Hoàn thành vượt dự toán thu NSNN
Năm 2023, ngành Thuế triển khai nhiệm vụ, công tác thuế trong tình hình kinh tế - chính trị thế giới diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng sâu rộng đến hầu hết quốc gia và khu vực trên phạm vi toàn cầu. Trong nước, nhiều lĩnh vực gặp khó khăn; các chuỗi cung ứng bị đứt gãy; thu hút FDI sụt giảm, không ít doanh nghiệp rơi vào thế bị động, hàng ngàn doanh nghiệp phải rời khỏi thị trường.
Với quyết tâm hoàn thành mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2023 theo Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ, ngay từ những ngày đầu năm, Tổng cục Thuế đã triển khai 10 nhiệm vụ trọng tâm và 22 nhóm giải pháp đã đề ra tại Hội nghị tổng kết công tác thuế năm 2022. Toàn ngành Thuế triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tăng cường quản lý thu, chống thất thu gắn với đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC), tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; tập trung rà soát quy trình, quy chế, đơn giản hóa thủ tục; triển khai mạnh mẽ ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT); chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra; thực hiện tốt các giải pháp thu hồi nợ đọng thuế, kiểm soát chặt chẽ tình hình kê khai, nộp thuế, hoàn thuế, tăng cường công tác tuyên truyền, đối thoại, giải đáp vướng mắc cho người nộp thuế (NNT).
Nhờ sự quyết tâm, đồng lòng của cả hệ thống chính trị; sự chủ động của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trong việc tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội ban hành những quyết sách đúng đắn trong việc hỗ trợ mạnh cho sản xuất kinh doanh, kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, công tác thuế năm 2023 đã đạt được những kết quả quan trọng.
Tổng thu do cơ quan thuế quản lý tính đến ngày 20/12/2023 đạt 1.396.430 tỷ đồng, đạt 101,7% dự toán. Trong đó, thu nội địa đạt 1.336.487 tỷ đồng, đạt 100,4% so dự toán; Có 29/63 địa phương đã hoàn thành dự toán thu năm 2023.
Với quyết tâm hoàn thành cao nhất nhiệm vụ thu NSNN để tạo nguồn lực cho phát triển kinh tế theo Chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, toàn ngành Thuế vẫn đang nỗ lực triển khai thực hiện thu quyết liệt trong những ngày cuối năm 2023. Theo đó, ước thực hiện cả năm năm 2023, tổng thu do cơ quan thuế quản lý vượt khoảng 5,5% dự toán, bằng 95,4% so với thực hiện năm 2022.
Có 16/20 khoản thu, sắc thuế hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán. Có 08/20 khoản thu, sắc thuế có mức tăng trưởng so cùng kỳ. Có 47/64 Cục Thuế hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán thu NSNN năm 2023.
Với kết quả này, Tổng cục Thuế tiếp tục khẳng định và nối dài thành tích liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thu Ngân sách nhà nước, góp phần cùng cả nước hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ.
Chủ động tham mưu, xây dựng hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật và thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến 2030
Trong năm 2023, Tổng cục Thuế đã tham mưu Bộ Tài chính trình Chính phủ đã ban hành 01 Nghị quyết của Quốc hội, 01 đề án trình Thủ tướng Chính phủ, 02 Nghị định trình Chính phủ, 01 Thông tư trình Bộ Tài chính. Nổi bật là Nghị quyết số 107/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu. Bước đi này không chỉ góp phần tăng nguồn thu cho Ngân sách nhà nước, mà còn phù hợp với thông lệ quốc tế, giảm thiểu hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá, chuyển lợi nhuận từ các tập đoàn đa quốc gia.
Việc ban hành kịp thời những văn bản pháp luật này đã góp phần tích cực trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý thuế, tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, cải cách thủ tục hành chính, phù hợp với chủ trương về cải cách hành chính của Quốc hội, Chính phủ, góp phần thu hút đầu tư, khuyến khích sản xuất kinh doanh; đồng thời cũng đảm bảo chính sách rõ ràng, minh bạch, đơn giản, giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, cho công tác quản lý thuế và hiện đại hoá quản lý thuế.
Thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030, Tổng cục Thuế đã ban hành Kế hoạch quản lý thuế trung hạn 2023-2025 thực hiện Kế hoạch cải cách hệ thống thuế đến năm 2025. Đồng thời, tổ chức thực hiện giám sát hoạt động của Ban chỉ đạo triển khai Chiến lược của các Cục Thuế và hướng dẫn các Cục Thuế tổ chức thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030. Đến nay, hầu hết Cục Thuế xây dựng và ban hành Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo; các Cục Thuế đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện cải cách quản lý thuế; có 52/63 tỉnh/thành phố ban hành Chỉ thị của Ủy ban nhân dân về tổ chức triển khai thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030.
Công tác hỗ trợ về thuế cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn
Với tinh thần luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn, đẩy nhanh tốc độ hồi phục nền kinh tế, bên cạnh công tác tham mưu cho Quốc hội, Chính phủ ban hành các giải pháp về thuế, cơ quan thuế các cấp đã đẩy mạnh việc triển khai nhiều chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế cho doanh nghiệp và người dân.
Kết quả, tổng số tiền thuế, tiền thuê đất thuộc diện được gia hạn, miễn, giảm là 165.026 tỷ đồng, trong đó: số tiền thuế, tiền thuê đất thuộc diện được gia hạn là 106.946 tỷ đồng; số tiền thuế, tiền thuê đất được miễn, giảm là 58.080 tỷ đồng.
Việc ban hành và thực hiện các giải pháp nêu trên đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao của cộng đồng doanh nghiệp, người dân; góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh để đóng góp vào kết quả tích cực về phát triển kinh tế - xã hội.
Thực hiện chức năng quản lý thuế theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả
Về công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, năm 2023, cơ quan thuế tiếp tục thực hiện đa dạng hình thức tuyên truyền, không ngừng đẩy mạnh ứng dụng CNTT nâng cao hơn nữa hiệu quả, tương tác giữa cơ quan thuế với người nộp thuế, đáp ứng yêu cầu của cách mạng 4.0 và xu hướng tiếp cận thông tin điện tử của người dân và doanh nghiệp.
Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế và 63 Cục Thuế trên toàn quốc liên tục cập nhật các văn bản quy phạm pháp luật về thuế, các chính sách thuế mới; các văn bản giải đáp vướng mắc của người nộp thuế; thường xuyên đăng tải tin, bài phản ánh hoạt động của cơ quan thuế, hướng dẫn nghiệp vụ thuế với khoảng 62.000 tin/bài/ảnh/video/văn bản. Ngành Thuế đã phối hợp với các cơ quan phát thanh, truyền hình thực hiện phát sóng hơn 2.600 tin/phóng sự trên các đài truyền hình và 110.000 tin/bài/chuyên mục trên các đài phát thanh. Phối hợp với các cơ quan báo chí thực hiện đăng tải hơn 11.000 tin/bài/chuyên mục trên các báo, tạp chí.
Cơ quan thuế các cấp đã đẩy mạnh triển khai hỗ trợ giải đáp vướng mắc thông qua các hình thức trực tuyến như thông qua hình thức thư điện tử cho hơn 5,3 triệu lượt NNT; thực hiện hỗ trợ cho hơn 300.000 lượt NNT thông qua zalo, fanpage của cơ quan thuế; tổ chức trên 620 buổi đối thoại với 135.000 lượt NNT tham gia; tổ chức 630 lớp tập huấn về các chính sách mới với 112.000 NNT tham dự; trực tiếp hướng dẫn cho khoảng 802.000 lượt NNT và có 26.000 văn bản trả lời vướng mắc của NNT tại bộ phận “một cửa”, cơ quan thuế. Hệ thống 479 kênh Hỏi – Đáp đã được nâng cấp và giải đáp cho NNT gần 5.900 câu hỏi.
Về công tác quản lý kê khai, kế toán thuế và kiểm soát hoàn thuế Giá trị gia tăng (GTGT), năm 2023, cơ quan thuế các cấp tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc kê khai thuế của người nộp thuế, có các biện pháp chấn chỉnh, xử lý những sai phạm. Nhờ đó, công tác quản lý, giám sát kê khai thuế ngày càng chặt chẽ và có những chuyển biến tích cực.
