Trình bày Tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, tỉnh Bắc Giang có 3.895,9 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 2.004.332 người; có 10 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện; 209 ĐVHC cấp xã. Huyện Việt Yên có 171,01 km2 diện tích tự nhiên, quy mô dân số 229.162 người; có 17 ĐVHC cấp xã trực thuộc (gồm 02 thị trấn và 15 xã).
Tỉnh Bắc Giang đề nghị thành lập thị xã Việt Yên trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của huyện Việt Yên; đồng thời thành lập 09 phường trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của 02 thị trấn (Bích Động, Nếnh) và 07 xã (Tăng Tiến, Hồng Thái, Quảng Minh, Ninh Sơn, Vân Trung, Quang Châu, Tự Lạn) thuộc huyện Việt Yên.
Kết quả sau khi thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên: tỉnh Bắc Giang không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số và số lượng đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trực thuộc; thị xã Việt Yên không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, có 17 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc (gồm 09 phường và 08 xã); 09 phường thuộc thị xã sau khi thành lập không thay đổi về diện tích tự nhiên và quy mô dân số.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, huyện Việt Yên nằm ở cửa ngõ phía Tây Nam của tỉnh Bắc Giang, có các tuyến giao thông huyết mạch đi qua, thuận lợi trong việc giao lưu phát triển kinh tế - xã hội.
Từ vị trí, tiềm năng, lợi thế, sự phát triển kinh tế - xã hội và đô thị hóa của huyện Việt Yên thì việc thành lập thị xã Việt Yên trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của huyện Việt Yên, thành lập 09 phường thuộc thị xã Việt Yên trên cơ sở 02 thị trấn và 07 xã thuộc huyện Việt Yên là cần thiết...
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, hồ sơ Đề án bảo đảm các nội dung theo đúng quy định và UBND tỉnh Bắc Giang đã xây dựng dự thảo Kế hoạch triển khai thực hiện các nội dung công việc cụ thể sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết thành lập thị xã Việt Yên và 09 phường thuộc thị xã Việt Yên.
Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc thành lập thị xã Việt Yên và 09 phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Đối với việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn huyện Việt Yên, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định trong Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2023-2025, bảo đảm theo đúng Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Về việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, tỉnh Thanh Hóa đề nghị: nhập toàn bộ 6,53 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 9.175 người của xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa; thành lập thị trấn Hậu Hiền trên cơ sở nguyên trạng 10,41 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 12.061 người của xã Minh Tâm (đổi tên Minh Tâm thành Hậu Hiền).
Kết quả sau khi nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền: Tỉnh Thanh Hoá không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, có 558 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 01 đơn vị hành chính cấp xã).
Huyện Thiệu Hóa không thay đổi về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, có 24 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, gồm 22 xã và 02 thị trấn, giảm 01 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 02 xã, tăng 01 thị trấn).
Thị trấn Thiệu Hóa mới có 17,21 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 28.352 người. Thị trấn Hậu Hiền sau khi thành lập và đổi tên không thay đổi về diện tích tự nhiên và quy mô dân số....
Thị trấn Thiệu Hóa là trung tâm huyện lỵ của huyện Thiệu Hóa; nằm giữa 04 vùng kinh tế động lực của tỉnh đã được UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị trấn Thiệu Hóa (gồm thị trấn Thiệu Hóa và xã Thiệu Phú). Thị trấn Thiệu Hóa và khu vực dự kiến mở rộng (xã Thiệu Phú) đã được UBND tỉnh Thanh Hóa đánh giá đạt tiêu chuẩn đô thị loại V.
Từ vị trí, tiềm năng, lợi thế nêu trên, việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền là cần thiết, đáp ứng yêu cầu về mở rộng không gian phát triển đô thị và yêu cầu quản lý kinh tế, quản lý xây dựng, kiến trúc, quản lý dân cư, bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn thị trấn Thiệu Hóa, xã Thiệu Phú, xã Minh Tâm nói riêng và huyện Thiệu Hóa nói chung.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, hồ sơ Đề án đã bảo đảm các nội dung theo quy định và UBND tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng dự thảo Kế hoạch triển khai thực hiện các nội dung công việc cụ thể sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa.
Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền (trên cơ sở nguyên trạng xã Minh Tâm) thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Đối với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn huyện Thiệu Hóa, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định trong Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2023-2025, bảo đảm theo đúng Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Thay mặt cơ quan Thẩm tra Đề án thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và Đề án nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh: Ủy ban tán thành với sự cần thiết thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang với các lý do như đã thể hiện tại Tờ trình và Đề án của Chính phủ.
Hồ sơ Đề án đã bảo đảm đầy đủ các tài liệu theo đúng quy định; trình tự, thủ tục lập Đề án đáp ứng quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 27/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên đã bảo đảm các tiêu chuẩn và điều kiện theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 1211 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội...
Về Đề án nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa với các lý do như đã thể hiện tại Tờ trình và Đề án của Chính phủ.
Hồ sơ Đề án đã bảo đảm đầy đủ các tài liệu theo đúng quy định. Trình tự, thủ tục lập Đề án đáp ứng quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 1211.
Qua rà soát, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ, chính quyền tỉnh Thanh Hóa rà soát kỹ hơn các lý do đề nghị không thực hiện sắp xếp đối với 10/10 đơn vị hành chính thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023 – 2025 của huyện Thiệu Hóa, bảo đảm theo đúng yêu cầu tại Điều 3 của Nghị quyết số 35, có biện pháp rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để thể hiện sự quyết tâm, quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp đơn vị hành chính.
