Nghiên cứu được công bố vào ngày 4/2/2022 do Ủy ban Hợp tác Quốc tế Nhật Bản thực hiện cũng đề cập đến thực trạng quốc gia sẽ ngày càng khó khăn hơn trong việc thu hút nguồn nhân lực, cụ thể là từ vùng Đông Nam Á, vì chính các quốc gia này cũng đang phải đối mặt với việc già hóa dân và sụt giảm nguồn lực lao động. Theo tính toán, nhiều khả năng quốc gia này sẽ thiếu hụt khoảng 420 nghìn lao động vào năm 2040.
Nghiên cứu còn cho thấy Nhật Bản sẽ phải dốc sức đầu tư vào các công nghệ tự động để tối ưu nguồn nhân lực. Nếu không tập trung chú trọng vào việc tự động hóa, con số nhân công nước ngoài mà Nhật Bản cần thậm chí còn lớn hơn rất nhiều, lên đến 21 triệu lao động vào năm 2040.
Các lao động ngoại quốc được dự đoán cần nhất cho các tỉnh vùng đặt nhiều phân xưởng lớn, ví dụ như Aichi, và cả các thành phố lớn như Tokyo. Tại thủ đô Tokyo, tỷ lệ lao động nước ngoài chiếm khoảng 18%. Nơi đây và một số thành phố khác cũng đã xây dựng các khu cộng động cho nhân công ngoại quốc sinh sống.
Nhật Bản đang phải trải qua thời kỳ thiếu hụt nhân lực, đặc biệt trong các lĩnh vực về nông nghiệp, xây dựng, và vận hành nhà máy. Để giải quyết vấn đề này, nhiều chính sách đã đề ra bao gồm cả việc vận động phụ nữ đi làm nhiều hơn và khuyến khích những lão thành nghỉ hưu muộn hơn. Các động thái này là thiết yếu để giải quyết tạm thời nguồn nhân lực nhưng không thể đủ và điều cần hơn là việc tạo nhiều cơ hội để thu hút nguồn lực quốc tế.
Nghiên cứu còn cho thấy Việt Nam sẽ giữ tỷ lệ nguồn nhân lực ngoại quốc cao nhất tại Nhật Bản, ước tính 28% tổng số nhân công vào năm 2040. Ngoài ra sẽ có thêm một số các quốc gia khác sẽ gửi lao động đến như Myanmar, Campuchia, Bangladesh, Nepal, và Ấn Độ. Các quốc gia như Trung Quốc và Thái Lan sẽ ngày càng ít xuất khẩu lao động hơn.
Nhật Bản đang tính đến việc thu hút thêm lao động đến từ các vùng xa hơn, ví dụ như châu Phi, lục địa duy nhất sẽ có dân số tiếp tục tăng đến năm 2040, theo tính toán của Ủy ban Hợp tác Quốc tế Nhật Bản.
