Diễn đàn bao gồm 01 phiên toàn thể cấp cao do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh đồng chủ trì và chuỗi 4 Hội thảo chuyên đề do lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành Trung ương đồng chủ trì.
CNH, HĐH dựa trên nền tảng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Phát biểu tại phiên toàn thể cấp cao, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cho biết: Diễn đàn Công nghiệp 4.0 và Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0 năm 2023 gắn với việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 17/11/2022 tại Hội nghị Trung ương 6, Khóa XIII về “Tiếp tục đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” (Nghị quyết số 29-NQ/TW).
Diễn đàn đồng thời với đánh giá tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 về “Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghệ lần thứ tư”; Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 22/3/2018 về “Định hướng xây dựng chính sách công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Nghị quyết số 29-NQ/TW là Nghị quyết chuyên đề có tính tổng thể đầu tiên của Đảng về CNH, HĐH. Nghị quyết xác định rõ mô hình, quan điểm, mục tiêu và hệ thống các chính sách và giải pháp để lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện đối với quá trình CNH, HĐH đất nước trong thời gian tới để đạt được mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam cơ bản đạt được các tiêu chí của nước công nghiệp, là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; Đến năm 2045, Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, thuộc nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu khu vực châu Á.
Nghị quyết số 29-NQ/TW xác định mô hình CNH, HĐH của Việt Nam là mô hình dựa trên nền tảng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; coi phát triển công nghiệp chế tạo, chế biến là then chốt; chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là các quá trình chuyển đổi then chốt, là những phương thức mới có tính đột phá để rút ngắn quá trình CNH, HĐH đất nước.
Nghị quyết số 29-NQ/TW đồng thời xác định nguồn lực trong nước là cơ bản, chiến lược, lâu dài và quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá. Doanh nghiệp trong nước (bao gồm cả doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân) là động lực chính, chủ đạo. Doanh nghiệp FDI có vai trò quan trọng, đột phá trong quá trình CNH, HĐH.
Để triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, Bộ Chính trị đã ban hành Kế hoạch số 13-KH/TW ngày 28/11/2022. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang tích cực chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn thành xây dựng Nghị quyết của Chính phủ để triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW.
Một trong nhóm nhiệm vụ trọng tâm là thúc đẩy đô thị hóa nhanh và bền vững
Đề cập một số nội dung chủ yếu Dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung cho biết: Hiện Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tiếp tục hoàn thiện dự thảo và trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6/2023.
Trong dự thảo Chương trình hành động, Chính phủ dự kiến giao 23 chỉ tiêu cho các cơ quan của Chính phủ chủ trì, theo dõi, đánh giá theo định kỳ thời gian cụ thể, đồng thời đưa ra 10 nhóm giải pháp chủ yếu và 59 nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện trong giai đoạn đến năm 2030.
10 nhóm nhiệm vụ và giải pháp gồm: Thứ nhất là đổi mới tư duy, nhận thức và hành động quyết liệt, tiếp tục đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Thứ hai, xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách thúc đẩy CNH, HĐH đất nước. Thứ ba, xây dựng nền công nghiệp quốc gia vững mạnh, tự lực, tự cường. Thứ tư, đẩy nhanh CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn; tiếp tục cơ cấu lại ngành dịch vụ dựa trên nền tảng KHCN, đổi mới sáng tạo. Thứ năm, phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH.
Thứ sáu, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; thúc đẩy đô thị hóa nhanh và bền vững, gắn kết chặt chẽ và tạo động lực cho CNH, HĐH đất nước. Thứ bảy, phát triển các thành phần kinh tế nhằm thúc đẩy CNH, HĐH. Thứ tám, đổi mới chính sách tài chính, tín dụng thúc đẩy CNH, HĐH đất nước nhanh, bền vững. Thứ chín, quản lý, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động thích ứng với biển đổi khí hậu. Thứ mười, phát huy giá trị văn hóa, bản lĩnh, trí tuệ con người Việt Nam, xây dựng đội ngũ trí thức và doanh nhân xung kích, đi đầu trong CNH, HĐH đất nước; bảo đảm tốt an sinh xã hội.
Trong khuôn khổ phiên toàn thể cấp cao diễn ra Tọa đàm cấp cao với sự tham gia trao đổi, thảo luận của các lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương và địa phương, doanh nghiệp cùng các chuyên gia trong nước và quốc tế nhằm tập trung các nội dung: Tháo gỡ các rào cản, vướng mắc để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và chuyển đổi lao động ở Việt Nam; Sự tham gia của quốc tế trong quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và chuyển đổi lao động ở Việt Nam; Hoàn thiện cơ chế, chính sách cụ thể hóa các chủ trương, đường lối về CNH, HĐH; các chiến lược, chương trình quốc gia, đề án liên quan về CNH, HĐH…
Sẽ sớm ban hành Chương trình hành động của Chính phủ triển khai Nghị quyết số 29-NQ/TW
Phát biểu tại phiên toàn thể, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên mà khoa học công nghệ phát triển như vũ bão và thực sự đang bước vào giai đoạn phát triển mới với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Việc thích ứng và phát triển của mỗi quốc gia trong kỷ nguyên số và toàn cầu hóa hiện nay là vấn đề lớn, vừa cấp bách, vừa lâu dài. Đối với Việt Nam, ý thức rõ về cơ hội và yêu cầu, Chính phủ đã chủ động thích ứng, đổi mới để phát triển.
