“ Thảo Am An Dưỡng” nơi yên nghỉ của thái giám triều Nguyễn

10:14 16/07/2024

Lường trước được số phận cô quạnh của mình lúc xế chiều nên một số thái giám đã nhiều lần quyên tiền tu bổ, kiến thiết lại chùa nhằm có chỗ náu thân khi về già buộc phải rời cung cấm.

Nhiều du khách đến thăm Huế, thăm đất thần kinh, lăng tẩm nhưng không nhiều người biết đến cung sử của những thái giám vốn là lớp người góp phần quan trọng trong việc cai quản dưới thời các triều đại. Những gì còn lại đối với những thái giám chỉ là chút ngậm ngùi, thương xót cho những kiếp người sống cô độc, chết trong hoang lạnh

Tổ đình Từ Hiếu từ lâu đã trở thành một biểu tượng của lòng hiếu thảo trong lòng người dân Việt với tên gọi nguyên sơ Am An Dưỡng do hòa thượng Tánh Thiên - Nhất Định lập nên vào năm 1843

Theo ghi chép, vào 1893 - đời Vua Thành Thái thứ năm, chùa Từ Hiếu được hoà thượng Cương Kỷ cho trùng tu lớn. Nhiều thái giám tổ chức quyên tiền đóng góp, đồng thời gửi gắm nguyện vọng sau khi chết sẽ được chôn cất tại đây để nương nhờ cửa Phật. Và họ đã được thoả nguyện

Một số thái giám triều Nguyễn có đóng góp tiền để xây cất và trùng tu chùa sau khi chết được chôn tại một nghĩa trang nằm bên phải chùa. Từ đó, chùa Từ Hiếu còn có tên gọi khác là chùa Thái giám

Nghĩa trang thái giám là một khu mộ hình chữ nhật với diện tích gần 1.000m2, có chiều dài 26,03m và rộng 19,05m, được bao quanh bởi bốn bức tường dày 0,79m; cao 1,78m, ở giữa có tấm bia khắc ghi công lao đóng góp của các thái giám

Các ngôi mộ có 3 dãy, hàng thứ nhất mộ to, hàng thứ ba mộ nhỏ hơn hàng thứ hai, các dãy mộ có kích thước và chiều cao khác nhau bởi được sắp xếp theo chức vụ của quan thái giám xưa

Số mộ đếm được là 25 ngôi, có 2 ngôi mộ gió (không có thi hài bên trong). Trong đó, 21 ngôi còn nguyên vẹn, có bia khắc tên tuổi, quê quán, pháp danh, chức vụ và ngày mất. Rõ ràng nhất là bia số 22 (ở dãy trong cùng) có khắc: Hoàng triều Cung giám viện, quảng vụ Nguyễn Hầu, người ở thôn Nhi, xã Hoàng Công, tổng Hoàng Công, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Nội; mất ngày 15 tháng giêng năm Khải Định thứ V (1920). Nhiều bia mộ khác vẫn còn đọc rõ chữ

Đặc biệt, tại nghĩa trang có một tấm bia ký sắc nằm ở phía mặt tiền. Bia chỉ cao quá 1m, rộng hơn 0,5m nhưng nội dung khiến người đọc không khỏi xót xa: “Nhân nghĩ rằng nếu không lo kể về sau, khi còn sống thì nương nhờ chốn Phật, mà khi chúng ta chết thì biết nương tựa vào đâu? Nhận thấy ở góc thành phía tây nam có một đám đất, lấy gạch xây thành để về sau làm nơi chôn mộ. Ở đó làm một cái am lợp ngói để hằng năm thờ cúng, gần nơi cửa Phật mới là nơi thừa tự lâu dài và ngày thường cùng bằng hữu nếu ai ốm đau có chỗ ra vào dưỡng bệnh, khi nằm xuống có chỗ tống táng”

Cổng chính giữa có đặt một tấm bia đá được dựng từ năm 1901 do Cao Xuân Dục soạn, ghi lại những tâm sự của thái giám triều Nguyễn: “Trong khi sống, chúng tôi tìm thấy ở đây sự yên lặng, khi đau ốm chúng tôi đến lánh mình và sau khi chết được an táng cùng nhau. Sống hay chết, ở đây chúng tôi đều được yên tĩnh”

Một thời vàng son đã khép lại, mỗi khi nhắc đến Huế, nhiều người vẫn còn nhớ khá rõ những giai thoại về các vị vua chúa, quan lại triều Nguyễn. Thế nhưng, nhắc đến thân phận thái giám lại rất ít ai để ý đến

