Năm nay, điểm nhấn đặc biệt trong Lễ hội là việc tái hiện tục kết chạ cổ xưa giữa làng Miêu Nha và Ngọc Mạch, với nghi lễ rước thánh trang nghiêm bằng kiệu và ngựa, đúng như nghi thức từ hàng trăm năm trước, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách thập phương.
Miêu Nha – Làng cổ lưu giữ nhiều giá trị lịch sử
Miêu Nha là một làng quê cổ thuộc phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, nổi tiếng với bề dày lịch sử và văn hóa lâu đời. Đình làng Miêu Nha, tương truyền được xây từ thế kỷ VI, là nơi thờ phụng trang trọng Lý Nam Đế (503–548) cùng bốn vị thần linh thiêng: Thủy Hải Long Vương, Nhật Long Vương, Nguyệt Long Vương, Thiên Chúa Bình Vương.
Theo truyền thuyết, khi trận tuyến chống quân nhà Lương ở cửa sông Tô Lịch bị vỡ, Lý Nam Đế đã lui về vùng Do Nha (tên gọi xưa của Miêu Nha) để củng cố lực lượng. Sau khi ông mất, dân làng tôn ông làm thành hoàng làng và tuân theo tục lệ kiêng tên húy của ngài, như gọi “quả bí” là “quả bầu” hay “lược bí” là “lược mau”. Hội làng được tổ chức vào ngày 12 tháng Giêng âm lịch, trở thành dịp trọng đại trong đời sống cộng đồng, nơi người dân bày tỏ lòng tri ân và cầu mong an lành, thịnh vượng.
Tục kết chạ – Biểu tượng của tình làng nghĩa xóm
Tục kết chạ là nghi thức kết nghĩa giữa hai làng Miêu Nha và Ngọc Mạch, thể hiện tình đoàn kết bền chặt, cùng thờ chung vị thành hoàng Lý Nam Đế và hỗ trợ nhau trong đời sống. Nghi lễ này đã có từ xa xưa và được duy trì qua nhiều thế hệ.
Năm nay, nghi lễ rước thánh được phục dựng trọn vẹn theo nghi thức cổ xưa, với sự tham gia của hơn 200 người, trong đó kiệu thánh được rước bằng cả ngựa và kiệu, một hình ảnh vừa uy nghiêm, vừa linh thiêng. Người dân mặc trang phục truyền thống, từng bước rước thánh qua các con đường làng trong tiếng chiêng, tiếng trống vang vọng, tạo nên khung cảnh trang nghiêm, đầy xúc động.
Hội làng – Sợi dây kết nối cộng đồng, gìn giữ truyền thống
Trong đời sống hiện đại, hội làng không chỉ là một nghi lễ tín ngưỡng, mà còn là biểu tượng của sự gắn kết cộng đồng, nơi những giá trị văn hóa truyền thống được tái hiện và lan tỏa qua các thế hệ. Đây là dịp để người dân trở về nguồn cội, tìm lại ký ức xưa, và hơn hết, thắt chặt tình làng nghĩa xóm.
Với người dân Miêu Nha, hội làng mang ý nghĩa thiêng liêng đặc biệt, không chỉ để tưởng nhớ công lao của vị thành hoàng làng mà còn để khơi dậy lòng tự hào về quê hương, về truyền thống văn hóa lâu đời. Trong những năm gần đây, cùng với sự quan tâm của chính quyền địa phương, hội làng Miêu Nha đã trở thành sự kiện văn hóa không thể thiếu, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giúp thế hệ trẻ thêm hiểu và yêu hơn những giá trị tốt đẹp mà cha ông để lại.
Hội làng cũng là dịp để người dân xa quê trở về sum họp, gặp gỡ bà con, chia sẻ những câu chuyện của năm cũ và cùng hướng tới những điều tốt lành trong năm mới. Trong không gian ấy, mọi khoảng cách dường như được xóa nhòa, tất cả đều hòa chung vào niềm vui ngày hội, tạo nên sức mạnh cộng đồng, tình đoàn kết mà không phải nơi đâu cũng có được.
Bảo tồn và phát huy giá trị di sản
Hội làng Miêu Nha không chỉ đơn thuần là một sự kiện văn hóa, mà còn là di sản tinh thần quý báu của người dân địa phương. Việc phục dựng nghi lễ rước thánh theo đúng phong tục cổ xưa là minh chứng cho sự nỗ lực bảo tồn các giá trị truyền thống, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của văn hóa làng xã trong đời sống hôm nay.
Những hình ảnh trang nghiêm, rực rỡ sắc màu của lễ rước thánh, những tiếng cười rộn ràng trong phần hội, và tình làng nghĩa xóm gắn bó, tất cả đã tạo nên bức tranh đầy sức sống về một miền quê Việt cổ. Đây chính là hành trang quý giá để thế hệ mai sau thêm yêu và tự hào về quê hương, để những giá trị truyền thống mãi trường tồn theo thời gian.