Hệ thống khai thuế điện tử được triển khai tại 63/63 tỉnh, thành phố và 100% Chi cục Thuế trực thuộc. Năm 2023, với 99,9% doanh nghiệp tham gia sử dụng dịch vụ khai thuế điện tử, tiếp nhận hơn 15,6 triệu hồ sơ. Đến nay, toàn quốc có 922.649 doanh nghiệp đang kinh doanh, tăng hơn 4% so với cùng kỳ năm 2022.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, ngành Thuế quyết liệt chỉ đạo cơ quan thuế các cấp đẩy nhanh tiến độ giải quyết hoàn thuế GTGT theo đúng quy định của pháp luật. Ban hành quy trình hoàn thuế mới và áp dụng bộ tiêu chí áp dụng quản lý rủi ro trong phân loại hồ sơ hoàn thuế và lựa chọn doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro để kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế giá trị gia tăng. Triển khai vận hành Ứng dụng phân loại hồ sơ hoàn thuế tự động trong toàn ngành.
Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế đã thành lập các Đoàn công tác rà soát đôn đốc giải quyết hoàn thuế giá trị gia tăng, trực tiếp làm việc với các Cục Thuế, đào tạo chuyên đề thanh tra, kiểm tra chuyên sâu cho các công chức thuế làm công tác thanh tra, kiểm tra nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận, trục lợi Ngân sách nhà nước. Kết quả, cơ quan thuế đã ban hành 17.751 quyết định hoàn thuế GTGT với tổng số tiền thuế hoàn là 135.875 tỷ đồng, bằng 84,9% ước thực hiện Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ, bằng 95% cùng kỳ năm 2022.
Kết quả công tác thanh tra kiểm tra thuế, trong năm 2023, công tác thanh tra, kiểm tra thuế tiếp tục được Tổng cục Thuế triển khai có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng tập trung vào các ngành, lĩnh vực có rủi ro cao, có khả năng thất thu như bất động sản, giao dịch liên kết, thương mại điện tử. Đồng thời áp dụng nguyên tắc thanh tra, kiểm tra theo cơ chế quản lý rủi ro và ban hành Quy trình kiểm tra thuế với mục tiêu tăng cường công tác thanh kiểm tra thuế, ngăn chặn tình trạng gian lận, trốn thuế. Kết quả, năm 2023, toàn ngành Thuế đã thực hiện 66.241 cuộc thanh tra, kiểm tra, đạt 90,8% kế hoạch năm 2023. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là hơn 61.583 tỷ đồng bằng 97,2% so với cùng kỳ năm 2022.
Công tác quản lý, đôn đốc thu hồi nợ thuế, ngay từ đầu năm, Tổng cục Thuế đã đẩy mạnh công tác đôn đốc thu nợ. Tiến hành rà soát, phân tích, phân loại nợ, xác định rõ nguyên nhân từng khoản nợ để áp dụng biện pháp thu nợ, đồng thời nắm bắt và tháo gỡ các khó khăn cho doanh nghiệp, người nộp thuế để xử lý gia hạn nộp thuế, nộp dần tiền nợ. Bên cạnh đó, với doanh nghiệp có khả năng nộp thuế nhưng chây ỳ thì cơ quan thuế kiên quyết áp dụng đầy đủ các biện pháp cưỡng chế thu nợ theo quy định pháp luật về thuế. Kết quả, cả năm, toàn ngành đã thu hồi được 41.557 tỷ đồng, trong đó, thu bằng biện pháp quản lý nợ là 37.605 tỷ đồng; thu bằng biện pháp cưỡng chế nợ là 3.952 tỷ đồng.
Mở rộng triển khai hóa đơn điện tử và công tác kiểm soát, chống gian lận hóa đơn điện tử, năm 2023, ngành Thuế tiếp tục đẩy mạnh công tác hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin nhằm đáp ứng công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách. Với việc áp dụng hệ thống Hóa đơn điện tử trên phạm vi toàn quốc, đến nay, tổng số lượng hóa đơn đã tiếp nhận và xử lý đạt gần 6,1 tỷ hóa đơn, trong đó 1,7 tỷ hóa đơn có mã; hơn 4,4 tỷ hóa đơn không mã. Đồng thời, ngành Thuế triển khai mở rộng chương trình hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với kết quả hơn 38,5 nghìn cơ sở kinh doanh đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền với số lượng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đã tiếp nhận là trên 84,2 triệu hóa đơn.
