Người dân huyện nghèo Tương Dương nói “không” với công ty khai thác vàng

Toàn bộ người dân và đại diện chính quyền được mời tham dự cuộc họp, đều nói “không” với tham vọng khai thác vàng của Công ty CP xây dựng & Thương mại tổng hợp Thủ Đô.
cuoc-hop-1715756869.jpg
Tất cả những người tham dự đều phản đối dự án khai thác hầm lò quặng vàng gốc của Công ty Thủ Đô (Ảnh: Người dân cung cấp)

Sau nhiều lần trì hoãn, ngày 9/5/2024 các bên liên quan đã tổ chức tham vấn, lấy ý kiến của UBMTTQ, UBND và cộng đồng dân cư về “Dự án đầu tư xây dựng công trình khai thác hầm lò quặng vàng gốc tại khu vực 2 xã Yên Na, Yên Tĩnh của huyện Tương Dương, Nghệ An”.

Đây là nội dung đã tốn rất nhiều giấy mực suốt 15 năm qua, sở dĩ dự án chưa thành hình vì vấp phải làn sóng phản đối kịch liệt của chính quyền các cấp huyện Tương Dương, đặc biệt là đồng bào, nhân dân các dân tộc tại 2 xã: Yên Na và Yên Tĩnh. Lần này kết quả vẫn không đổi, tham vọng của Công ty CP xây dựng và thương mại Tổng hợp Thủ Đô chính thức bị “tụt dốc” khi toàn dân đồng lòng biểu quyết “không đồng ý dự án”.

Ông Nguyễn Đức Liên, Chuyên viên môi trường của Công ty Thủ Đô trình bày tóm tắt dự án: “Công ty thực hiện thăm dò từ năm 2008, dự án đã được cấp phép năm 2017, hiện đang tiếp tục hoàn thiện các hồ sơ còn thiếu. Dự án có công suất 13.800 tấn quặng vàng nguyên khai, khai thác trong vòng 15 năm, áp dụng công nghệ khai thác hầm lò. Tổng diện tích ảnh hưởng hơn 126 ha. Khi đi vào hoạt động công ty cam kết sẽ trích một phần lợi nhuận để hỗ trợ cho nhân dân 2 xã”.

anh-2-1715756934.jpg
Đường vào xã Yên Tĩnh sau những chuỗi thời gian kinh hoàng vì “vàng tặc”.

Bên cạnh đó, Giám đốc Đỗ Xuân Cảnh còn khăng khăng trước đây công ty chưa vào khai thác vàng. Thêm nữa, nếu dự án được chấp thuận sẽ tuân thủ đúng theo quy định của cam kết môi trường (ĐTM), không sử dụng hóa chất độc hại trong quá trình làm. Đồng thời phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để đảm bảo an ninh trật tự, cũng như khai thác đúng khối lượng.

Không tin vào lời hứa hẹn của doanh nghiệp, tổng cộng 71 người được lấy ý kiến (Yên Na 35 người, Yên Tĩnh 36 người) đều một mực phản đối, 100% không tán thành.

Xoay quanh nội dung này, ông Lương Văn Lê, Bí thư, trưởng ban công tác MTTQ bản Xiêng Nứa, xã Yên Na khẳng định, trước đây có nhiều công ty, nhiều người khai thác vàng trái phép và để lại nhiều hệ lụy đau thương (kéo theo tệ nạn xã hội, tan vỡ hôn nhân gia đình, ô nhiễm nguồn nước, môi sinh…).

Chung nỗi lo lắng, ông Lương Khánh Uỳnh, Công chức địa chính xã Yên Tĩnh nhấn mạnh: “Thời điểm công ty thăm dò khiến địa bàn mất an ninh trật tự trầm trọng. Tại vị trí thăm dò có nhiều đơn vị lợi dụng khai thác mà ông Cảnh (Đỗ Xuân Cảnh – Giám đốc Công ty) không quản lý được. Tôi khẳng định ông Cảnh đã vào khai thác và gây ra nhiều hậu quả”.

anh-3-1715756976.jpg
Trên đỉnh Pu Phen, không xa những hầm vàng ám ảnh một thuở là những vườn trồng cây dược liệu Chè Dây.

Bà Lương Thị Biển, Phó Chủ tịch HĐND xã cũng không hài lòng với thông tin mà lãnh đạo Công ty Thủ Đô đưa ra: “Thời điểm đó bản thân ông Cảnh vào rất nhiều lần, ông Cảnh nói chưa vào là không chính xác. Ngày đó công ty hứa hẹn với xã và nhân dân nhiều nội dung nhưng không thực hiện”.

Chủ tịch UBND xã Yên Tĩnh, ông Lữ Khăm Phon tỏ thái độ cứng rắn: “Quan điểm của Đảng ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ cấp xã rất kiên định, từ trên xuống dưới kiên quyết không đồng tình với dự án này. Đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét thu hồi giấy phép khai thác”.

Theo tìm hiểu của phóng viên, dự án Đầu tư xây dựng công trình khai thác hầm lò quặng vàng gốc của Công ty CP xây dựng và thương mại tổng hợp Thủ Đô được Bộ TN-MT cấp giấy phép khai thác khoáng sản số 75/CP-BTNTM vào ngày 19/01/2017 với diện tích 126,7 ha, thời hạn kéo dài 15 năm.

Dự án thuộc diện chậm tiến độ trầm trọng, nhất thiết phải xử lý nghiêm để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư. Sau khi nắm bắt thông tin, UBND tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tìm phương án tối ưu, dựa theo diễn biến thực tế Sở TN-MT đã ban hành các công văn đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản vì lý do trên.

anh-4-1715757025.jpg
Vấn nạn khai thác vàng để lại quá nhiều thương đau cho đất Tương Dương, đỉnh điểm là 2 xã Yên Na, Yên Tĩnh. Ảnh: Khôi An – Báo: NNVN

Quá mệt mỏi với hành trình đẩy đuổi, truy quét vấn nạn khai thác vàng trái phép trên địa bàn, hệ lụy nảy sinh từ dự án của Công ty Thủ Đô, UBND huyện Tương Dương cũng nhiều lần đề nghị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của doanh nghiệp này.

Thực hiện nhiệm vụ UBND tỉnh Nghệ An giao, sau khi nhận được báo cáo của UBND huyện Tương Dương, căn cứ các quy định liên quan, Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An sẽ phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, địa phương có liên quan tham mưu UBND tỉnh phương án xử lý đối với dự án nêu trên.

Lâm An