Tuy nhiên, vẫn còn xảy ra một số lỗi do nhiều nguyên nhân khác nhau làm ùn tắc cục bộ tại một số trạm thu phí.
Thứ nhất, về phía chủ phương tiện, theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, do xe chưa dán thẻ, hoặc dán nhưng tài khoản không có tiền, số dư không đủ; có trường hợp một xe dán thẻ hoặc đăng ký dịch vụ của cả 2 đơn vị cung cấp; xe mượn nên không nắm được thông tin tài khoản giao thông.
Thứ hai, về hệ thống thu phí tự động cũng xảy ra một số lỗi, như thiết bị không đọc được thẻ trên phương tiện do thẻ dán lâu giảm chất lượng, thẻ dán sai quy cách. Đặc biệt, hệ thống thu phí tại các tuyến cao tốc mới lắp đặt nên cần thời gian để hiệu chỉnh, hoàn thiện hệ thống; nhân viên xử lý tình huống chậm do chưa có kinh nghiệm xử lý khi gặp sự cố.
Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, dù đã lường trước các lỗi phát sinh trên, nhưng ngày đầu vận hành thu phí tự động hoàn toàn với các tuyến cao tốc nên còn nhiều bỡ ngỡ. Để khắc phục các bất cập trên, cơ quan này đã chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí tự động khắc phục lỗi hệ thống, lỗi thiết bị, tăng thêm nhân lực có kinh nghiệm tại các trạm thu phí đường cao tốc... Các nhà cung cấp dịch vụ cũng phải rà soát để xử lý dứt điểm tình trạng 1 xe có 2 tài khoản giao thông.
Với các trạm thu phí trên tuyến quốc lộ, hiện các trạm chỉ duy trì 1 làn hỗn hợp (thu phí tự động và thủ công), các làn khác đều vận hành thu phí tự động từ lâu. Do đó, sự cố ít xảy ra.
Dù vậy, có trạm thu phí An Sương - An Lạc trong ngày 1/8, đã xảy ra ùn tắc dài tại làn thu phí hỗn hợp do nhiều xe chưa dán thẻ, tài khoản không đủ tiền đi vào (khoảng 50% số xe qua trạm trong ngày). Trong khi đó, một số trạm thu phí chưa hoàn thiện việc tổ chức thu phí tự động (biển báo, vạch sơn), như trạm thu phí Cam Thịnh, Hoàng Mai...
Trong khi đó, theo báo cáo mới nhất của Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho thấy, trên các cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Cầu Giẽ - Ninh Bình và Nội Bài - Lào Cai đã xuất hiện một số lỗi trong quá trình vận hành ETC như: chưa kích hoạt thẻ, tài khoản không hợp lệ, tài khoản không đủ tiền, thậm chí xuất hiện lỗi không tìm thấy tài khoản gắn với E-tag của ETC…
Ông Nguyễn Văn Nhi, Phó Tổng giám đốc VEC cho biết, qua ngày đầu tiên triển khai chỉ thu phí tự động cả 4 tuyến cao tốc của VEC gồm: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Tp. Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây cho thấy, lượng phương tiện chưa đủ điều kiện qua trạm còn chiếm tỷ lệ lớn.
Ông Nhi chỉ rõ, có 4 lý do dẫn đến việc thu phí ETC tại các tuyến cao tốc của VEC chưa thể nhanh, thông thoáng như kỳ vọng. Thứ nhất, do có khá nhiều phương tiện lần đầu sử dụng dịch vụ ETC đi vào cao tốc nên chưa quen, chủ phương tiện còn lưỡng lự khi đi qua trạm thu phí. Thứ hai, do số lượng xe dán thẻ tại các địa phương, đặc biệt là ở khu vực phía Nam, các tỉnh miền Trung và khu vực Tây Bắc còn thấp nên khi xe đi qua trạm vẫn mất thời gian xử lý. Các xe này muốn đi tiếp trên cao tốc thì phải dừng lại dán thẻ và hướng dẫn nạp tiền vào tài khoản nên ùn ứ tại trạm thu phí.
Thứ ba, số xe đã dán thẻ nhưng chưa nạp tiền vào tài khoản giao thông nên phải hướng dẫn cũng gây kéo dài thời gian xử lý tại trạm thu phí. Tại một số nơi không có nhân viên hướng dẫn nạp tiền cũng gây bức xúc cho tài xế như tại cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Cuối cùng, để xử lý xe đầu vào trạm thu phí mất ít thời gian hơn xử lý phương tiện đầu ra, do vậy đơn vị vận hành kiên quyết xử lý đầu vào để giảm thiểu thời gian xử lý nhanh nhất.
Về tình trạng thiết bị không nhận diện được thẻ xe qua trạm thu phí, đại diện một đơn vị vận hành thu phí cao tốc của VEC cho biết, thực tế cho thấy các xe được dán thẻ ETC ở kính bên phải thì hệ thống nhận diện đọc thẻ rất tốt. Tuy nhiên, những xe dán ở vị trí thấp ngang đèn thì lỗi rất nhiều.
Để giải quyết tình thế này, trong ngày đầy nhân viên vận hành và đơn vị dịch vụ thu phí tự động phải kiểm tra tại chỗ qua thiết bị cầm tay và cho xe qua trạm trừ tiền sau. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp trước mắt, còn về lâu dài việc dán thẻ và thiết bị vận hành phải hạn chế tối đa các lỗi xe không đọc được thẻ qua trạm.
Ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ môi trường và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cho biết, để các trạm thu phí đảm bảo KPI (chỉ số đánh giá thực hiện công việc), Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ vận hành kiểm tra đánh giá đảm bảo tiêu chuẩn vận hành hạn chế tối đa các lỗi trong thu phí tự động.
Theo các cơ quan chức năng, trong ngày đầu cao tốc chỉ thu phí tự động không dừng, đơn vị vận hành thu phí vẫn giải quyết cho qua trạm với các trường hợp xe không dán thẻ, hoặc tài khoản giao thông không đủ tiền để giảm ùn ứ tại trạm thu phí. Tuy nhiên, từ ngày 2/8 sẽ kiên quyết từ chối xe không đủ điều kiện thu phí tự động trên các tuyến cao tốc.
Trong động thái mới nhất liên quan đến việc triển khai thu phí theo hình thức ETC, Bộ Giao thông vận tải vừa có văn bản gửi Sở Giao thông vận tải các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Công ty TNHH Thu phí tự động VETC; Công ty cổ phần Giao thông số Việt Nam liên quan đến sự phối hợp triển khai thu phí ETC hoàn toàn trên tất cả tuyến cao tốc.
Đáng chú ý, Bộ Giao thông vận tải yêu cầu xử lý trách nhiệm cá nhân, đơn vị liên quan, nếu gây khó khăn cho phương tiện dán thẻ thu phí tự động không dừng (ETC).
Theo điểm c, khoản 4 và điểm b, khoản 11, điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, trường hợp xe không dán thẻ ETC mà cố tình đi vào cao tốc, người điều khiển ô tô sẽ bị phạt từ 2 - 3 triệu đồng, đồng thời còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng.
