Tổ dân phố tự quản toàn diện là tổ chức quần chúng do Chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn quyết định thành lập ở địa bàn dân cư thuộc ấp, khóm nhằm phát huy vai trò tích cực của quần chúng nhân dân.
Hoạt động của dân phố tự quản toàn diện là hoạt động tự giác của các hộ gia đình trong tổ nhằm tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải về an ninh, trật tự và xây dựng gia đình đoàn kết, văn hóa. Các hộ gia đình trong tổ cùng nhau tham gia phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, góp phần vào việc xây dựng khu dân cư an toàn về an ninh, trật tự.
Phường Quyết Tiến, TP Lai Châu, tỉnh Lai Châu có diện tích 342,41 ha, có 8 tổ dân phố, 1.700 hộ với 5.016 nhân khẩu, gồm 19 dân tộc cùng sinh sống. Phường Quyết Tiến xây dựng mô hình này nhằm tập hợp, đoàn kết, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo sự đồng thuận và sức mạnh tổng hợp toàn dân thi đua thực hiện thắng lợi các mục tiêu bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Để triển khai mô hình “Tổ dân phố tự quản toàn diện” hiệu quả, công an phường Quyết Tiến đã sắp xếp, bố trí lực lượng hợp lý. Cụ thể, phường có 8 tổ dân phố, mỗi đội tự quản trong các tổ dân phố gồm 3 người trong đội bảo vệ dân phố, từ 10 đến 12 người trong lực lượng dân phòng. Tất cả tổ tự quản đều hoạt động dưới sự chỉ đạo, giám sát của công an phường.
Ngoài ra, tổ dân phố nào có tình hình an ninh phức tạp sẽ có lực lượng công an nằm vùng, theo dõi. Tại Tổ dân phố số 1,2,3 có nhiều người nghiện ma túy, thường xuyên tụ tập sử dụng chất gây nghiện. Để “dẹp” tình trạng này, Tổ dân phố tự quản đã tăng cường vận động người nghiện trong cộng đồng đi cai nghiện, xử lý nghiêm đối tượng sử dụng ma túy trái phép.
Đại úy Lương Tiến Hoàng, Trưởng Công an phường Quyết Tiến cho biết: "Trong năm nay, chúng tôi đã ưu tiên cho lực lượng cảnh sát khu vực thường xuyên nằm vùng dưới địa bàn để thu thập thông tin, trao đổi các vấn đề an ninh trật tự với tổ trưởng tổ dân phố và lực lượng bảo vệ dân phố để tạo nên sự gắn kết và gần gũi. Qua xây dựng mô hình tự quản này cũng đã tạo nên sự chuyển biến rõ rệt, bà con đã trao đổi nhanh các vấn đề an ninh trật tự với công an phường".
Để các tổ tự quản phát huy tốt vai trò, hoạt động có hiệu quả cần có sự chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền và đặc biệt là sự đồng thuận của người dân.
Bà Lò Thị Xuân, sống ở Tổ dân phố số 1, phường Quyết Tiến là một trong những người dân nỗ lực tuyên truyền về các hoạt động của Tổ dân phố tự quản: “Tôi cũng thường xuyên vận động bà con ở phường thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cũng như là bảo vệ biên giới, bảo vệ an ninh tổ quốc và của thành phố.” – bà Xuân chia sẻ.
Sự hưởng ứng của người dân còn thể hiện qua việc đóng góp kinh phí cho các hoạt động đảm bảo an ninh trật tự. Theo kế hoạch, các Tổ dân phố sẽ lắp Camera an ninh tại những “điểm nóng” về an ninh trật tự. Do kinh phí từ nguồn ít nên ông Nguyễn Văn Dự, sống ở Tổ dân phố số 3, phường Quyết Tiến và nhiều người dân khác đã có ý kiến cùng đóng tiền để lắp được nhiều camera an ninh.
Ông Nguyễn Văn Dự cho biết: “Tổ dân phố số 3 đã có kế hoạch thu 70.000 đồng trên một hộ dân để lắp camera an ninh trên đường Bế Văn Đạt và các ngõ ngách. Có thể thấy lực lượng công an và dân quân bảo vệ tổ dân phố rất tốt, nhiệt tình và trách nhiệm”.
Cấp ủy, chính quyền phường Quyết Tiến luôn xác định bảo vệ an ninh là trách nhiệm của mỗi cá nhân, tập thể và của toàn dân. Trong Hội nghị “Đại đoàn kết toàn dân tộc”, diễn ra mới đây, bà Tạ Tiểu Tần, Phó bí thư, Chủ tịch UBND phường Quyết Tiến, TP Lai Châu, tỉnh Lai Châu ghi nhận những nỗ lực của Tổ dân phố tự quản toàn diện trong công tác đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương:
Bà Tạ Tiểu Tần, Phó bí thư, Chủ tịch UBND phường Quyết Tiến nhấn mạnh: “Tôi thấy rằng, mô hình xây dựng “Tổ dân phố tự quản toàn diện” là một trong số mô hình tiêu biểu, vì mô hình này phát triển toàn diện trên tất cả lĩnh vực: kinh tế, văn hóa – xã hội và đặc biệt là quốc phòng - an ninh. Mô hình này góp phần thực hiện nhiệm vụ chung của địa phương và nó bao hàm tất cả các mô hình tự quản khác”.
Tuy mới đi vào hoạt động nhưng mô hình “Tổ dân phố tự quản toàn diện” đã phát huy sự sáng tạo, tinh thần đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng dân cư, góp phần không nhỏ vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Để mô hình đạt được hiệu quả, toàn diện hơn nữa, lãnh đạo phường Quyết Tiến đã chỉ đạo các ngành, đoàn thể, cấp ủy, xây dựng mô hình cụ thể, phù hợp với từng khu dân cư và nhu cầu nguyện vọng của nhân dân./.