Khó khăn trong vùng “lõm” tiêm chủng
Theo Bác sĩ Chuyên khoa II Lường Văn Kiên, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên, một trong những rào cản lớn nhất đối với công tác tiêm chủng là nhận thức chưa đầy đủ của người dân. Nhiều phụ huynh tại các thôn, bản vùng cao, biên giới bị tác động bởi những thông tin sai lệch như “tiêm vaccine có thể gây vô sinh, thậm chí tử vong”. Điều này dẫn đến tỷ lệ tiêm chủng ở một số địa phương còn thấp, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh.
Những địa bàn thường xuyên nằm trong danh sách “vùng lõm” tiêm chủng gồm các bản của đồng bào dân tộc H’Mông tại xã Pú Xi (huyện Tuần Giáo), bản Huổi Mý (xã Huổi Mý, huyện Mường Chà) và nhiều bản khác ở Nậm Pồ, Mường Nhé, Điện Biên Đông…
Minh chứng rõ nét cho nguy cơ dịch bệnh là đợt bùng phát sởi tại xã Pú Xi vào cuối năm 2024, với hơn 100 trẻ mắc bệnh. Kết quả điều tra dịch tễ cho thấy, trong 16 trường hợp đầu tiên được phát hiện, chỉ có một trẻ đã tiêm vaccine sởi, còn lại chưa tiêm hoặc không rõ lịch sử tiêm chủng. Dù ngành y tế đã trực tiếp đến từng nhà vận động, nhiều phụ huynh vẫn trì hoãn, từ chối cho con tiêm phòng.
Huy động tổng lực dập dịch, nâng cao tỷ lệ tiêm chủng
Trước tình hình đó, từ ngày 5/1 đến 15/1, Sở Y tế tỉnh Điện Biên đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng sởi tại xã Pú Xi và các khu vực lân cận. Để đảm bảo 100% trẻ trong độ tuổi được tiêm phòng, ngành y tế phối hợp với chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể, người có uy tín trong cộng đồng đến từng nhà giải thích, vận động.
Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, chỉ trong 10 ngày, ngành y tế đã hoàn thành tiêm 7.272 liều vaccine cho trẻ em ở các huyện Tuần Giáo, Tủa Chùa, Mường Chà. Tổng kết đợt tiêm chủng đầu tiên năm 2025, Điện Biên đạt tỷ lệ tiêm vaccine sởi 96,3%, với 57.163/59.481 trẻ được tiêm chủng tại 82 xã, phường, thị trấn trên toàn tỉnh.
Chiến dịch tiêm vaccine đợt 2: Nỗ lực về đích đúng hạn
Rút kinh nghiệm từ đợt 1, ngày 24/3, Sở Y tế tỉnh Điện Biên ban hành Kế hoạch số 105/KH-SYT, triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng bệnh sởi đợt 2 với số lượng 25.610 liều vaccine được Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cấp. Ngay ngày 25/3, số vaccine này được vận chuyển về Điện Biên và phân bổ đến tất cả các huyện, thị xã, thành phố.
Để đảm bảo hoàn thành chiến dịch đúng hạn vào ngày 31/3, các cơ sở y tế đã triển khai nhiều biện pháp tuyên truyền sâu rộng. Chị Hoàng Thị Minh Loan, Trạm trưởng Trạm Y tế phường Thanh Bình (thành phố Điện Biên Phủ), cho biết: “Trạm đã phối hợp với cộng tác viên dân số, y tế trường học để tuyên truyền về tác dụng của vaccine, đồng thời bố trí các điểm tiêm hợp lý để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho phụ huynh đưa con đi tiêm.”
Tại huyện Tủa Chùa, nơi có 8/9 thôn, bản thuộc diện nguy cơ cao, Trạm Y tế xã Mường Đun đã xây dựng kế hoạch chi tiết cho từng ngày tiêm. Bác sĩ Sùng A Sò, Trạm trưởng Trạm Y tế xã, chia sẻ: “100% cán bộ trạm được tập huấn kỹ lưỡng về tổ chức điểm tiêm và kỹ năng truyền thông. Mỗi nhân viên y tế không chỉ thực hiện tiêm chủng mà còn là một tuyên truyền viên giúp người dân hiểu rõ tầm quan trọng của vaccine.” Nhờ cách tiếp cận này, chỉ sau hai ngày đầu triển khai, Trạm Y tế Mường Đun đã tiêm phòng cho 290 trẻ.
Quyết tâm đạt mục tiêu trên 95%
Theo thống kê từ Sở Y tế tỉnh Điện Biên, từ ngày 23/11/2024 đến 24/3/2025, toàn tỉnh đã ghi nhận 754 trường hợp mắc hoặc nghi mắc sởi, tập trung tại các huyện Tuần Giáo (316 ca), Tủa Chùa (177 ca) và Nậm Pồ (182 ca).
Nhấn mạnh mục tiêu tiêm phòng đạt trên 95% trẻ trong độ tuổi, Bác sĩ Phạm Đức Tài, Trưởng khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Điện Biên), cho biết: “Chúng tôi không chỉ giám sát, hỗ trợ trực tiếp tại các điểm tiêm, mà còn đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân. Với các địa bàn vùng sâu, vùng xa, ngành y tế cử cán bộ biết tiếng địa phương hoặc nhờ người có uy tín tham gia tuyên truyền, giải thích.”
Với sự quyết tâm và nỗ lực đồng bộ của toàn ngành y tế, các cấp chính quyền và cộng đồng, Điện Biên đang từng bước tiến tới mục tiêu kiểm soát dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cho trẻ em trên địa bàn.
