Từ ngày 1/7/2025, nước ta chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp gồm tỉnh/thành phố và xã/phường/thị trấn, đồng nghĩa với việc cấp quận, huyện được bãi bỏ. Song song đó, từ ngày 30/6, hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia đã cập nhật thông tin cá nhân theo địa giới hành chính mới cho người dân trên ứng dụng VNeID, bao gồm quê quán và địa chỉ thường trú.
Ngay sau đó, mạng xã hội rộ lên trào lưu chia sẻ ảnh chụp màn hình ứng dụng VNeID với địa chỉ mới như một cách khoe khoang mình là công dân của đơn vị hành chính sau sáp nhập. Đáng nói, đây không phải hành động ngày một ngày hai mà đã sớm lan truyền ở một bộ phận cộng đồng mạng khi họ thản nhiên “khoe” giấy tờ cá nhân, mã code, sao kê ngân hàng,... lên các nền tảng số.
Theo các chuyên gia an ninh mạng, VNeID không đơn thuần là một ứng dụng công nghệ mà còn được xem như “chìa khóa danh tính” của mỗi công dân. Theo đó, ảnh chụp màn hình VNeID thường hiển thị đầy đủ các thông tin cá nhân quan trọng như số căn cước công dân, địa chỉ thường trú, mã QR chứa dữ liệu định danh, ảnh chân dung chính chủ,… Tất cả đều có thể bị khai thác và trục lợi nếu lọt ra ngoài.
Cụ thể, dưới sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ nhận diện hình ảnh và trí tuệ nhân tạo (AI), chỉ cần một bức ảnh được đăng tải lên mạng xã hội, kẻ gian hoàn toàn có thể thu thập, phân tích và trích xuất toàn bộ dữ liệu trong ảnh để xây dựng hồ sơ giả mạo. Từ đó, chúng có thể thực hiện các hành vi như giả danh, làm giả giấy tờ, mở tài khoản ngân hàng, đăng ký thẻ sim, thậm chí vay tiền và chiếm đoạt tài sản một cách tinh vi.
Trước tình hình đó, các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo, người dân tuyệt đối không nên chia sẻ ảnh chụp màn hình ứng dụng VNeID lên mạng xã hội, bởi kể cả khi đã che mờ thông tin một cách sơ sài, các công nghệ hiện nay vẫn hoàn toàn có thể phục hồi và trích xuất dữ liệu nhạy cảm.
Bên cạnh đó, mỗi người dân cần tăng cường thiết lập các chế độ bảo mật nâng cao với tài khoản mạng xã hội, hạn chế đăng tải thông tin cá nhân và thận trọng trong việc chia sẻ nội dung riêng tư. Đồng thời, cần chủ động báo cáo ngay với cơ quan chức năng hoặc nền tảng quản lý nếu phát hiện dấu hiệu giả mạo, lạm dụng thông tin cá nhân.
Ngoài ra, nếu muốn chia sẻ niềm vui khi trở thành công dân của đơn vị hành chính mới sau sáp nhập, có thể lựa chọn cách thể hiện an toàn hơn như chụp ảnh biển tên địa phương, các hoạt động sinh hoạt cộng đồng hay đơn giản là cập nhật trạng thái bằng chữ.
Trong thời đại hiện nay, danh tính số chính là “tài sản vô hình” nhưng cực kỳ có giá trị. Tăng cường bảo mật loại tài sản này chính là yêu cầu tất yếu để mỗi cá nhân tự bảo vệ mình trước những rủi ro khó lường về rò rỉ thông tin trên môi trường mạng.