Theo tục lệ, hằng năm cứ đến rằm tháng 11 âm lịch, chùa Từ Hiếu lại tổ chức ngày giỗ chung để tưởng nhớ những người đã mất, trong đó có thái giám triều Nguyễn. Còn những ngày bình thường, khu mộ địa chìm trong lặng lẽ, vắng bóng người qua lại. Mặc dù nằm trong khuôn viên chùa Từ Hiếu, nhưng khách thập phương đa số quan tâm đến cúng bái, hành hương, ít ai để ý đến những ngôi mộ này. Nếu không có các sư chùa, phật tử quét dọn và hương khói thì chắc có lẽ nơi an nghỉ của các vị cũng đã hoá rêu phong theo dòng chảy của thời gian

Võ Việt

Kinh đô Huế Tổ đình từ hiếu Thảo am an dưỡng Khu vực Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế

Tạp chí điện tử Nhân lực Nhân tài Việt

Bình luận

Cùng chủ đề

Media

Không phải Xuân Bắc, Tự Long, 5 nghệ sĩ hài nào được săn đón nhất 2024?

Một, NSƯT Thái Sơn. Anh sinh năm 1983, quê ở Hưng Yên, xuất thân là sinh viên khoa Chèo, Trường...

Media

Nhan sắc tựa nữ thần, học vấn cực đỉnh mỹ nhân gen Z Cao Minh Hy

Cao Minh Hy là cái tên được nhắc đến nhiều nhất những ngày vừa qua khi chính thức ghi tên...

Media

Phim Việt thắng giải quốc tế mà về nước chả ai xem, doanh thu ‘xấu hổ’

Từng thắng giải “Phim đầu tay xuất sắc nhất” tại LHP Berlin 2024, thế nhưng bộ phim “Culi không bao...

Media

Cầu thủ Thái đắt giá nhất ASEAN Cup 2024, VN ở đâu trong top 10?

Mới đây, trang dữ liệu bóng đá Transfermarkt đã công bố danh sách top 10 cầu thủ giá trị nhất...

Media

Hoa hậu, nam thần đóng phim Tết 2025 của Trấn Thành

“Thừa thắng xông lên”, sau thành công của bộ phim điện ảnh Mai, Nhà Bà Nữ hay Bố Già, đạo...

Media

Lê Bống tài năng thế nào mà liên tục được đóng chính phim Việt giờ vàng?

Lê Bống, tên thật là Lê Xuân Anh, sinh năm 1995 tại Hà Nội. Cô từng là hot girl, mẫu...

Mới cập nhật

Miss Charm 2024: Việt Nam cử đại diện 'hoàn hảo nhất' đi chinh chiến

Sở hữu nhan sắc xinh đẹp, học vấn “khủng” cùng khả năng giao tiếp tiếng Anh đỉnh chóp, Nguyễn Thị Quỳnh Nga được khán giả ca ngợi là đại diện Việt Nam hoàn hảo nhất từ trước đến giờ tại cuộc thi Miss Charm.

12 giờ trước Điều cần biết

Vững vàng trên vùng trời Tây Nam của Tổ quốc

Là đơn vị thực hiện huấn luyện chuyên sâu, sẵn sàng chiến đấu, bay tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn… những năm qua Trung đoàn 917 (Sư đoàn Không quân 370, Quân chủng Phòng không – Không quân) luôn hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên các mặt công tác.

14 giờ trước Thông tin

Cuộc đua phim trăm tỷ ở Việt Nam 2024: Ngôi vua có đổi chủ?

Top 5 bộ phim điện ảnh Việt dưới đây có doanh thu cao nhất phòng vé trong năm 2024.

14 giờ trước Điều cần biết

Nguyễn Xuân Son: Niềm hy vọng mới của bóng đá Việt Nam

Nguyễn Xuân Son, tiền đạo nhập tịch, vừa có màn ra mắt đội tuyển Việt Nam không thể ấn tượng hơn với 2 bàn thắng và 2 kiến tạo, giúp đội nhà giành chiến thắng đậm 5-0 trước Myanmar.

15 giờ trước Thông tin

Hành trình Quỳnh Nga chinh phục ngôi vị Á hậu 2 tại Miss Charm 2024

Tối 21/12/2024, tại đêm chung kết Miss Charm diễn ra ở TP.HCM, đại diện Việt Nam - Nguyễn Thị Quỳnh Nga - đã xuất sắc giành ngôi vị Á hậu 2. Đây là một hành trình đầy nỗ lực và cảm xúc, đánh dấu bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của cô gái tài năng này.

15 giờ trước Thông tin

Những đặc trưng cơ bản trong phương thức tiến hành chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc (Phần 4)

Khi địa phương xảy ra bạo loạn chính trị, bạo loạn vũ trang, cấp uỷ và chính quyền phải phát huy sức mạnh tổng hợp, huy động lực lượng tại chỗ, áp dụng các biện pháp tổng hợp xử lý kịp thời, giải quyết từ cơ sở, không để lây lan, kéo dài, không để xảy ra hậu quả nghiêm trọng.

15 giờ trước Phản biện