về nghiệp vụ và công nghệ, tăng cường đầu tư trang thiết bị hiện đại, hình thành các trung tâm phân tích dữ liệu lớn phục vụ điều tra nâng cao năng lực an ninh mạng; đào tạo nhân lực về trí tuệ nhân tạo AI. Chuẩn hóa các quy trình xác thực tài khoản ngân hàng, thuê bao di động kiên quyết hạn chế tình trạng mua bán sim ẩn danh, kiểm soát dòng tiền phục vụ lừa đảo, đánh bạc trực tuyến, hoàn thiện cơ chế truy vết dòng tiền, chặn giao dịch bất thường. Tăng cường giáo dục pháp luật trong nhà trường, xử lý mạnh tay các nội dung bạo lực độc hại trên mạng xã hội, nâng cao trách nhiệm gia đình, nhà trường, xã hội trong quản lý, định hướng thanh thiếu niên kiểm soát game online. Hoàn thiện cơ chế nâng cao hiệu quả giải quyết tin báo tố giác tội phạm, bảo đảm xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu cơ quan tiến hành tố tụng; Đồng thời, tăng cường cơ chế tiếp nhận thông tin tội phạm qua nền tảng số và bảo vệ người tố giác.
Đại biểu Nguyễn Hữu Thông, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cho rằng, để Nhân dân an tâm an toàn khi thực hiện các giao dịch trên môi trường số, thực hiện công dân số và không bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, cần giải quyết các vấn đề sau đây:
- Chính phủ cần hoàn thiện pháp luật về phòng chống tội phạm công nghệ cao, bảo vệ dữ liệu cá nhân, quản lý nền tảng số và trung gian thanh toán;
- Tăng cường đầu tư nguồn lực trang thiết bị đào tạo chuyên sâu cho lực lượng chuyên trách;
- Đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế trong việc truy vết, thu hồi tài sản xuyên bi giới;
- Nâng cao hiệu quả tuyên truyền trang bị kỹ năng phòng chống lừa đảo cho người dân và siết chặt quản lý sim rác, tài khoản ngân hàng không chính chủ; thanh tra các nền tảng có nguy cơ cao phát sinh lừa đảo.
