Theo quy chế và hướng dẫn tổ chức thi tốt nghiệp THPT 2023 do Bộ GD&ĐT ban hành hồi tháng 4/2023, thí sinh có chứng chỉ IELTS 4.0 trở lên hoặc tương đương được miễn thi và tính điểm 10 môn tiếng Anh khi xét tốt nghiệp THPT. Hạn sử dụng chứng chỉ còn ít nhất tới ngày 27/6/2023.
Tuy nhiên, mới đây, Bộ GD&ĐT yêu cầu các địa phương chỉ chấp nhận xét, miễn thi với thí sinh có chứng chỉ cấp trước ngày 10/9/2022 và sau ngày 11/11/2022.
Điều này không những khiến nhiều thí sinh hoang mang và lo lắng mà các Sở GD&ĐT cũng 'rối như tơ vò'.
Theo em Nguyễn Phương Nam, lớp 12, trường THPT Kim Liên (Đống Đa, Hà Nội) phát hoảng trước thông báo không được chấp nhận chứng chỉ IELTS trong xét thi tốt nghiệp THPT 2023. Giữa tháng 10 năm ngoái, em đăng ký tham gia thi IELTS đạt 8.0 điểm, có hiệu lực trong 2 năm. Do đó, nữ sinh tự tin đăng ký miễn thi tốt nghiệp THPT môn tiếng Anh do có chứng chỉ IELTS. Đồng thời Nam cũng đăng ký xét tuyển sớm vào đại học bằng chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế.
Tương tự em Trần Áng Nguyệt (lớp 12, trường THPT Việt Nam - Ba Lan) đạt 7.0 IELTS đã trúng tuyển theo phương thức xét tuyển sớm vào Đại học Luật Hà Nội. Tuy nhiên, chứng chỉ IELTS của Nguyệt được cấp vào 22/9/2022, không đúng theo quy định Bộ GD&ĐT. Việc này khiến nữ sinh hoang mang vì bản thân hoàn toàn không ôn tập hay có sự chuẩn bị gì cho môn tiếng Anh thi tốt nghiệp THPT năm nay.
Đại diện Phòng quản lý thi và Kiểm định chất lượng, Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết, hiện đang phối hợp với các trường THPT rà soát số lượng học sinh lớp 12 bị ảnh hưởng tới quy định điều chỉnh trên. Từ đó Sở GD&ĐT Hà Nội sẽ có phương án, kiến nghị Bộ GD&ĐT có phương án phù hợp, đảm bảo quyền lợi cho thí sinh.
Sở GD&ĐT TP.HCM cho biết đơn vị đã tiếp nhận phản ánh của nhiều học sinh lớp 12 có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế được cấp trong quang thời gian từ ngày 10/9 đến 11/11/2022.
Dù chưa có con số thống kê chính xác, nhưng trường hợp học sinh có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế ngoài danh mục được công nhận hiện nay của Bộ GD&ĐT khá nhiều. Số lượng thí sinh sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ vướng vào giữa các mốc thời gian chờ Bộ GD&ĐT phê duyệt cũng không ít.
Trong thống kê ban đầu của Sở GD&ĐT TP.HCM đã có hơn 700 thí sinh có chứng chỉ IELTS, thậm chí từ 7.0 trở lên nhưng không được miễn và tính điểm 10 môn tiếng Anh thi tốt nghiệp.
Một số cán bộ của Sở GD&ĐT Phú Thọ cho biết bản thân bị rối trước quy định đổi mốc thời gian công nhận chứng chỉ quốc tế của Bộ GD&ĐT. Thời gian từ nay đến khi diễn ra kỳ thi tốt nghiệp chỉ còn 13 ngày, không đủ để thống kê hết các chứng chỉ được cấp cho thí sinh nằm ngoài thời gian quy định của Bộ GD&ĐT.
Sở GD&ĐT Phú Yên đang thống kê số lượng thí sinh bị ảnh hưởng bởi quy định này. Dự kiến Sở sẽ kiến nghị Bộ GD&ĐT giữ nguyên việc quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế theo quy chế thi tốt nghiệp THPT 2023 đã quy định.
Liên quan đến sự kiện hoãn thi IELTS ở Việt Nam hồi đầu tháng 11 năm ngoái, Bộ GD&ĐT quy định, sau ngày 10/9/2022, việc liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài phải được Bộ cấp phép. Tuy nhiên, đến giữa tháng 11, các đơn vị tổ chức thi và cấp chứng chỉ IELTS mới lần lượt hoàn thiện yêu cầu này, ảnh hưởng tới nhiều thí sinh thi trong khoảng thời gian trên. Vì vậy Bộ GD&ĐT sẽ không chấp nhận các chứng chỉ trong khoảng thời gian 10/9 đến 11/11/2022
Trước đó, liên quan tới việc chứng chỉ ngoại ngữ nước ngoài, nhất là chứng chỉ tiếng Anh IELTS được cấp trong khoảng thời gian từ 10/9 đến 11/11/2022 xảy ra nhiều lùm xùm trong việc công nhận.
Việc này bắt đầu từ khi Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư 11 quy định về liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài tại Việt Nam. Thông tư này yêu cầu việc liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài phải hợp tác giữa cơ sở tổ chức thi của Việt Nam với cơ sở đánh giá năng lực ngoại ngữ của nước ngoài thông qua văn bản thỏa thuận hoặc hợp đồng liên kết.
Thông tư này có hiệu lực từ ngày 10/9/2022. Sau đó, nhiều trung tâm, tổ chức thông báo dừng các kỳ thi chứng chỉ ngoại ngữ.
Vào tháng 5, trường Đại học Y Dược TP.HCM đã từ chối chứng chỉ IELTS của 44 ứng viên xét tuyển trình độ sau đại học cũng với lý do tương tự. Sự việc chỉ được giải quyết sau khi Cục Quản lý chất lượng khẳng định các chứng chỉ ngoại ngữ nói trên vẫn có giá trị trong tuyển sinh và đào tạo.