Trên cơ sở đó, nghiên cứu, xây dựng, đề xuất phương án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc huyện Thiệu Hóa để đưa vào Đề án sắp xếp đơn vị hành chính của tỉnh Thanh Hóa, báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Ủy ban Pháp luật nhận thấy, việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa theo các Tờ trình của Chính phủ đều phù hợp với quy hoạch, đáp ứng yêu cầu tổ chức quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn, tạo điều kiện phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương.
Tại phiên họp thẩm tra, Ủy ban Pháp luật đã đề nghị Chính phủ, chính quyền tỉnh Bắc Giang và tỉnh Thanh Hóa quan tâm một số vấn đề sau:
Thứ nhất: Khẩn trương nghiên cứu, xây dựng Phương án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn thị xã Việt Yên và huyện Thiệu Hóa theo đúng yêu cầu tại Nghị quyết số 37-NQ/TW, Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm tính tổng thể, toàn diện, có sự tiếp nối của giai đoạn 2023 - 2025 với giai đoạn 2026 - 2030, tránh trường hợp khi xây dựng phương án sắp xếp các ĐVHC trong giai đoạn 2026 - 2030 lại gặp khó khăn do không thể nhập, điều chỉnh với các ĐVHC khác liền kề.
Thứ hai: Quan tâm, bố trí nguồn lực đầu tư để bảo đảm chất lượng đô thị đối với khu vực dự kiến thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, khu vực thị trấn Thiệu Hóa mở rộng và khu vực dự kiến thành lập thị trấn Hậu Hiền, đặc biệt là các tiêu chuẩn thành phần chưa đạt mức tối thiểu theo quy định.
Thứ ba: Khẩn trương có phương án đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; có phương án triển khai việc bố trí, sắp xếp 17 công chức dôi dư sau khi nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa hiệu quả để hoàn thành sớm nhất có thể nhằm chuẩn bị tốt cho công tác Đại hội đảng bộ các cấp và công tác bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2026 – 2031.
Thứ tư: Khẩn trương có phương án, giải pháp, xử lý tài sản, sắp xếp trụ sở làm việc của các cơ quan, tổ chức sau khi nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa bảo đảm đúng quy định của pháp luật.
Thứ năm: Rà soát lại các nội dung công việc và thời hạn hoàn thành trong dự thảo Kế hoạch thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bảo đảm rõ việc, rõ chủ thể chịu trách nhiệm và tiến độ hoàn thành.
Trong đó, cần có phương án chủ động cập nhật, điều chỉnh thông tin liên quan về địa chỉ nơi cư trú của người dân, tạo điều kiện thuận lợi trong việc thay đổi các loại giấy tờ có liên quan khi người dân, doanh nghiệp có yêu cầu; rà soát, xem xét lại thủ tục thu hồi và sử dụng con dấu bảo đảm phù hợp với quy định của Chính phủ.
Những nội dung nêu trên đã được đại diện Chính phủ (Bộ Nội vụ), Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang, Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa cung cấp thông tin, giải trình, tiếp thu tại phiên họp của Ủy ban Pháp luật và Chính phủ đã có Báo cáo giải trình cụ thể gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp này.
Ủy ban Pháp luật đã tiến hành biểu quyết với 100% thành viên tham dự phiên họp tán thành việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và Nghị quyết về việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Về thời điểm có hiệu lực của 02 Nghị quyết, trường hợp được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, Ủy ban Pháp luật đề nghị xác định ngày có hiệu lực thi hành của các nghị quyết là ngày 01/02/2024 để các cơ quan, tổ chức và địa phương kịp thời kiện toàn tổ chức, thay đổi con dấu và các điều kiện cần thiết khác cho hoạt động của đơn vị hành chính mới được thành lập (hiện trong dự thảo Nghị quyết do Chính phủ trình chưa xác định thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết).
Phát biểu kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, hồ sơ các Đề án đã đảm bảo đầy đủ, quá trình chuẩn bị hồ sơ, thủ tục lâu dài…
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, 02 Đề án hôm nay Chính phủ trình đã đảm bảo đúng thẩm quyền. Công tác thẩm tra 02 Đề án được chuẩn bị kỹ lưỡng, Báo cáo thẩm tra và tài liệu đi kèm đảm bảo đầy đủ.
Ủy ban Pháp luật cũng nêu nên một số ý kiến lưu ý với Chính phủ, Bộ Nội vụ và các địa phương về việc thực hiện công tác sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã theo Nghị quyết 35 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Nghị quyết 117 của Chính phủ trong giai đoạn tới…
Tại phiên họp, 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham dự biểu quyết thông qua Nghị quyết về nội dung này.
Đồng thời, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội giao Ủy ban Pháp luật phối hợp với Tổng Thư ký Quốc hội và Bộ Nội vụ rà soát Thông báo gửi Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao để yêu cầu khẩn trương phối hợp thực hiện đúng quy định của Nghị quyết 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Chính phủ trong việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023- 2025 đảm bảo những vấn đề như yêu cầu đặt ra, trong đó có những vấn đề nổi cộm và đặc biệt phải chú ý về vấn đề quy hoạch và việc đô thị là không được nợ tiêu chí…
