Trước khi sáp nhập các địa phương, dâu Hạ Châu đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý, công nhận là đặc sản của huyện Phong Điền, TP Cần Thơ.
Việc công nhận này triển khai từ năm 2006, cách nay gần 20 năm.
“Cha đẻ” của giống dâu quý là ông Lê Quang Minh (ba Minh) ở xã Mỹ Khánh, huyện Phong Điền. Xã Mỹ Khánh hiện thuộc phường An Bình, TP. Cần Thơ.
Vì ấn tượng bởi cái tên Hạ Châu, trước đây tôi nhiều lần ghé nhà ông ba Minh để nghe ông chia sẻ.
Ông kể: Những năm đầu thập kỷ 80, tôi phát hiện trong vườn nhà có gốc dâu khác lạ, cho trái thơm ngon đặc biệt. Kiểm tra lại mới biết dâu là giống dễ lai, trồng gần nhau nó tự lai ghép bằng cách thụ phấn chéo. Trái chín rụng, hạt nảy mầm lên cây, sau 3 năm bắt đầu cho trái.
Nhắc về cái tên Hạ Châu, nghe có vẻ kêu sa vậy chứ theo ông ba Minh, nó rất bình dân, chân chất.
“Dâu này có nguồn gốc từ U Minh Hạ (tỉnh Cà Mau) được tôi đem hạt về trồng, rồi lai ghép với dâu trồng sẵn trong vườn. Từ đó mà suy ra, dâu từ vùng đất miệt dưới thuộc vùng rừng U Minh (miệt trên là xứ Hậu Giang, Cần Thơ) thì gọi là dâu Hạ Châu thôi. Tôi là dân ít học, không biết chơi chữ màu mè gì đâu”, ông giải thích.
Từ gốc dâu đầu tiên rồi nhân rộng ra cả khu vườn, ông ba Minh không hề nghĩ rằng giống cây quý mà ông phát hiện sẽ có ngày được tôn vinh.
Toàn huyện Phong Điền trước khi sáp nhập có hơn 780 ha đất trồng dâu, trong đó gồm nhiều loại dâu như: Dâu xanh, dâu Xiêm, dâu bòn bon… Riêng dâu Hạ Châu chiếm diện tích lớn nhất, khoảng 590 ha, sản lượng thu hoạch mỗi vụ đạt từ 20 đến 25 tấn/ha.
