Với hơn 80% tỷ lệ hộ nghèo, chủ yếu là đồng bào dân tộc La Hủ sinh sống, xã Pa Ủ, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu còn khốn khó trăm bề. Nhiều năm trước ở đây, cái gọi là con chữ với đồng bào nghèo như một ước vọng xa xỉ mà họ chưa từng nghĩ đến.
Hàng chục năm gắn bó với các xã, bản biên giới đặc biệt khó khăn của huyện Mường Tè, những giáo viên mầm non cắm bản như cô Ngô Thị Hà không muốn đi nơi khác. Theo cô, ở đây có những đứa trẻ hồn nhiên, có người dân đồng bào dân tộc thiểu số thân thiện và hơn bao giờ hết đó là tình yêu với vùng cao đến cháy bỏng.
"Khi khoác ba lô lên đây thì trường lớp không được như bây giờ đâu, chỉ là quây bằng bạt và phên nứa thôi. Ở 1 tháng đầu tiên tôi giảm 10 cân bởi vì nhớ nhà, nhớ con, cứ tưởng không ở lại đây được nhưng mà công việc cứ sáng đón trẻ, cho ăn, cho ngủ, công việc cứ cuốn hút, thấm thoắt trôi đã được 17 năm rồi", cô Hà nói.
Còn cô Đinh Thị Thái luôn cố gắng vượt qua những khó khăn của gia đình để hoàn thành nhiệm vụ gieo chữ, trồng người nơi biên viễn, phên dậu của đất nước.
"Đi xa thì cũng thương các cháu ở nhà lắm nhưng cũng khắc phục bằng cách qua các cuộc điện thoại động viên hàng ngày. Có lúc tưởng không vượt qua nổi nhưng mình cứ cố gắng vượt qua, dần dần các con ở nhà cũng lớn, đi học và có công việc rồi tôi thêm yên tâm gắn bó với học trò ở đây", cô Thái cho biết.
Cô giáo Ngô Thị Hà, điểm bản Pha Pu, Trường Mầm non Pa Ủ, có 17 năm giảng dạy tại các bản làng người La Hủ, Mảng chia sẻ: Trước đây mỗi khi vào mùa làm nương, đồng bào La Hủ đi rừng là học sinh của cô lại rơi rớt cùng. Nhiều hôm lên lớp ngồi chờ mà không có cháu nào đến, cô lại cùng các thầy, cô giáo ở bản trèo đèo, lội suối đi tìm học sinh.
Gia đình ở Đoan Hùng, Phú Thọ, cách Pa Ủ hơn 700km, mọi công việc gia đình ở nhà cô giáo Hà đều nhận được sự chia sẻ và yêu thương hết mực từ chồng con. Điều đó đã tiếp thêm sức mạnh để cô yên tâm gắn bó với vùng cao.
"Tết thì chúng tôi về nhà được 1 tuần, còn hè được 2 tháng hè, nghỉ phép từ 1/6 đến 1/8 phải trả phép rồi. Mọi công việc ở nhà đến việc học của các cháu có anh lo hết, chứ không tôi không thể yên tâm trên này công tác được", cô Hà tâm sự.
Ở điểm trường Nhú Ma của cô giáo Đinh Thị Thái có hơn 30 cháu. Để phụ huynh cho con đi học đều đặn, những buổi đi tuyên truyền, vận động như vậy được cô giáo Thái và các đồng nghiệp thường xuyên tổ chức.
Sống với đồng bào dân tộc La Hủ nhiều năm, cô giáo Thái cũng đã quen cả phong tục, tập quán và cả tiếng đồng bào.
Cách đây gần 30 năm, cô giáo Đinh Thị Thái, dân tộc Mường, quê ở Hòa Bình ra trường rồi bắt đầu sự nghiệp trồng người của mình ở các xã biên giới đặc biệt khó khăn của huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu. Những năm trước, ở những xã như Pa Ủ, Ka Lăng, Thu Lũm không điện, không đường, trường tạm tranh tre, cơm rau quanh năm nhưng những nữ giáo viên như cô Thái không chùn bước.
"Ở trên này một bản nhưng người dân ở thành 4-5 quả đồi. Có những hôm không thấy học sinh chúng tôi phải leo lên nương tìm. Lên thuyết phục phụ huynh, mình phải nói tầm quan trọng của bậc học mầm non, tâm sự với phụ huynh học sinh nhiều điều thì sáng hôm sau họ lại cho con đi học. Huy động học sinh đến lớp vất vả lắm nhưng là giáo viên mình phải cố gắng, khi cố gắng được thì mọi việc sẽ vượt qua và chúng tôi lấy đó làm niềm vui", cô Thái chia sẻ.
Sau rất nhiều nỗ lực của đội ngũ giáo viên như cô Hà, cô Thái, trường mầm non Pa Ủ, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu những năm gần đây đã làm được nhiều điều mà bao năm trăn trở, đó là tất cả phụ huynh đồng bào dân tộc La Hủ đã cho con đi học đầy đủ. Năm nào các con cũng có thêm 1 bộ quần áo mới, sách bút, dép, áo ấm từ sự đóng góp của các cô và nguồn của xã hội hóa. Đặc biệt các cô đã duy trì, tổ chức được bữa trưa cho các con.
Ông Ly Sạ Pu người dân ở xã Pa Ủ bày tỏ: "Giáo viên ở miền xuôi lên khổ lắm, dân ăn như thế nào thì họ cũng sống như thế. Đường sá khó khăn không được về đâu, khi nào nghỉ hè mới về quê. Giáo viên miền xuôi ở trên này cũng ít thôi, vì khổ lắm. Cô giáo Thái và các cô nhiều năm nay đã cho các con mình học, cho ăn để mình yên tâm đi nương, cảm ơn các cô nhiều lắm".
Một năm chỉ được về thăm nhà 2 lần vào dịp hè và Tết, đêm đêm ở bản, các cô còn lại một mình trong căn phòng nhỏ cuối lớp học. Dẫu khó khăn và đã nhiều năm nay không có giáo viên miền xuôi lên đây nhận công tác, nhưng cô giáo Ngô Thị Hà, Đinh Thị Thái và nhiều giáo viên khác ở biên giới Pa Ủ không rời bỏ vùng biên cương khó khăn này. Các cô còn nhiều việc cần hoàn thành để mỗi sớm mai đến lớp bọn trẻ được vui hơn, học thích hơn, ăn no, mặc ấm./.
