Chiều 15-2, chia sẻ với báo chí xung quanh đợt khan hiếm xăng, dầu vừa qua, ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, về điều hành xăng, dầu, liên Bộ Công Thương-Tài chính rất cân nhắc, bám sát nguyên tắc điều hành là: Hài hòa lợi ích của doanh nghiệp (DN), Nhà nước và người dân.
Điều hành trên nguyên tắc hài hòa lợi ích của doanh nghiệp, Nhà nước, người dân
Phóng viên (PV): Ông đánh giá sao về ý kiến để xảy ra tình trạng thiếu xăng, dầu cục bộ thời gian qua có trách nhiệm của Bộ Công Thương?
Ông Trần Duy Đông: Về điều hành xăng, dầu, liên Bộ Công Thương-Tài chính rất cân nhắc, bám sát nguyên tắc điều hành là: Hài hòa lợi ích của DN, Nhà nước và người dân, cũng như mục tiêu kiểm soát vĩ mô của Chính phủ. Ngay khi có thông tin về Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất, bộ đã có chỉ đạo gửi các thương nhân đầu mối, các sở công thương đánh giá tình hình nguồn tại chỗ và nguồn bổ sung, chỉ đạo các thương nhân đầu mối phải tăng nhập khẩu ngay. Bộ cũng đã làm việc ngay với Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn đề nghị tăng công suất nhà máy.
Trong điều hành, chúng tôi chịu trách nhiệm trước lĩnh vực mình phụ trách là đúng. Nhưng Bộ Công Thương đã làm hết mức, rất sớm từ công tác chỉ đạo bổ sung nguồn, dự báo tình hình, điều tiết cung cầu, báo cáo đề xuất phương án điều hành sớm hơn... Bộ Công Thương đã và đang rất nỗ lực để công tác bảo đảm nguồn cung phục vụ phục hồi kinh tế.
PV: Thời gian qua, có hiện tượng các thương nhân đầu mối lớn và cả các đại lý găm hàng chờ tăng giá hay không, Bộ Công Thương đã xử lý vấn đề này thế nào, thưa ông?
Ông Trần Duy Đông: Quan điểm rất rõ của Bộ Công Thương là xử lý rất nghiêm các DN kinh doanh xăng, dầu ở tất cả các khâu như thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối, đại lý bán lẻ nếu có hành vi găm hàng không muốn bán ra, chờ tăng giá. Bộ đã chỉ đạo rất quyết liệt các lực lượng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tình hình kinh doanh xăng, dầu.
Ở góc độ DN, giá thế giới liên tục tăng, có thời điểm DN nhập hàng về là lỗ. Thực tế, đến nay, giá điều hành chưa hoàn toàn có lợi cho DN, nhưng DN cũng phải chia sẻ với các mục tiêu vĩ mô của Nhà nước, lợi ích của người dân. Nguyên tắc chung của Bộ Công Thương là yêu cầu các DN phải thực hiện đúng các quy định về dự trữ, bán hàng, không có hiện tượng tâm lý găm hàng hay hạn chế bán ra ảnh hưởng đến nguồn cung phục vụ cho nhu cầu sản xuất, tiêu dùng của người dân. Thực tế, chỉ một số DN găm hàng chứ không phải đại bộ phận.
Một vài tuần tới, tình hình thị trường sẽ tốt hơn
PV: Có ý kiến đề xuất nên điều chỉnh thời gian điều hành giá xăng, dầu linh hoạt hơn, thay vì 10 ngày thì sang 3-5 ngày, quan điểm của ông như thế nào?
Ông Trần Duy Đông: Quan điểm của cơ quan điều hành, liên Bộ Công Thương-Tài chính là phải điều hành bám vào các quy định của pháp luật hiện hành, cao nhất là nghị định về kinh doanh xăng, dầu. Nghị định số 95/2021/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng, dầu đã rút ngắn thời gian điều hành giá từ 15 ngày xuống 10 ngày để bám sát hơn giá thế giới. Nghị định số 95 cũng quy định, trường hợp giá các mặt hàng xăng, dầu có biến động bất thường, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế-xã hội và đời sống nhân dân, Bộ Công Thương có trách nhiệm báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định thời gian điều hành giá xăng, dầu cho phù hợp. Có nghĩa là, theo quy định có trường hợp cho phép điều hành sớm hơn. Nhưng trong điều hành, Chính phủ và cơ quan điều hành bao giờ cũng phải tính tới mục tiêu bình ổn giá. Với chu kỳ 10 ngày, liên bộ tính toán cũng phù hợp với tập quán kinh doanh, chu kỳ hàng hóa của các DN, chu kỳ để tính chỉ số giá tiêu dùng cũng như đủ thời gian để cho cơ quan quản lý nhà nước cập nhật dữ liệu. Tựu trung, khi điều chỉnh giá xăng, dầu, cơ quan điều hành phải cân nhắc nhiều chiều, đó là: Lợi ích của DN, người dân, mục tiêu quản lý chỉ số giá tiêu dùng.
PV: Theo ghi nhận, hiện nay vẫn còn tình trạng thiếu hàng cục bộ trong khi Bộ Công Thương cho rằng tổng nguồn cung vẫn bảo đảm. Ông có thể nêu rõ về vấn đề này?
Ông Trần Duy Đông: Phải khẳng định là hiện nay tình hình nguồn cung xăng, dầu có tốt hơn so với cách đây một tuần. Tuy nhiên, việc thiếu hụt cục bộ chưa hoàn toàn được khắc phục. Dự báo, một vài tuần tới, tình hình thị trường sẽ tốt hơn khi hàng về nhiều hơn, giảm áp lực cho các DN.
PV: Theo ông, đâu là dư địa để điều hành giá trong thời gian tới, nhất là trong bối cảnh giá dầu thế giới vẫn có xu hướng tăng?
Ông Trần Duy Đông: Bộ Công Thương đã tính phương án sử dụng hài hòa Quỹ Bình ổn giá xăng, dầu. Nếu giả sử giá dầu thô thế giới vượt ngưỡng 100 USD/thùng đẩy giá xăng, dầu lên cao thì lúc đó chắc chắn phải đề xuất sử dụng các công cụ khác là thuế, phí để điều hành giá xăng, dầu vì công cụ quỹ có hạn.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!