“ Thảo Am An Dưỡng” nơi yên nghỉ của thái giám triều Nguyễn

10:14 16/07/2024

Lường trước được số phận cô quạnh của mình lúc xế chiều nên một số thái giám đã nhiều lần quyên tiền tu bổ, kiến thiết lại chùa nhằm có chỗ náu thân khi về già buộc phải rời cung cấm.

Nhiều du khách đến thăm Huế, thăm đất thần kinh, lăng tẩm nhưng không nhiều người biết đến cung sử của những thái giám vốn là lớp người góp phần quan trọng trong việc cai quản dưới thời các triều đại. Những gì còn lại đối với những thái giám chỉ là chút ngậm ngùi, thương xót cho những kiếp người sống cô độc, chết trong hoang lạnh

Tổ đình Từ Hiếu từ lâu đã trở thành một biểu tượng của lòng hiếu thảo trong lòng người dân Việt với tên gọi nguyên sơ Am An Dưỡng do hòa thượng Tánh Thiên - Nhất Định lập nên vào năm 1843

Theo ghi chép, vào 1893 - đời Vua Thành Thái thứ năm, chùa Từ Hiếu được hoà thượng Cương Kỷ cho trùng tu lớn. Nhiều thái giám tổ chức quyên tiền đóng góp, đồng thời gửi gắm nguyện vọng sau khi chết sẽ được chôn cất tại đây để nương nhờ cửa Phật. Và họ đã được thoả nguyện

Một số thái giám triều Nguyễn có đóng góp tiền để xây cất và trùng tu chùa sau khi chết được chôn tại một nghĩa trang nằm bên phải chùa. Từ đó, chùa Từ Hiếu còn có tên gọi khác là chùa Thái giám

Nghĩa trang thái giám là một khu mộ hình chữ nhật với diện tích gần 1.000m2, có chiều dài 26,03m và rộng 19,05m, được bao quanh bởi bốn bức tường dày 0,79m; cao 1,78m, ở giữa có tấm bia khắc ghi công lao đóng góp của các thái giám

Các ngôi mộ có 3 dãy, hàng thứ nhất mộ to, hàng thứ ba mộ nhỏ hơn hàng thứ hai, các dãy mộ có kích thước và chiều cao khác nhau bởi được sắp xếp theo chức vụ của quan thái giám xưa

Số mộ đếm được là 25 ngôi, có 2 ngôi mộ gió (không có thi hài bên trong). Trong đó, 21 ngôi còn nguyên vẹn, có bia khắc tên tuổi, quê quán, pháp danh, chức vụ và ngày mất. Rõ ràng nhất là bia số 22 (ở dãy trong cùng) có khắc: Hoàng triều Cung giám viện, quảng vụ Nguyễn Hầu, người ở thôn Nhi, xã Hoàng Công, tổng Hoàng Công, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Nội; mất ngày 15 tháng giêng năm Khải Định thứ V (1920). Nhiều bia mộ khác vẫn còn đọc rõ chữ

Đặc biệt, tại nghĩa trang có một tấm bia ký sắc nằm ở phía mặt tiền. Bia chỉ cao quá 1m, rộng hơn 0,5m nhưng nội dung khiến người đọc không khỏi xót xa: “Nhân nghĩ rằng nếu không lo kể về sau, khi còn sống thì nương nhờ chốn Phật, mà khi chúng ta chết thì biết nương tựa vào đâu? Nhận thấy ở góc thành phía tây nam có một đám đất, lấy gạch xây thành để về sau làm nơi chôn mộ. Ở đó làm một cái am lợp ngói để hằng năm thờ cúng, gần nơi cửa Phật mới là nơi thừa tự lâu dài và ngày thường cùng bằng hữu nếu ai ốm đau có chỗ ra vào dưỡng bệnh, khi nằm xuống có chỗ tống táng”

Cổng chính giữa có đặt một tấm bia đá được dựng từ năm 1901 do Cao Xuân Dục soạn, ghi lại những tâm sự của thái giám triều Nguyễn: “Trong khi sống, chúng tôi tìm thấy ở đây sự yên lặng, khi đau ốm chúng tôi đến lánh mình và sau khi chết được an táng cùng nhau. Sống hay chết, ở đây chúng tôi đều được yên tĩnh”