Để khuyến khích người tiêu dùng lấy hóa đơn, cũng như tạo lập thói quen tiêu dùng văn minh, mua bán hàng hóa, dịch vụ phải có hóa đơn, chứng từ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Tổng cục Thuế cũng đã triển khai Chương trình hóa đơn may mắn. Năm 2023, cơ quan thuế đã tổ chức trao 3.532 giải thưởng với tổng số tiền là hơn 9,6 tỷ đồng.
Mặt khác, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính về công tác triển khai hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các Cục Thuế địa phương tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, thúc đẩy việc triển khai phát hành hóa đơn điện tử sau từng lần bán hàng. Kết quả đến nay đã có trên 2.700 cửa hàng xăng dầu Petrolimex thực hiện phát hành hóa đơn điện tử sau từng lần bán hàng. Bên cạnh đó, nhằm ngăn chặn hành vi trục lợi, trốn thuế bằng việc mua bán và sử dụng hóa đơn điện tử không hợp pháp, Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều giải pháp mang lại hiệu quả cao.
Đẩy mạnh công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số
Năm 2023, Tổng cục Thuế đã triển khai mạnh mẽ và có hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số. Cổng Thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài đã đưa Việt Nam trở thành một trong những nước đi đầu trong khu vực ASEAN trong việc thu thuế từ qua cổng Thông tin điện tử đối với nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) xuyên biên giới. Đến nay, đã có 74 nhà cung cấp nước ngoài đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử dành cho NCCNN. Tổng số thuế các NCCNN đã nộp là 8.096 tỷ đồng, trong đó đã có 6.896 tỷ đồng khai, nộp trực tiếp qua qua Cổng thông tin điện tử và 1.200 tỷ đồng do các bên Việt Nam khấu trừ nộp thay.
Đối với Cổng thông tin thương mại điện tử của Tổng cục Thuế, đến nay cũng đã ghi nhận 357 sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện việc cung cấp thông tin… Đồng thời, đến nay cơ quan thuế đã tiến hành truy thu, xử lý vi phạm đối với 179 doanh nghiệp và 1.061 cá nhân có hoạt động kinh doanh trên sàn giao dịch thương mại điện tử với số tiền khoảng 275 tỷ đồng. Đồng thời, để đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, ngành thuế đã triển khai các ứng dụng bản đồ số như bản đồ số về giá đất, giá chuyển nhượng bất động sản, bản đồ số các mỏ khoáng sản, bản đồ số hộ kinh doanh. Trong đó, bản đồ số hộ kinh doanh đã được xây dựng và đưa vào triển khai trên ứng dụng Etax Mobile giúp cho cơ quan thuế quản lý người nộp thuế một cách trực quan, nắm bắt tốt địa bàn nhằm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, chống sót hộ, chống thất thu ngân sách, đồng thời tăng cường vai trò giám sát của người dân và giữa các hộ kinh doanh với nhau, tạo công bằng, minh bạch.
Về chuyển đổi số, cắt giảm thủ tục hành chính, năm 2023, ngành Thuế tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, tích cực cải cách thủ tục hành chính, từ đó cải cách toàn diện và hiệu quả, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, công bằng, minh bạch cho người dân và doanh nghiệp; góp phần xây dựng Chính phủ điện tử. Đến nay, ngành Thuế đã căt giảm từ 304 thủ tục hành chính xuống chỉ còn 235 thủ tục hành chính. Triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin đối với các nghiệp vụ hỗ trợ người nộp thuế thực hiện dịch vụ công mức độ 3,4 và cung cấp các tiện ích cho người nộp thuế.
Với việc triển khai tốt công tác phát triển ứng dụng CNTT, tiếp nối 2 năm liên tiếp (2021-2022), Tổng cục Thuế được Bộ Thông tin và Truyền thông tôn vinh là đơn vị dẫn đầu trong chuyển đổi số. Năm 2023, “Dịch vụ khai thuế GTGT đối với phương pháp khấu trừ đối với hoạt động sản xuất kinh doanh” của Tổng cục Thuế tiếp tục được Bộ Thông tin và Truyền thông tôn vinh là 1 trong 4 dịch vụ công trực tuyến xuất sắc đáp ứng tốt nhất các tiêu chí “toàn trình” và “toàn dân” được tôn vinh lựa chọn, ghi nhận những nỗ lực chuyển đổi số của ngành Thuế.