Trước hết, không ngừng nỗ lực để tiếp tục xây dựng một Chính phủ có đủ năng lực quản trị phát triển trong thời đại số. Đồng thời, các cấp, các ngành và toàn xã hội đã có những thay đổi từ nhận thức đến hành động để tận dụng cơ hội và thích ứng với thách thức của thời đại số.
Thủ tướng cho biết: Vừa qua, chuyển đổi số ở Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng, thể chế cho phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số đang từng bước được hoàn thiện.
Chuyển đổi số trong nội khối cơ quan hành chính Nhà nước đã có nhiều kết quả tích cực. Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến có chuyển biến rõ rệt, với gần 4,4 nghìn dịch vụ công trực tuyến được tích hợp, cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia.
Các cơ sở dữ liệu làm nền tảng để triển khai xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số tiếp tục được thúc đẩy triển khai, kết nối, chia sẻ phục vụ xây dựng Chính phủ số.
Tại Diễn đàn, Thủ tướng đề nghị: Bám sát các yêu cầu của Nghị quyết 29-NQ/TW, Chính phủ sớm ban hành Chương trình hành động để cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp cho từng cấp, ngành, cơ quan đơn vị để thực hiện cho được mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong đó nhấn mạnh, đẩy mạnh chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, tạo đột phá rút ngắn quá trình CNH, HĐH, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Xây dựng nền công nghiệp quốc gia vững mạnh, tự lực, tự cường; Phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH; trong đó thúc đẩy mạnh mẽ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.
Cùng với đó, đổi mới tư duy, tập trung hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế, nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi thúc đẩy CNH, HĐH đất nước.
Thủ tướng cũng chỉ rõ: Phải tạo đột phá trong xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng chiến lược tạo động lực cho đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.
“Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng nhất là hạ tầng chiến lược. Từ đầu nhiệm kỳ cho đến nay, chúng ta đã hoàn thành, đưa vào khai 566km đường bộ cao tốc, nâng chiều dài đường bộ cao tốc đưa vào sử dụng là 1.729km, thời gian tới cần tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp để phát triển hệ thống đường cao tốc đạt mục tiêu 5.000km vào năm 2030. Đẩy nhanh tiến độ một số công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải, có tính liên vùng và hạ tầng đô thị lớn, nhất là đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông...” – Thủ tướng nhấn mạnh.
Đồng thời, bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả từ xây dựng các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chương trình, dự án kết cấu hạ tầng, bao gồm cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm để nâng cao tính liên kết và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Thúc đẩy các dự án hạ tầng giao thông liên vùng, năng lượng xanh, hạ tầng xanh…, có tác động lan tỏa, tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.
Nghiên cứu hình thành quỹ phát triển hạ tầng; áp dụng thí điểm mô hình đầu tư công - quản trị tư, đầu tư tư - sử dụng công; đa dạng hóa nguồn lực, huy động tối đa nguồn lực từ quỹ đất trong đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng.
Nhanh chóng thể chế hóa quan điểm nguồn lực trong nước là cơ bản, chiến lược, lâu dài và quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá. Doanh nghiệp trong là động lực chính, chủ đạo. Doanh nghiệp FDI có vai trò quan trọng, đột phá trong thực hiện CNH, HĐH đất nước.
Không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, giữ vững ổn định chính trị, xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả đối ngoại và hội nhập quốc tế, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho phát triển đất nước…
Với nhận định “Việt Nam với rất nhiều yếu tố thuận lợi cho việc tiếp cận và hưởng lợi từ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đó là có cơ cấu dân số trẻ, ham học hỏi, năng động, sáng tạo; hạ tầng cho công nghệ số hóa phát triển nhanh; cơ chế, chính sách ngày càng hoàn thiện”, Thủ tướng cho rằng: Đây thực sự là cơ cơ hội để Việt Nam thực hiện khát vọng phồn vinh.
Thủ tướng đế nghị sau Diễn đàn, các Bộ, ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp cùng nỗ lực, biến khát vọng thành việc làm và hành động cụ thể để tiếp tục phấn đấu và đạt được những bước tiến mới góp phần đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.