“ Thảo Am An Dưỡng” nơi yên nghỉ của thái giám triều Nguyễn

10:14 16/07/2024

Lường trước được số phận cô quạnh của mình lúc xế chiều nên một số thái giám đã nhiều lần quyên tiền tu bổ, kiến thiết lại chùa nhằm có chỗ náu thân khi về già buộc phải rời cung cấm.

Nhiều du khách đến thăm Huế, thăm đất thần kinh, lăng tẩm nhưng không nhiều người biết đến cung sử của những thái giám vốn là lớp người góp phần quan trọng trong việc cai quản dưới thời các triều đại. Những gì còn lại đối với những thái giám chỉ là chút ngậm ngùi, thương xót cho những kiếp người sống cô độc, chết trong hoang lạnh

Tổ đình Từ Hiếu từ lâu đã trở thành một biểu tượng của lòng hiếu thảo trong lòng người dân Việt với tên gọi nguyên sơ Am An Dưỡng do hòa thượng Tánh Thiên - Nhất Định lập nên vào năm 1843

Theo ghi chép, vào 1893 - đời Vua Thành Thái thứ năm, chùa Từ Hiếu được hoà thượng Cương Kỷ cho trùng tu lớn. Nhiều thái giám tổ chức quyên tiền đóng góp, đồng thời gửi gắm nguyện vọng sau khi chết sẽ được chôn cất tại đây để nương nhờ cửa Phật. Và họ đã được thoả nguyện

Một số thái giám triều Nguyễn có đóng góp tiền để xây cất và trùng tu chùa sau khi chết được chôn tại một nghĩa trang nằm bên phải chùa. Từ đó, chùa Từ Hiếu còn có tên gọi khác là chùa Thái giám

Nghĩa trang thái giám là một khu mộ hình chữ nhật với diện tích gần 1.000m2, có chiều dài 26,03m và rộng 19,05m, được bao quanh bởi bốn bức tường dày 0,79m; cao 1,78m, ở giữa có tấm bia khắc ghi công lao đóng góp của các thái giám

Các ngôi mộ có 3 dãy, hàng thứ nhất mộ to, hàng thứ ba mộ nhỏ hơn hàng thứ hai, các dãy mộ có kích thước và chiều cao khác nhau bởi được sắp xếp theo chức vụ của quan thái giám xưa

Số mộ đếm được là 25 ngôi, có 2 ngôi mộ gió (không có thi hài bên trong). Trong đó, 21 ngôi còn nguyên vẹn, có bia khắc tên tuổi, quê quán, pháp danh, chức vụ và ngày mất. Rõ ràng nhất là bia số 22 (ở dãy trong cùng) có khắc: Hoàng triều Cung giám viện, quảng vụ Nguyễn Hầu, người ở thôn Nhi, xã Hoàng Công, tổng Hoàng Công, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Nội; mất ngày 15 tháng giêng năm Khải Định thứ V (1920). Nhiều bia mộ khác vẫn còn đọc rõ chữ

Đặc biệt, tại nghĩa trang có một tấm bia ký sắc nằm ở phía mặt tiền. Bia chỉ cao quá 1m, rộng hơn 0,5m nhưng nội dung khiến người đọc không khỏi xót xa: “Nhân nghĩ rằng nếu không lo kể về sau, khi còn sống thì nương nhờ chốn Phật, mà khi chúng ta chết thì biết nương tựa vào đâu? Nhận thấy ở góc thành phía tây nam có một đám đất, lấy gạch xây thành để về sau làm nơi chôn mộ. Ở đó làm một cái am lợp ngói để hằng năm thờ cúng, gần nơi cửa Phật mới là nơi thừa tự lâu dài và ngày thường cùng bằng hữu nếu ai ốm đau có chỗ ra vào dưỡng bệnh, khi nằm xuống có chỗ tống táng”

Cổng chính giữa có đặt một tấm bia đá được dựng từ năm 1901 do Cao Xuân Dục soạn, ghi lại những tâm sự của thái giám triều Nguyễn: “Trong khi sống, chúng tôi tìm thấy ở đây sự yên lặng, khi đau ốm chúng tôi đến lánh mình và sau khi chết được an táng cùng nhau. Sống hay chết, ở đây chúng tôi đều được yên tĩnh”

Một thời vàng son đã khép lại, mỗi khi nhắc đến Huế, nhiều người vẫn còn nhớ khá rõ những giai thoại về các vị vua chúa, quan lại triều Nguyễn. Thế nhưng, nhắc đến thân phận thái giám lại rất ít ai để ý đến

