Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 31/3 đã ký sắc lệnh yêu cầu các nước "không thân thiện" mua khí đốt của Nga phải thanh toán bằng đồng ruble.
Hiện danh sách này bao gồm 27 thành viên EU, Mỹ, Australia, Anh, Canada, Monaco, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thụy Sĩ, Singapore…
Ông Putin cho biết sắc lệnh này vạch ra quy trình "rõ ràng và minh bạch". Theo đó, tất cả khoản thanh toán sẽ được xử lý bởi ngân hàng Gazprombank, đơn vị phụ trách các khoản thanh toán cho mặt hàng khí đốt tự nhiên của Nga. Người mua sẽ chuyển các khoản thanh toán vào tài khoản Gazprombank bằng ngoại tệ, sau đó ngân hàng sẽ chuyển đổi thành ruble và chuyển vào tài khoản ruble của người mua.
Trong tuyên bố hồi đầu tháng, Ủy ban châu Âu cho biết sắc lệnh này của Nga có nguy cơ vi phạm các lệnh trừng phạt của EU.
Tuy nhiên, trong một tài liệu hướng dẫn mà EC vừa gửi tới các nước thành viên EU, các quy trình thanh toán theo sắc lệnh nói trên của Nga không nằm trong các lệnh trừng phạt của khối này đối với Moscow.
Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu cho biết các công ty nên giao dịch bằng đồng tiền đã thỏa thuận trong hợp đồng của họ với Tập đoàn dầu khí quốc gia Nga Gazprom, 97% trong số đó là bằng đồng euro hoặc USD.
Tài liệu của EC nêu rõ: “Các công ty EU có thể yêu cầu các đối tác Nga thực hiện các nghĩa vụ hợp đồng của họ theo cách tương tự như trước khi thông qua sắc lệnh, tức là bằng cách gửi số tiền đến hạn bằng đồng euro hoặc USD”.
Tài liệu cho biết, chế độ trừng phạt của EU không cấm các công ty mở tài khoản với Gazprombank hoặc tham gia với ngân hàng để tìm kiếm giải pháp.
Mặc dù vậy cơ quan này cũng nhấn mạnh rằng "các thủ tục thanh toán theo yêu cầu của sắc lệnh trên hiện chưa rõ ràng.”
Theo EC, trước khi thực hiện thanh toán, các nhà khai thác EU sẽ cần tìm kiếm các điều kiện bổ sung đối với các giao dịch, chẳng hạn như tuyên bố rằng họ coi các nghĩa vụ hợp đồng của họ đã hoàn thành khi họ gửi euro hoặc USD vào Gazprombank và nhận sự xác nhận từ phía chính quyền Nga.
Ở động thái liên quan, phát biểu trước báo giới ngày 22/4, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định Nga sẽ không thay đổi thời hạn yêu cầu các công ty nước ngoài thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng ruble.
Theo nhà ngoại giao Nga, tất cả thời hạn thanh toán đã được quy định trong sắc lệnh của Tổng thống Vladimir Putin vào cuối tháng 3 vừa qua, và các khoản thanh toán phải được thực hiện theo sắc lệnh này.