Một thời vàng son đã khép lại, mỗi khi nhắc đến Huế, nhiều người vẫn còn nhớ khá rõ những giai thoại về các vị vua chúa, quan lại triều Nguyễn. Thế nhưng, nhắc đến thân phận thái giám lại rất ít ai để ý đến

Theo tục lệ, hằng năm cứ đến rằm tháng 11 âm lịch, chùa Từ Hiếu lại tổ chức ngày giỗ chung để tưởng nhớ những người đã mất, trong đó có thái giám triều Nguyễn. Còn những ngày bình thường, khu mộ địa chìm trong lặng lẽ, vắng bóng người qua lại. Mặc dù nằm trong khuôn viên chùa Từ Hiếu, nhưng khách thập phương đa số quan tâm đến cúng bái, hành hương, ít ai để ý đến những ngôi mộ này. Nếu không có các sư chùa, phật tử quét dọn và hương khói thì chắc có lẽ nơi an nghỉ của các vị cũng đã hoá rêu phong theo dòng chảy của thời gian

Võ Việt

Kinh đô Huế Tổ đình từ hiếu Thảo am an dưỡng Khu vực Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế

Tạp chí điện tử Nhân lực Nhân tài Việt

Bình luận

Cùng chủ đề

Media

Bầu cử Tổng thống Mỹ gay cấn đến phút chót

Chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2024 bước vào giai đoạn nước rút với ứng viên là đương...

Media

Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Hành trình những hạt giống đỏ”

Chương trình nghệ thuật gồm 4 chương là những tiết mục ca múa nhạc kể lại những hồi ức của...

Media

Choáng váng với lời tri ngày tận thế năm 2025 của Vanga

Baba Vanga, nhà tiên tri mù người Bulgaria, được cho là đã dự báo chính xác nhiều sự kiện lớn...

Media

Thế giới sẽ ra sao nếu loài người biến mất?

Nếu nhân loại biến mất chỉ sau một đêm, điều gì sẽ xảy ra với Trái đất? Cảnh tượng khủng...

Media

Hiện tượng ngàn năm có một: Bầu trời tháng10 đón sao Bắc Đẩu thứ 8!

Bạn đã bao giờ thấy một ngôi sao mới sinh ra giữa bầu trời đêm chưa? Tháng 10 này, hãy...

Media

Trí tuệ nhân tạo AlphaFold giành giải Nobel Hóa học 2024

Giải Nobel Hóa học 2024 đã vinh danh ba nhà khoa học David Baker, Demis Hassabis và John Jumper vì...

Mới cập nhật

Thái Nguyên, Nam Định kiện toàn cán bộ mới

Cơ quan chức năng triển khai các quyết định điều động và bổ nhiệm loạt nhân sự chủ chốt mới tại các tỉnh Thái Nguyên, Nam Định.

2 giờ trước Nhân lực

Bổ nhiệm cán bộ tại Sơn La, Lạng Sơn

Các tỉnh Sơn La, Lạng Sơn công bố các quyết định kiện toàn loạt cán bộ, nhân sự mới.

3 giờ trước Nhân lực

Ngân hàng Quân đội kỷ niệm 30 năm thành lập và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất

Ngày 04/11, tại Hà Nội, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm ngày thành lập (04/11/1994 - 04/11/2024) và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất do Đảng, Nhà nước trao tặng.

4 giờ trước Doanh nghiệp nhân lực

Ông Nguyễn Đình Việt giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Sơn La

Ông Nguyễn Đình Việt, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khóa XV được điều động, chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và giữ chức vụ Phó Bí thư Tỉnh ủy Sơn La nhiệm kỳ 2020-2025.

5 giờ trước Nhân lực

Danh y Nguyễn Thúc Tài: Hàn lâm viện thị độc thế kỷ XIX

Nổi tiếng vào khoảng thế kỷ XIX, danh y Nguyễn Thúc Tài (hay còn gọi là thày làng Tài) được ghi nhận như một nhân vật có công khai mở cho một nghề mới (nghề làm thuốc cứu người). Cụ còn được vua phong Hàn lâm viện thị độc (từng chữa bệnh cho nhà vua).

7 giờ trước Hiền tài