Theo tục lệ, hằng năm cứ đến rằm tháng 11 âm lịch, chùa Từ Hiếu lại tổ chức ngày giỗ chung để tưởng nhớ những người đã mất, trong đó có thái giám triều Nguyễn. Còn những ngày bình thường, khu mộ địa chìm trong lặng lẽ, vắng bóng người qua lại. Mặc dù nằm trong khuôn viên chùa Từ Hiếu, nhưng khách thập phương đa số quan tâm đến cúng bái, hành hương, ít ai để ý đến những ngôi mộ này. Nếu không có các sư chùa, phật tử quét dọn và hương khói thì chắc có lẽ nơi an nghỉ của các vị cũng đã hoá rêu phong theo dòng chảy của thời gian

Võ Việt

Kinh đô Huế Tổ đình từ hiếu Thảo am an dưỡng Khu vực Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế

Tạp chí điện tử Nhân lực Nhân tài Việt

Bình luận

Cùng chủ đề

Media

Suối Thầu - miền cổ tích đã được gọi tên

Không nổi tiếng như cao nguyên đá Đồng Văn, Mèo Vạc, Mã Pí Lèng hay sông Nho Quế, thảo nguyên...

Media

Hoa của lính đảo

Trên huyện đảo Trường Sa, tùy theo điều kiện thổ nhưỡng, hệ sinh thái cây xanh trên mỗi đảo cũng...

Media

Nhờ ‘Anh trai chông gai’, Yeah1 gấp 3 doanh thu, ‘khủng’ nhất kể từ 2020

345 tỷ là doanh thu của CTCP Tập đoàn Yeah1 trong quý 3 (từ tháng 7 đến tháng 9) vừa...

Media

Minh Hằng bị chê ở show “Chị đẹp”, tự nhận ‘tôi có IQ không cao’

Thái độ, thiếu thân thiết, không hoà đồng là những cụm từ người ta nhắc về “bé Heo" Minh Hằng...

Media

12 Phi hành gia từng bước đi trên Mặt trăng: Ai là người cuối cùng?

Dù đưa người lên Mặt trăng là một hành trình tốn kém và đầy rủi ro, chương trình Apollo của...

Media

Giải mã trend Chủ tịch ‘nhảy múa’: Chỉ là giải trí hay chiêu trò marketing?

Nếu như cách đây hơn 1 năm, chủ tịch ACB Trần Hùng Huy gây sốt với màn biểu diễn ca...

Mới cập nhật

Hội nghị ngành Công Thương 15 tỉnh, thành phố khu vực miền Trung Tây Nguyên lần thứ X, năm 2024

“Sở Công Thương các tỉnh khu vực miền Trung và Tây nguyên tiếp tục gắn kết, chia sẻ thông tin, tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác để cùng nhau phát triển, đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của khu vực và cả nước”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long khẳng định.

2 giờ trước Thông tin

Bà Tôn Ngọc Hạnh giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước

Bộ Chính trị về việc điều động, chỉ định bà Tôn Ngọc Hạnh, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Phước khóa XI, nhiệm kỳ 2020-2025.

2 giờ trước Nhân lực

Bổ nhiệm nhân sự tại Bình Dương, Đắk Nông

Các tỉnh Bình Dương, Đắk Nông triển khai đồng loạt các quyết định kiện toàn nhân sự chủ chốt mới.

2 giờ trước Nhân lực

Thanh tra Chính phủ, Tổng cục Hải quan bổ nhiệm cán bộ mới

Cơ quan chức năng công bố các quyết định bổ nhiệm nhân sự chủ chốt mới tại Thanh tra Chính phủ, Tổng cục Hải quan.

3 giờ trước Nhân lực

Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh Nghệ An kỷ niệm 30 năm thành lập

30 năm qua, Quỹ Bảo trợ Nghệ An đã huy động được 240 tỷ đồng gồm tiền, hiện vật; Tổ chức hỗ trợ hơn 72 nghìn lượt trẻ. Hơn 530 ngôi nhà tình thương được xây dựng; hàng nghìn lượt trẻ em khuyết tật, bị tai nạn, bệnh hiểm nghèo đã được đơn vị hỗ trợ đột xuất với số tiền lên tới hàng chục tỷ đồng…cùng rất nhiều thành tích nổi bật khác.

3 giờ trước Thông tin