Những ngày qua, dư luận trong toàn quốc rúng động trước việc Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C01) đã ban hành Quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Tập đoàn FLC, các cá nhân thuộc Công ty CP Tập đoàn FLC, Công ty CP Chứng khoán BOS và các công ty liên quan về hành vi "Thao túng thị trường chứng khoán", "Che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán" xảy ra ngày 10/01/2022, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà đầu tư, ảnh hưởng đến hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Đối với sự kiện này, theo chúng tôi để chứng minh được những hành vi của ông Quyết có cấu thành tội phạm hay không thì chúng ta cần phải đợi kết luận điều tra của cơ quan Công an. Bởi, giờ mới đang ở giai đoạn khởi tố. Song qua những dấu hiệu ban đầu có thể thấy rõ ông Quyết đã có hành vi thao túng hoạt động của thị trường chứng khoán. Đến thời điểm này, theo chúng tôi cơ quan chức năng chắc chắn đã thu thập được những bằng chứng, tài liệu ban đầu.
Từ trường hợp này cho thấy, cơ quan chức năng đã cương quyết điều tra xử lý, điều này thể hiện sự nghiêm minh của luật pháp, không có vùng cấm trong việc xử lý sai phạm. Phải nói điều đó vì, tất cả chúng ta đều biết ông Quyết là Chủ tịch Hội đồng quản trị của một tập đoàn lớn, một tập đoàn đó có rất nhiều lao động. Việc khởi tố cá nhân ông Quyết sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của cả tập đoàn, ảnh hưởng đến công việc của hàng nghìn lao động.
Bày tỏ quan điểm của mình, Luật sư Nguyễn Thanh Hà cho rằng: sau sự việc khởi tố ông Quyết sẽ có những tác động nhất định với những tổ chức, cá nhân khác đang hoạt động trên thị trường chứng khoán. Họ có thể nhìn vụ việc này và rút ra bài học đừng vì sự thiếu hiểu biết hoặc cố tình lợi dụng những kẻ hở của pháp luật để chi phối thị trường nhằm hưởng lợi cho bản thân. Bởi nếu thực hiện hành vi đó, sẽ bị các cơ quan chức năng xử lý ngay.
Đưa ra nhận định về việc, liệu sau sự kiện ông Quyết bị khởi tố trên thị trường chứng khoán sẽ không còn những tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi theo túng, Luật sư Hà cho rằng trong thời gian tới chắc chắn sẽ không xảy ra, nhưng trong tương lai thì chúng ta không thể khẳng định không xảy ra, vì cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán thì những thủ đoạn lách luật để hưởng lợi tất yếu sẽ nảy sinh. Sự việc của ông Quyết chỉ mang tính chất răn đe, hạn chế những thủ đoạn chứ không thể xử lý triệt để được.
Quay lại với tội phạm liên quan đến thao túng thị trường chứng khoán, có thể nói đây là một loại tội phạm mới xuất hiện ở Việt Nam, trước đây chưa được quy định trong Bộ luật Hình sự, nhưng hiện nay đã được quy định trong bộ luật này.
Nhưng, có một thực tế rất dễ nhận thấy rằng, từ khi tội thao túng chứng khoán được quy định trong Bộ luật Hình sự, việc khởi tố điều tra trên thực tế là rất ít. Điển hình như vụ việc xảy ra vào năm 2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) xử phạt đối với hành vi thao túng giá cổ phiếu FTM của CTCP Đầu tư và Phát triển Đức Quân. Theo đó, ông Lê Mạnh Thường và bà Phạm Thị Phương đã có hành vi sử dụng 50 tài khoản để giao dịch nhằm mục đích tạo cung cầu giả tạo, thao túng cổ phiếu FTM của Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Đức Quân. Trước hành vi trên, UBCKNN ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Lê Mạnh Thường và bà Phạm Thị Phương, mỗi cá nhân trên bị phạt tiền 600 triệu đồng, tổng giá trị phạt là 1,2 tỉ đồng.
