Chọn ngành thời AI: Xu hướng phù hợp mới quan trọng

Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra những thay đổi sâu sắc trong cách con người học tập, làm việc và gia nhập thị trường lao động. Trước làn sóng công nghệ mới, nhiều học sinh cuối cấp đứng trước băn khoăn: nên chọn ngành học theo xu thế “gắn với AI” hay ưu tiên năng lực và sở thích cá nhân?

Các chuyên gia cho rằng, trong kỷ nguyên AI, việc lựa chọn ngành học không nên xuất phát từ tâm lý chạy theo trào lưu. AI là công cụ hỗ trợ ngày càng phổ biến, nhưng không phải là “ngành nghề” có thể thay thế hoàn toàn nền tảng chuyên môn và năng lực cốt lõi của người học. Điều quan trọng hơn là học sinh cần hiểu rõ bản thân, xác định đúng thế mạnh tư duy và khả năng thích ứng lâu dài với sự biến động của thị trường lao động.

Ở giai đoạn định hướng nghề nghiệp, việc nhận diện năng lực cá nhân đóng vai trò then chốt. Mỗi học sinh có những ưu thế khác nhau, từ tư duy phân tích, khả năng sáng tạo, năng lực giao tiếp xã hội đến định hướng nghiên cứu hay kinh doanh. Khi xác định được thế mạnh của mình, người học sẽ lựa chọn được ngành nghề phù hợp, đồng thời có phương pháp học tập hiệu quả trong môi trường chịu tác động mạnh mẽ của công nghệ.

Bên cạnh đó, học sinh cũng cần nhìn nhận bức tranh nghề nghiệp trong dài hạn, bao gồm đặc thù công việc, mức độ cạnh tranh, khả năng thay đổi nghề nghiệp và yêu cầu học tập suốt đời. Trong bối cảnh AI phát triển nhanh, hầu hết các lĩnh vực đều có sự tích hợp công nghệ ở những mức độ khác nhau, khiến ranh giới giữa các ngành nghề ngày càng trở nên linh hoạt.

Theo các chuyên gia, dù lựa chọn ngành học nào, người học cũng cần trang bị nền tảng kiến thức chuyên môn vững chắc, tư duy phản biện, khả năng học hỏi liên tục và kỹ năng làm việc với con người. Đây là những yếu tố cốt lõi giúp người lao động duy trì giá trị nghề nghiệp, kể cả khi công nghệ thay đổi nhanh chóng.

Ngoài năng lực và đam mê, việc cân nhắc điều kiện gia đình, môi trường học tập và yếu tố địa lý cũng là những khía cạnh không thể bỏ qua, nhằm bảo đảm kế hoạch học tập có tính khả thi và bền vững.
Các chuyên gia khuyến nghị, trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, học sinh nên tham khảo ý kiến từ gia đình, thầy cô và những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực nghề nghiệp. Việc lựa chọn ngành học cần được xem là một quá trình cân nhắc nhiều chiều, thay vì quyết định cảm tính hoặc chạy theo số đông.

Trong thời đại AI, chọn ngành không phải là chạy theo công nghệ, mà là tìm được điểm giao thoa giữa năng lực cá nhân, nhu cầu xã hội và khả năng thích ứng trước những thay đổi của tương lai.

nlntv-minhhoa-1765617392.jpeg
Học sinh cuối cấp chưa biết nên chọn ngành học dựa trên sở thích, năng lực hay xu thế thời đại? (Ảnh minh hoạ)

Theo các chuyên gia, dù lựa chọn ngành học nào, người học cũng cần trang bị nền tảng kiến thức chuyên môn vững chắc, tư duy phản biện, khả năng học hỏi liên tục và kỹ năng làm việc với con người. Đây là những yếu tố cốt lõi giúp người lao động duy trì giá trị nghề nghiệp, kể cả khi công nghệ thay đổi nhanh chóng.

Ngoài năng lực và đam mê, việc cân nhắc điều kiện gia đình, môi trường học tập và yếu tố địa lý cũng là những khía cạnh không thể bỏ qua, nhằm bảo đảm kế hoạch học tập có tính khả thi và bền vững.

nlntv-dinh-huong-chon-nganh-phu-hop-cho-hoc-sinh-lop-12-can-doi-nang-luc-dieu-kien-gia-dinh-va-nhu-cau-xa-hoi-1765617574.jpg
Học sinh không nên chọn ngành theo số đông, mà cần phù hợp với năng lực cá nhân. (Ảnh minh hoạ)

Các chuyên gia khuyến nghị, trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, học sinh nên tham khảo ý kiến từ gia đình, thầy cô và những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực nghề nghiệp. Việc lựa chọn ngành học cần được xem là một quá trình cân nhắc nhiều chiều, thay vì quyết định cảm tính hoặc chạy theo số đông.

Trong thời đại AI, chọn ngành không phải là chạy theo công nghệ, mà là tìm được điểm giao thoa giữa năng lực cá nhân, nhu cầu xã hội và khả năng thích ứng trước những thay đổi của tương lai.

Huyền Anh (TH)